6_BIOLOGIA

Data:18.05.21r. kl.6.

Temat:Znaczenie ptaków i ich ochrona.

Obejrzyjcie jeszcze jeden film o ptakach w naszym najbliższym otoczeniu.

https://www.youtube.com/watch?v=HOssDlFb_GY

Na dzisiejszej lekcji zapoznamy się ze znaczeniem ptaków w przyrodzie i gospodarce człowieka oraz ze sposobami ochroby ptaków w Polsce.

Znaczenie ptaków w przyrodzie	Znaczenie ptaków dla człowieka.
1.Stanowią pożywienie licznych zwierząt drapieżnych	1.Gatunki udomowione tj. kury,kaczki,gesi, indyki, strusie hoduje się dla mięsa,jaj i piór.
2.Regulują liczebnośc dużej grupy organizmów zjadając owady	2.Ptaki drapieżne, zjadają zwierzęta,które są szkodnikami
3.Ptaki owocożerne tj. jemiołuszki i sójki, rozsiewają nasiona roślin	3.Odchody ptaków są wykorzystywane w rolnictwie jako nawóz do użyźniania gleby
4.Ptaki odżywiajsce się nektarem tj. kolibry i nektarniki, zapylają kwiaty	4. Ptaki mogą powodować straty w gospodarce np.szpaki zjadają wiśnie i czereśnie
5.Bąkojady oczyszczają skórę dużych zwierząt	5.Wróble zjadają nasiona zbóż, przez co niszczą uprawy
6.Sikorki zjadają gąsiennicei poczwarki oraz dorosłe owady,które są szkodnikami drzew	6.Kormorany zjadając ryby w jeziorach i stawach hodowlanych zmniejszają ich populację
	7. Gołębie mogą przenosić niebezpieczne dla człowieka bakterie i wirusy oraz robaki pasożytnicze

2.Największym zagrożeniem dla ptaków jest:

• wycinanie lasów,
• zanieczyszczenie gleby i zbiorników wodnych,
• połowy ryb z wykorzystaniem sieci, w które zaplątują się ptaki,
• budowanie przezroczystych ekranów akustycznych, z którymi zderzają się ptaki.

3.Ochrona ptaków polega na:

• ochronie obszarów, na których żyją,
• ograniczeniu wycinania drzew, gdzie gniazdują,
• zakładaniu skrzynek lęgowych,
• zimą dokarmianiu ptaków,
• ochrona gatunków rzadko występujących.

Data:11.05.21r kl.6.

Temat:Rozmnażanie się i rozwój ptaków.

Obejrzyj filmik o tańcach godowych żurawi, który wprowadzi nas w temat rozmnażania się ptaków.

Przepisz notatkę do zeszytu

1.Pojęcia związane z rozmnażaniem ptaków:

a). okres godowy ptaków to toki, czyli zaloty związane ze znalezieniem partnera do rozrodu.

b). ptaki to zwierzęta jajorodne,

c). ze względu na opiekę nad potomstwem ptaki możemy podzielić na:

• gniazdowniki-to ptaki, które budują gniazda, młode ich rodzą się całkowicie bezradne,są ślepe i nagie, muszą być długo pod opieką rodziców, którzy karmią je i ogrzewają. gniazdownikami są:wróble, jaskółki, bociany, gołębie,dzięcioły, ptaki drapieżne.
• zagniazdowniki-to ptaki, które jaja składają w zagłębieniu na ziemi, młode po wykluciu z jaja są samodzielne i mogą opuścić szybko gniazdo, pokryte są puchem i podążają za rodzicami w poszukiwaniu pokarmu. Zagniazdownikami są:kaczki, kury, perkozy,łabędzie.

d).ptaki należą do owodniowców, ponieważ zarodek rozwija się w środowisku wodnym w jaju.

e).u ptaków to samiec zabiega o względy samiczki budując gniazdo, pięknie śpiewając oraz prezentując swoje piękne barwy np. samiec pawia prezentuje swój piękny ogon.

Obejrzyjcie jeszcze jeden filmik jak samiec stara się zdobyć samiczkę.

Naucz się wiadomości z podręcznika str.122-124.

Data:04.05.21r kl.6.

Temat:Ptaki- kręgowce zdolne do lotu.

1.Środowisko życia ptaków.

Ptaki żyją na wszystkich kontynentach i zamieszkują wszystkie typy środowisk, dlatego, że są stałocieplne i potrafią latać.

Stałocieplność to zdolność utrzymywania stałej temperatury ciała, niezależnie od temperatury otoczenia.U ptaków wynosi ona od 40- 44 stopni Celsjusza.

2.Budowa i przystosowania ptaków do lotu:

a)kształt ciała opływowy,

b)kończyny przednie przekształcone w skrzydła,

c)pióra umożliwiają latanie oraz chronią przed utratą ciepła,

d)kości pneumatyczne, wypełnione powietrzem,

e)bardzo dobry wzrok, oczy zaopatrzone w powieki,

f)brak zębów, zamiast nich dziób, który służy do pobierania pokarmu, ataku, obrony, budowy gniazda lub pielęgnacji piór,

g)kończyny tylne zaopatrzone w pazury, służą do chwytania i zabijania ofiar np. u ptaków drapieżnych,

h)oddychają za pomocą rurkowatych płuc i worków powietrznych, które powodują, że świeże powietrze przepływa przez płuca podczas wdechu i wydechu,( podwójne oddychanie)

3.Budowa i rodzaje piór.

Każde pióro składa się z chorągiewki, stosiny i dutki. Wyróżniamy kilka rodzajów piór, które pokrywają różne części ciała ptaka i spełniają inne funkcje:

• pióra puchowe
• pióra pokrywowe
• sterówki na ogonie
• lotki na skrzydłach

4.Jak oddychają ptaki?

Ptaki oddychają za pomocą rurkowatych płuc, które są połączone z workami powietrznymi. Występowanie worków powietrznych powoduje, że świeże powietrze przepływa przez płuca podczas wdechu i wydechu, czyli 2 razy i nazywa się to podwójnym oddychaniem.

Data:20.04.21r. kl.6.

Karta pracy z płazów i gadów na ocenę.

Czas wykonania do poniedziałku włącznie czyli do 26.04.21r.

1.Wymień 3 przystosowania płazów do życia na lądzie.

a.

b.

c

2.Wymień 2 przystosowania płazów do życia w wodzie.

a.

b.

3.Wymień 3 różnice między dorosłą żabą, a kijanką.

a.

b.

c.

4.Wyjaśnij pojęcia:

skrzek-

rozwój złożony-

zapłodnienie wewnętrzne-

stan odrętwienia-

5.Podaj 3 przystosowania w budowie gadów do życia na lądzie.

a.

b.

c.

6.Opisz 3 błony płodowe i pęcherzyk żółtkowy występujące w jaju.

a. owodnia-

b.omocznia-

c.kosmówka-

d.pęcherzyk żółtkowy-

7.Podaj po 3 znaczenia płazów i gadów w przyrodzie lub dla człowieka.

Znaczenie płazów	Znaczenie gadów

8.Podaj po 2 zagrożeniu dla płazów i gadów w Polsce.

Zagrożenia dla płazów:

a.

b.

Zagrożenia dla gadów:

a.

b.

9.Wymień po 2 przykłady płazów i gadów pod ochroną w Polsce.

Płazy:

Gady:

Data:13.04.21r. kl.6.

Temat: Przegląd i znaczenie gadów.

1.Przedstawiciele gadów- to jaszczurki, krokodyle, węże, żółwie.

2.Przegląd gadów żyjących w Polsce:

• wąż Eskulapa
• żmija zygzakowata
• gniewosz plamisty
• zaskroniec zwyczajny
• wąż koralowy
• jaszczurka żyworodna
• jaszczurka zwinka
• padalec, jaszczurka bez kończyn
• gekon zielony
• krokodyl różańcowy
• żółw błotny

3.Znaczenie gadów.

Znaczenie gadów w przyrodzie	Znaczenie gadów dla człowieka
Odżywiają się różnymi gat. bezkręgowców i kręgowców	Są zagrożeniem dla człowieka np.żmija zygzakowata
Regulują liczebność licznych bezkręgowcow i kręgowców	Pomagają w walce biologicznej człowiekowi zjadając owady i ślimaki czyli szkodniki pól i lasów
Mają wpływ na liczbę drapieżnych ptaków i ssaków	Jad węży służy do produkcji leków i kosmetyków
Są pokarmem dla drapieżnych ptaków i ssaków	W niektórych krajach są pożywieniem dla człowieka
	Skóra gadów służy do wyrobu rękawiczek, torebek, butów, pasków

Data:30.03.21r. kl.6.

Temat: Gady- kręgowce, które opanowały ląd.

Podałam wam link z piosenką o budowie gadów i ich przystosowaniach do życia na lądzie. Mam nadzieję, że to Was zachęci do nauki o gadach.

1.Środowisko życia gadów.

Gady żyją na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy. Większość z nich spędza życie na lądzie np. jaszczurki i węże, niektóre żyją w wodzie np. krokodyle lub w środowisku wodno- lądowym np. żółwie.

2.Przystosowania gadów do życia na lądzie.

a) są zwierzętami zmiennocieplnymi

b) ciało pokrywa gruba, sucha skóra zaopatrzona w łuski i tarczki- funkcja ochronna

c) posiadają dwie pary kończyn, służących do poruszania się na lądzie

d) palce zakończone pazurami; pomagają w poruszaniu się, służą do ataku i obrony

e) oczy z powiekami, które chronią przed uszkodzeniami, oczyszczają i nawilżają oczy

f) do oddychania służą gąbczaste płuca, umieszczone w klatce piersiowej

g)w sercu występuje przegroda, która zapobiega cakowitemu mieszaniu się krwi

3.Rozmnażanie i rozwój gadów.

a) gady są jajorodne

b) u wszystkich gatunków występuje zapłodnienie wewnętrzne

c) samice zawsze składają jaja na lądzie

d) z jaj rodzą się młode podobne do rodziców, zdolne do samodzielnego życia

e) większość gadów nie opiekuje się potomstwem, wyjątek stanowią krokodyle

f) błony płodowe(omocznia, owodnia, kosmówka) obecne w jaju, umożliwiają rozmnażanie się w środowisku wodnym, dlatego gady zaliczamy do owodniowców (nazwa pochodzi od jednej z błon płodowych – owodni)

Proszę nauczyć się tematu z podręcznika str.103 -106 oraz dokładnie obejrzeć wszystkie rysunki.

Data:23.03.21r. kl.6.

Temat: Podsumowanie wiadomości o płazach.

1.Zagadnienia na powtórzenie:

• środowisko życia płazów,

• przystosowania płazów w budowie ciała do życia na lądzie,
• przystosowania płazów w budowie ciała do życia w wodzie,
• jak przebiega rozwój żaby?
• opieka nad potomstwem u płazów,
• podstawowe pojęcia związane z rozmnażaniem: skrzek, zapłodnienie zewnętrzne, jajorodność, rozwój złożony, larwa,
• porównanie dorosłej żaby i kijanki,
• podział płazów na 3 grupy,
• płazy żyjące w Polsce,
• znaczenie płazów w przyrodzie,
• znaczenie płazów dla człowieka,
• główne zagrożenia i sposoby ochrony płazów,
• na czym polega walka biologiczna z wykorzystaniem płazów.

Data:16.03.21r.

Temat lekcji: Przegląd i znaczenie płazów.

1.Podział płazów.

Płazy ogoniaste	Płazy bezogonowe	Płazy beznogie
1.salamandra luzytańska	1.żaby	1. marszczelec pierścieniowy
2. salamandra plamista	2. kumaki
3.traszka grzebieniasta	3.ropuchy
	4. rzekotka drzewna
	5.grzebiuszka ziemna

2.Znaczenie płazów.

Znaczenie płazów w przyrodzie	Znaczenie płazów dla człowieka
1.Są pokarmem dla gadów, ptaków i ssaków.	1. żywią się owadami i ślimakami, które niszczą rośliny
2.regulują liczebność drapieżników, dla których są pokarmem	2.są pożywieniem mieszkańców niektórych krajównp. udka żab we Francji
3. regulują liczebność zwierząt na które polują	3.są wskaźnikami stanu czystości środowiska
4. mogą być wykorzystywane do walki biologicznej ze szkodnikami np.kruszynek	4. niektore mają negatywne znaczenie w walce biologicznej np.ropucha olbrzymia w Australii

3.Główne zagrożenia i sposoby ochrony płazów.

• Największym zagrożeniem dla plazów jest działalność człowieka związana z zanieczyszczeniem środowiska oraz niszczeniem zbiorników wodnych w których płazy mogą się rozmnażać.
• Wszystkie płazy w Polsce są pod ochroną.

Praca domowa

Odpowiedz na podane pytanie korzystajac z wiadomości na str.102

Co robimy, aby zapobiec rozjechaniu płazów przez samochody na drodze?

Naucz się tematu z podręcznika str. 97-102

Data:09.03.21r.

Temat: Rozmnażanie się i rozwój płazów.

1.Podstawowe pojęcia zwięzane z rozmnażaniem płazów:

• skrzek- jaja płazów,
• jajorodność- rozmnażanie przez składanie jaj w wodzie,
• zapłodnienie zewnętrzne- odbywa się w wodzie, poza organizmem samicy,
• rozwój złożony-oznacza, że z zapłodnionych jaj wylęga się larwa, nazywana kijanką, która różni się budową i trybem życia od postaci dorosłej.

2.Porównanie kijanki i dorosłej żaby.

Co porównujemy	Kijanka	Dorosła żaba
Jak się porusza?	Za pomocą ogonka	Za pomocą kończyn
Czym oddycha?	Za pomocą skrzeli	Za pomocą płuc
Czym się odżywia?	Jest roślinożerna	Jest mięsożerna

3.Opieka nad potomstwem u płazów.

Większość płazów nie opiekuje się potomstwem, wyjątki to:

• grzbietoród amerykański – żyje w Ameryce Południowej
• pętówka babienica – żyje w Europie zachodniej

Data:02.03.21r. kl.6.

Temat lekcji: Płazy kręgowce- wodno – lądowe.

1.Środowisko życia płazów.

Płazy to zwierzęta dwuśrodowiskowe – oznacza to, że żyją zarówno w wodzie jak i na lądzie.

Płazy to zwierzęta zmiennocieplne– oznacza to, że dostosowują temperaturę swojego ciała do temperatury otoczenia.

Zapadają w stan hibernacji, czyli jest to stan odrętwienia zimowego.

2.Budowa i przystosowania płazów do życia na lądzie i w wodzie.

Przystosowania płazów do życia na lądzie	Przystosowania płazów do życia w wodzie
1.Cienka wilgotna skóra,umożliwiająca wymianę gazową.	1.Nozdrza umieszczone na górnej stronie głowy, umożliwiają oddychanie powietrzem atmosferycznym, gdy żaba pływa w wodzie.
2.Występowanie kończyn przednich i tylnych zaopatrzonych w palce, umożliwiających poruszanie na lądzie.	2.Gruba warstwa śluzu ułatwia pokonywanie oporu w wodzie.
3.Oczy z powiekami, chronią przed uszkodzeniami i nawilżają oczy.	3.Palce w kończynach tylnych połączone błoną pławną, co ułatwia pływanie.
4.Oddychają za pomocą słabo pofałdowanych, workowatych płuc.	4. Oczy umieszczone na górze głowy pomagają obserwować otoczenie, gdy żaba jest w wodzie.

3.Jak oddychają płazy?

Płazy dorosłe oddychają tlenem atmosferycznym głównie za pomocą workowatych płuc, słabo pofałdowanych o niewielkiej powierzchni wymiany gazowej, oraz wymianę gazową prowadzą za pomocą cienkiej skóry.

Larwy płazów oddychają za pomocą skrzeli , tlenem rozpuszczonym w wodzie.

Data:16.02.21r. kl. 6.

Temat:Podsumowanie i utrwalenie wiadomości o rybach.

1.Najważniejsze zagadnienia na kartkówkę o rybach:

• przystosowania ryb do życia w wodzie,
• wędrówki ryb- łososia i węgorza,
• różne kształty ryb z przykładami,
• opis ciekawych ryb,
• rozmnażanie i rozwój ryb,
• znaczenie ryb w przyrodzie i gospodarce człowieka,
• główne zagrożenia i sposoby ochrony ryb,
• jakie ryby żyją w Bałtyku?
• wszystkie pojęcia pisane tłustym drukiem od str. 83 do 92 z podręcznika.

Data:09.02.21r. kl.6.

Temat:Przegląd i znaczenie ryb.

1.Różne kształty ciała ryb:

• opływowy kształt ciała mają ryby żyjące w otwartej toni wodnej-np.tuńczyk
• ciało silnie spłaszczone mają ryby żyjące przy dnie np.patelnica,
• ciało wydłużone, wężowate mają ryby ukrywające się w szczelinach skalnych np. murena
• maskujący kształt ciała np. pławikonik lub skorpena upodabniają się do otoczenia

2.Przegląd ryb:

• żarłacz biały-drapieżnik, ma bardzo dobry węch, stale wymienia zęby,
• rekin wielorybi-jest największą znaną rybą waży ponad 20 ton, ma 10 m długości, łagodny planktonożerca,
• żaglica-najszybsza ryba świata,pływa z prędkością 110 km/h,drapieżnik, poluje na mniejsze ryby.
• pensetnik dwuoki- myli drapieżniki fałszywym okiem
• skorpena-bardzo niebezpieczna ryba, ma jadowite kolce, duże zdolności maskujące
• ptaszory-dzięki płetwom piersiowym mogą szybować nad wodą i tak uciekają drapieżnikom,
• makrele, śledzie- żyją w dużych ławicach, co chroni je przed drapieżnikami.

3.Znaczenie ryb w przyrodzie:

a.utrzymują równowagę w przyrodzie regulując liczebność organizmów, które zjadają

b. są pokarmem dla innych zwierząt np. ryb, ptaków, ssaków,

c.wchodzą w zwiazki z innymi zwierzętami np.babka i krewetka.

4.Znaczenie ryb dla człowieka:

a.są źródłem mięsa, tranu,kawioru,

b. są wykorzystywane do produkcji mączki rybnej,kleju, żelatyny,

c.są wskaźnikami czystości wód np. pstrągi,

d.są hodowane w akwariach,

e.są niebezpieczne dla człowieka np. rekiny, skorpeny.

5.Główne zagrożenia dla ryb:

• zanieczyszczenia wód,
• odławianie zbyt dużej ilości ryb,

6.Sposoby ochrony ryb:

• ochrona gatunkowa ryb,
• poprawianie stanu czystości wód,
• kontrolowanie połowów ryb morskich i słodkowodnych.

Data:02.02.21r. kl.6

Temat: Rozmnażanie i rozwój ryb, wędrówki ryb.

1.Podstawowe pojęcia związane z rozmnażaniem ryb.

Ikra- jaja ryb.

Tarło– okres rozmnażania u ryb.

Narybek- są to małe rybki, które wykluły się z ikry.

Jajorodność– ryby rozmnażają się przez składanie jaj.Samice najczęściej składają jaja na dnie zbiorników wodnych, na roślinach zanurzonych w wodzie.

Zapłodnienie zewnętrzne– występuje u ryb, odbywa się w wodzie i polega na polewaniu ikry przez samca płynem zawierającym plemniki.

Opika nad potomstwem u ryb- występuje np. u pielęgnicy, konika morskiego,skalary, pyszczaki. Większość ryb nie opiekuje się potomstwem, ponieważ składaja miliony jaj i w ten sposób daje możliwość przetrwania potomstwu.

2.Węrówki ryb.

Niektore ryby ,aby odbyć tarło, podejmują długie wędrówkimidzy zbiornikami wód słodkich i słonych.

a. łosoś atlantycki żyje w wodach słonych, ale na tarło wraca do rzeki, z której pochodzi, kierując się przy tym doskonałym węchem.

b. węgorz europejski-żyje w wodach słodkich, a na tarło płynie do morza. Celem jego wędrówki jest morze Sargasowe, na oceanie Atlantyckim. Aby do niego dotrzeć pokonuje około 7 tys. km.

Data:26.01.21r. kl.6

Karta pracy ze stawonogów i mięczaków na ocenę do następnej lekcji.

1.Podaj 3 cechy charaktrystyczne dla stawonogów.

a.

b.

c.

2.Wypęłnij tabelę.

Cecha	Skorupiaki	Owady	Pajęczaki
Części ciała
Liczba czułków
Liczba odnóży służących do poruszania
Środowisko życia
Wymień 3 przedstawicieli
Podaj po1 znaczeniu dla przyrody i dla człowieka	1. 2.	1. 2.	1. 2.

3.Podaj 3 cechy charakterystyczne dla mięczaków.

a.

b.

c.

4 Wypełnij tabelę o mięczakach.

Cecha	Ślimaki	Małże	Głowonogi
Części ciała
Wygląd muszli
Środowisko życia
Odżywianie
Wymień po 3 przedstawicieli
Podaj po 1 przykładzie znaczenia dla przyrody i dla człowieka	1. 2.	1. 2.	1. 2.

Data:26.01.21r. kl.6.

Temat:Ryby – kręgowce środowisk wodnych.

1.Budowa i przystosowanie ryb do życia w wodzie.

• kształt ciała opływowy,
• ciało pokryte śluzem, który zmniejsza opór wody podczas pływania,
• ciało pokryte łuskami, ułożonymi dachówkowato od głowy do ogona ,
• wzdłuż ciała po bokach biegnie linia naboczna, zbudowana z komórek, czuciowych (receptorów), która odbiera bodźce ze środowiska zewnętrznego,
• do pływania służą płetwy:parzyste-piersiowe i brzuszne oraz nieparzyste- grzbietowa, ogonowa i odbytowa,
• głowa sztywno połączona z tułowiem, co ułatwia pokonywanie oporu wody,
• oczy bez powiek,o kącie widzenia 180 stopni,
• pokrywy skrzelowe- ochraniają skrzela służące do oddychania,
• ryby są zmiennocieplne tzn. przystosowują temperaturę swojego ciała do temperatury otoczenia.

2.Jak oddychają ryby?

Ryby oddychają za pomocą skrzeli, które składają się z cieniutkich delikatnych blaszek oplecionych siecią naczyń włosowatych, do których przenika tlen i jest rozprowadzany po całym ciele ryby.

Data:22.12.20r. Kl. 6

Temat:Mięczaki- zwierzęta, które mają muszlę.

1.Środowisko życia mięczaków.

Mięczaki żyją w wodach słonych, rzadziej w wodach słodkich, a nieliczne żyją na lądzie, w miejscach wilgotnych i zacienionych.

2.Budowa mięczaków.

Mięczaki mają miękie i delikatne ciało. Jest ono pokryte śluzem, który chroni je przed uszkodzeniem i ułatwia poruszanie.Ciało mięczaków jest podzielone na 3 części:

a. głowę, na której są oczy i czułki,

b.noga jest narządem ruchu,

c.worek trzewiowy, w którym znajdują się narządy wewnetrzne.

U większości mięczaków worek jest chroniony przez muszlę, która jest szkieletem zewnetrznym.

3.Ślimaki- zamieszkują środowiska lądowe i wodne. Ciało zbudowane z głowy, nogi i worka trzewiowego.Większość ślimaków lądowych to roslinożercy,wśród ślimaków wodnych są mięsożercy( drapieżcy) lub nawet pasożyty.

Cechą charakterystyczną ślimaków jest spiralnie zwinięta muszla.

Przegląd ślimaków: winniczek,wstężyk gajowy, świdrzyk lśniący, bursztynka pospolita,zatoczek rogowy, błotniarka stawowa, żyworódka pospolita,stożki- ślimaki morskie, pomrowy- ślimaki bez muszli.

4.Małże–nie mają głowy, tylko nogę i worek trzewiowy. Muszla dwuczęściowa.Małże to mięczaki wyłącznie wodne, żyją zagrzebane w mule,z którego wystają dwie rurki nazywane syfonami, które służą do pobierania i usuwania niestrawionych resztek pokarmowych.

Przegląd małży:racicznica zmienna, przegrzebki, małgiew piaskołaz, sercówka jadalna, omółek jadalny, rogowiec bałtycki.

5.Głowonogi-mają ciało zbudowane z głowy,worka trzewiowego, zamiast nogi mają lejek oraz umięśnione ramiona 8-10 szt.U większości głowonogów nie występuje muszla, lub ma ona postać małej płytki wewnątrz ciała.Głowonogi żyją w morzach i oceanach, prowadzą aktywny tryb życia i są drapieżnikami polujacymi na ryby i skorupiaki.

Przegląd głowonogów:ośmiornica pospolita, kałamarnice i mątwy.

6.Znaczenie mięczaków w przyrodzie:

• są elementem sieci pokarmowych
• ślimaki są szkodnikami roślin
• głowonogi polują na inne zwierzęta
• małże przyczyniają się do oczyszczania wód

7. Znaczenie mięczaków dla człowieka.

• Są przysmakiem ludzi np. ślimak winniczek,omółki, ostrygi.
• Perłopławy wytwarzają perły,
• Pomrowy są szkodnikami roślin uprawnych owoców i warzyw.

Data:08.12.20r. kl. 6.

Temat:Pajęczaki-stawonogi, które mają cztery pary odnóży.

1.Pajęczaki to przede wszystkim stawonogi ladowe, tylko nieliczne żyja w środowisku wodnym np. pająk topik.

2.Cechy wspólne pajęczaków:

• podział ciała na głowotułów i odwłok
• brak czułków
• występowanie 4 par odnóży krocznych

3.Budowa pająka na przykładzie tygrzyka paskowanego.str.68 podręcznik

4.Przegląd pajęczaków:

• ptaszniki
• pająk topik
• skorpiony
• świerzbowce -pasożyty człowieka
• kosarze
• kleszcze-pasożyty zewnętrzne człowieka i zwierząt

5.Odżywianie pająków.

U pająków występuje trawienie zewnętrzne, które polega na oblewaniu ofiary enzymami trawiennymi,które rozkładają pokarm do postaci płynu.

Następnie płyn ten jest zasysany do przewodu pokarmowego pająka.

6.Znaczenie pajęczaków w przyrodzie:

a.stanowią element sieci pokarmowych

7.Znaczenie pajęczaków dla człowieka:

a.kleszcze wywołują zapalenie opon mózgowych i boreliozę,

b.świerzbowce pasożytują na skórze człowieka

c.roztocza kurzu domowego wywołują uczulenie

d.niektóre gatunki pająków i skorpionów produkują jad niebezpieczny dla człowieka.

e. są sprzymierzeńcami człowieka w walce biologicznej z owadami.

Praca domowa

Proszę przepisać lub wkleić notatke i nauczyć się tematu z podrecznika str. 67 do70.

Za tydzień sprawdzian ze stawonogów, zakres wiadomości z podręcznika od str.51 do str.70. Na str. 77 jest podsumowanie o stawonogach.

Proszę przygotować się na sprawdzian.

Data: 01.12.20r. Kl 6.

Temat:Owady- stawonogi zdolne do lotu.

1.Wspólne cechy owadów:

• podział ciała na 3 części: głowa tułów i odwłok,
• obecność 1 pary czułków
• występowanie 3 par odnóży krocznych

2.Różnorodność skrzydeł u owadów:

a. chrząszcze – np. biedronka ma 2 pary skrzydeł.Pierwsza para to pokrywy skrzydłowe z chityny, które chronią błonkowate skrzydła drugiej pary służące do latania.

b.ważki – mają 2 pary długich i wąskich skrzydeł błonkowatych służących do latania.

c.motyle -mają 2 pary delikatnych, kolorowych, dużych skrzydeł, pokrytych drobnymi łuskami.

3.Owady są roślinożerne, drapieżne lub wszystkożerne.W zależności od rodzaju pokarmu mają różne aparaty gębowe np.

• aparat gębowy liżący- u muchy
• aparat gebowy gryzący- u modliszki
• aparat gębowy ssący- u motyla
• aparat gębowy gryząco- ssący- u komara

4.Różnorodność odnóży u owadów:

• odnóża chwytne- u modliszki
• odnóża czepne – u wszy ludzkiej
• odnóża pływne -u pływaka żółtobrzeżka
• odnóża grzebne- u turkucia podjadka

5.Rozmnażanie u owadów:

a. przeobrażenie niezupełne- występuje u konika polnego.

Z zapłodnionego jaja wylęga się larwa niepodobna do postaci dorosłej, następnie w wyniku linienia rośnie i powstaje postać dorosła konika.

b. przeobrażenie zupełne- występuje u motyli.

Z zapłodnionego jaja wylęga się larwa(gasiennica) niepodobna do postaci dorosłej motyla, następnie powstaje poczwarka, które przepoczwarza się w postać dorosłą, pięknego motyla.

6.Znaczenie owadów:

Znaczenie owadów w przyrodzie	Znaczenie owadów dla człowieka
Są elementem sieci pokarmowych	Pszczoły dostarczają miodu
Zapylają kwiaty	Gasiennice jedwabnika dostarczają jedwabiu
Tworzą próchnicę	Wołek zbożowy niszczy kaszę ,makę
	Stonka ziemniaczana,mszyca burakowa, bielinek kapustnik niszczą uprawy
	Komar widliszek przenosi zarodźca malarii, a mucha tse-tse wywoluje śpiączkę afrykańską
	Wiele owadów pomaga człowiekowi w walce biologicznej z uciążliwymi dla niego zwierzętami np. biedronka zjada mszyce niszczące rośliny.

Praca domowa na ocenę

Proszę narysować w zeszycie 2 rysunki ze str. 66, każdy na pół strony.

1. rysunek-przeobrażenie niezupełne u pasikonika
2. rysunek- przeobrażenie zupełne u motyla

Czas wykonania pracy i odesłania do nauczyciela do piątku (04.12.20r.)włącznie.

Data:24.11.20r. kl. 6

Temat:Skorupiaki-stawonogi,które mają twardy pancerz.

1.Środowisko życia i cechy skorupiaków.

Skorupiaki- zamieszkują środowiska wodne oraz lądowe bardzo wilgotne.

Wspólnymi cechami skorupiaków są:

• dwie pary czułków,
• ciało podzielone na głowotułów i odwłok,
• najczęściej 5 par odnoży krocznych

2.Budowa raka – podręcznik str.56

3.Przegląd skorupiaków:

• stonoga murowa
• krab wełnistoręki
• rak stawowy, szlachetny, pręgowany
• langusty
• homary
• rozwielitki
• krewetki
• pąkle
• kryl antarktyczny

4.Znaczenie skorupiaków

Znaczenie skorupiaków w przyrodzie	Znaczenie skorupiaków dla człowieka
1.Raki i kraby zjadają niewielkie kręgowce	1.Są pożywieniem dla człowieka np. raki, kraby,homary,krewetki, langusty
2.Skorupiaki tworzące plankton (kryl) są pokarmem dla wielorybów, fok , pingwinów	2. Są pokarmem dla rybek akwariowych np.rozwielitki
3.Pąkle i rozwielitki przyspieszają oczyszczanie wód	3.Pąkle przyczepione do statków, utrudniają ich pływanie – znaczenie negatywne
4.Rak pustelnik żyje w symbiozie z ukwiałami

Praca domowa

Proszę przepiszcie lub wklejcie notatkę, i nauczcie się z podręcznika tematu od str.55 do str. 59.

Data:17.11.2020 r. Kl 6.

Temat:Cechy stawonogów.

1.Stawonogi to najliczniejsza grupa zwierząt na Ziemi.Swoją nazwę zawdzięczają budowie odnóży, które składają się z krótkich odcinków połączonych stawami.

2.Cechy stawonogów:

• środowisko życia- opanowały wszystkie środowiska życia, ale najliczniej występują na lądzie.
• ciało podzielone na segmenty-u niektórych segmenty łączą się ze sobą tworząc: głowę, tułów i odwłok.
• odnóża zbudowane z odcinków połączonych stawami. Stawy są to ruchome połączenia części szkieletu.
• ciało pokryte chitynowym oskórkiem. Chityna jest to wielocukier, z którego zbudowana jest ściana komórkowa grzybów i oskórek stawonogów.
• rosną za pomocą wymiany chitynowego oskórka na większy, co nazywamy linieniem.
• mają oczy złożone, zbudowane z tysięcy oczek pojedynczych (np. raki), a niektóre mają oczy proste(np. pająki), lub oba rodzaje oczu(np. muchy)
• przedstawicielami stawonogów są: skorupiaki, owady, pajęczaki.