19.05.21r.
Temat: Na koncercie Fryderyka Chopina – cz. 2.
Krzyżówkowy pojedynek uczniów!
PRZYKŁADY
- Jak miał na drugie imię Fryderyk Chopin? Franciszek
- Jakie imiona nosiła matka kompozytora? Tekla, Justyna
- W którym roku muzyk opuszcza ojczyznę? W wieku 20 lat.
- Który miesiąc uznawany jest jako data urodzenia? Marzec
- Jak nazywał sie pierwszy nauczyciel małego Fryderyka, jaki wkrótce przerósł mistrza? Wojciech Żywny.
- Ile rodzeństwa miał wirtuoz? Trzy siostry.
- Jakimi określeniami możemy nazwać Fryderyka Chopina? Muzyk, geniusz, kompozytor, wirtuoz, prekursor.
- Jak nazywał się instrument muzyczny ukochany przez Chopina? Fortepian.
18.05.21r.
Temat: Na koncercie Fryderyka Chopina – cz. 1.
Przyjrzymy się utalentowanemu kompozytorowi z Żelazowej Woli – Fryderykowi Chopinowi.
Fryderyk Chopin to wybitny polski kompozytor i pianista. Uznawany jest za jednego z najlepszych pianistów epoki romantyzmu. Jego talent odkryto, gdy miał zaledwie kilka lat – wzmianki o genialnym dziecku szybko zachwyciły warszawską arystokrację. Twórca, nazywany poetą fortepianu, wychował się w Polsce, ale większość swojego życia spędził w Paryżu. Tam też zmarł na gruźlicę.
Dzieciństwo
Fryderyk Franciszek Chopin był synem Francuza, Mikołaja (Nicolasa) Chopina, oraz Polki, Tekli Justyny z Krzyżanowskich. Za datę jego urodzin przyjmuje się 1 marca 1810 r., jednak w metryce chrztu widnieje 22 lutego. Mimo tej rozbieżności uznawana jest data, którą celebrował sam kompozytor i jego rodzina, czyli pierwszy dzień marca.
Mikołaj Chopin przyjechał do Polski w wieku 16 lat, rozmiłowany w Polsce i w polskości (nigdy nie opuścił ojczyzny). Zajmował się prowadzeniem pensjonatu dla synów ziemiańskich spoza Warszawy oraz kształceniem młodzieży szlacheckiej – jedną z jego podopiecznych była Maria Łączyńska, znana później jako Maria Walewska. Fryderyk był drugim dzieckiem Tekli i Mikołaja. Miał trzy siostry: starszą Ludwikę i dwie młodsze: Izabelę i Emilię. Kilka miesięcy po urodzeniu Fryderyka jego rodzice przenieśli się z dworku w Żelazowej Woli do prawego skrzydła Pałacu Saskiego w Warszawie.
Dom państwa Chopinów rozbrzmiewał muzyką i był prowadzony zgodnie z najznakomitszymi wzorcami polskiej arystokracji. Ojciec grał na flecie i skrzypcach, matka śpiewała i grała na fortepianie, również Ludwika uczyła się gry na tym instrumencie. Fryderyk od najmłodszych lat obcował z muzyką. Matka zaczęła uczyć go gry na fortepianie, gdy miał 4-5 lat. Regularne kształcenie muzyczne rozpoczął w wieku 6 lat pod okiem czeskiego skrzypka i nauczyciela, Wojciecha Żywnego, u którego kształcił się do 1822 r. W tym samym roku, gdy uczeń przerósł mistrza, nauczycielem Chopina, a bardziej doradcą, został najprawdopodobniej Wilhelm Wacław Würfel, znakomitej klasy pianista i profesor konserwatorium.
Talent chłopca szybko został odkryty – w gazetach pojawiły się wzmianki o genialnym dziecku. Mały Fryderyk zaczął tworzyć swoje pierwsze kompozycje, mazurki i polonezy, które skrupulatnie spisywał za niego ojciec. „Polonez g-moll” został wydany, gdy Chopin miał zaledwie 7 lat – od tej pory zaczął również występować w warszawskich domach szlachty i arystokracji. Grywał m.in. w Pałacu Radziwiłłowskim, w Belwederze u Wielkiego Księcia Konstantego, a także u Sapiehów i Potockich. W 1818 r. podarował dwa swoje polonezy matce cara i króla polskiego, Marii Fiordorownie, która przebywała w Warszawie z wizytą.
Młodość Chopina
W latach 1823-26 nastoletni Fryderyk uczył się w Liceum Warszawskim. W tym czasie regularnie spędzał wakacje w majątkach rodzinnych swoich kolegów, gdzie miał styczność z muzyką wiejską. Z zapałem notował teksty piosenek, interesował się folklorem i uczestniczył w różnego rodzaju obrzędach. Te fascynacje znalazły odwzorowanie w jego późniejszych kompozycjach, szczególnie w mazurkach.
Od 1826 do 1829 r. Fryderyk Chopin kształcił się na wydziale „teorii muzyki, jenerałbasu i kompozycji” warszawskiej Szkoły Głównej Muzyki, która stanowiła część Konserwatorium, a równocześnie była powiązana z Uniwersytetem Warszawskim. Katedrę wydziału objął wówczas Józef Elsner. W czasie studiów Chopin zdobył warsztat, nauczył się dyscypliny oraz odpowiedzialności za sens i precyzję w konstruowaniu kompozycji. Wtedy też powstały jego szeroko rozbudowane dzieła: Sonata c-moll, Rondo à la Krakowiak, Fantazja op. 13 na tematy polskie oraz Trio g-moll.
Wyjazd do Francji
W wieku 20 lat Fryderyk Chopin opuścił Polskę, do której nigdy już nie powrócił, choć nie rozstawał się z myślą o ukochanej ojczyźnie. Zamieszkał w Paryżu, gdzie zdobył sławę jako wirtuoz i improwizator. Grał też często poza granicami Francji.
Z czasem, ze względu na pogarszający się stan zdrowia, coraz rzadziej koncertował, częściej komponował i uczył. Utrzymywał znajomości z najwybitniejszymi osobistościami epoki, takimi jak kompozytorzy: Hector Berlioz, Franciszek Liszt, pisarz Honoré de Balzac i malarz Eugène Delacroix. Przyjaźnił się również z elitą polskiej emigracji: Adamem Mickiewiczem, Julianem Ursynem Niemcewiczem i Cyprianem Norwidem.
W 1849 r. zmarł w Paryżu na gruźlicę. Pochowano go na cmentarzu Père-Lachaise. Do Warszawy wróciło serce Fryderyka Chopina, które spoczęło w kościele Św. Krzyża.
W domu – Wykonajcie krzyżówkę z pytaniami i grafem. Na lekcji będziecie zadawać sobie pytania i sami je rozwiązywać. Pytań proszę uwzględnić 10.
17.05.21r.
Temat: Praca z tekstem literackim – Początek Magicznego Drzewa.
W które drzewo nad Doliną Warty uderzył piorun? ( w prastary, magiczny dąb)
Co z powalonym po burzy drzewem zrobili ludzie? ( zawieźli je do tartaku i wykonali mnóstwo różnych przedmiotów, które miały w sobie magiczna cząstkę mocy)
O co poprosiła mama czerwone, magiczne krzesło? ( o plecak, dżinsy, bojówki, sweter, koszulki, przybory szkolne)
W jaki sposób spełniło się życzenie chłopca? ( wszystkie ubrania nagle pojawiły się na ciele Kukiego począwszy od koszulek, a skończywszy na czarnym plecaku)
O co jeszcze chciał poprosić krzesło Kuki? ( prosił o moc, chciał byc dwa razy silniejszy od Blubka w szkole).
Jak wyglądała nowa uczennica w klasie Kukiego? ( Była szczupła, miała brązowe oczy i koraliki wplecione we włosy).
14.05.21r.
Temat: Piszemy opowiadanie twórcze rozwijające naszą wyobraźnię.
„Tajemniczy świat za niebieskimi drzwiami”
Łukasz siedział naburmuszony na swoim łóżku. Nie miał ochoty z nikim rozmawiać. Zamknął niebieskie drzwi na klucz, czego wcześniej nigdy nie robił przed ciocią, zarządzającą pensjonatem. Nie dlatego, że krewna Agata należała do osób wścibskich, ale głównie z powodu utrudnionego kontaktu z jego mamą, leżącą teraz w śpiączce w szpitalu. Ciocia jakby celowo unikała tematu poszkodowanej w wypadku samochodowych jego mamy.
W pokoju panowała głucha cisza, która zaczęła dokuczać chłopcu. Wziął do ręki kredkę o ulubionym kolorze mamy – niebieskim i zaczął rytmicznie stukać w drzwi.
PROSZĘ O DOKOŃCZENIE OPOWIADANIA TWÓRCZEGO…na poniedziałek. Miłego weekendu.
Zajęcia dodatkowe
13.05.21r.
Temat: Deklinacja rzeczowników trudnych.
Język polski, choć niewątpliwie piękny, nie należy do najłatwiejszych. Wśród wielu pułapek, które czyhają na jego użytkowników znajdują się także związane z deklinacją.
Sędzia Soplica i Hrabia – ostatni z Horeszków
Na kartach epopei z 1834 roku pt. Pan Tadeusz Adama Mickiewicza pojawiają się dwie postaci, których nazwa sprawia kłopoty w odmianie – Sędzia i Hrabia. W mianowniku, narzędniku i wołaczu rzeczowniki sędzia i hrabia mają formę rzeczowników żeńskich, a w pozostałych przypadkach – mogą mieć również formy przymiotnikowe.
l. pojedyncza:
M. sędzia
D. sędziego / sędzi
C. sędziemu / sędzi
B. sędziego / sędzię
N. sędzią
Msc. sędzim / sędzi
W. sędzio
l. mnoga:
M. sędziowie
D. sędziów
C. sędziom
B. sędziów
N. sędziami
Msc. sędziach
W. sędziowie
Piszę blog czy piszę bloga?
Blog jest rzeczownikiem męskim nieżywotnym (takim jak stół, samochód, czy pamiętnik), a takie rzeczowniki mają biernik równy mianownikowi, czyli bezkońcówkowy, dlatego: kupiłem stół, mam samochód, piszę pamiętnik. W związku z tym poprawna i staranna forma brzmi piszę blog. Jednak od początku funkcjonowania tego słowa w języku polskim użytkownicy upodobali sobie formę piszę bloga, dlatego prawdopodobnie niebawem słowniki zezwolą na oboczność i obie formy staną się poprawne, gdyż o kształcie języka na końcu zawsze decydują jego użytkownicy (uzus).
W cudzysłowie czy cudzysłowiu?
Zawsze w cudzysłowie, to jedyna dopuszczalna forma miejscownika. Rzeczownik ten odmieniamy jak rów, czyli: rowu ; cudzysłowu, rowowi; cudzysłowowi, rowem; cudzysłowem, w rowie ; w cudzysłowie. Błędna forma cudzysłowiu może wynikać z podobieństwa do rzeczowników tułów, ołów, lub rzeczowników nijakich typu posłowie, przysłowie, czy wielosłowie.
Drink i link
Mimo, że oba wyrazy łączy pochodzenie (anglicyzm) oraz budowa fonologiczna (brzmią bardzo podobnie) nie podlegają temu samemu wzorcowi odmiany, w dopełniaczu mamy piję drinka, ale szukam linku. Dzieje się tak, ponieważ drink traktujemy podobnie jak inne nazwy alkoholi i porcji alkoholi rodzaju męskiego (szampana, sikacza, sznapsa, kielicha), a link zaś jak pozostałe rzeczowniki męskie o zakończeniu –ink, -ynk (cynk, tynk, szynk).
Nie lubię kaszy manny
W przeciwieństwie do wielu innych kasz (gryczanej, jaglanej, owsianej itp.) kasza manna nie jest przymiotnikiem, lecz rzeczownikiem, warto dodać, że pochodzenia biblijnego (cudowne jadło, które Bóg zesłał z nieba Izraelitom). Dlatego odmienia się jak panna: M. manna, D. manny, C. mannie, B. mannę, N. manną, Msc. mannie, W. manno.
Orłu czy orłowi?
Po 89 roku nastały wielkie zmiany społeczne, polityczne, historyczne, a jednym z ich przejawów było pragnienie przywrócenia korony orłu, który znajduje się na naszym godle. Jedni optowali za nałożeniem jej orłu, inni orłowi i wszyscy mieli rację, gdyż obie formy celownika są poprawne.
13.05.21r.
Temat: Piszemy opowiadanie twórcze…”Moje spotkanie z bohaterem lektury”.
Pamiętajmy w opowiadaniu twórczym o tytule, zachowaniu minimum trzech akapitów, nie rozpoczynaniu zdań od spójników, używaniu różnorodnych wyrazów bliskoznacznych, czyli synonimów oraz wykazywaniu dobrej znajomości lektury.
Przykład
„Moje spotkanie z bohaterem lektury”.
Mieszkam w Brzegu od urodzenia. Znam niemalże każdy zakamarek, z zainteresowaniem obserwuje przyrost drzew w nadmorskim parku, uwielbiam świeżość powietrza o brzasku. Obecnie skończyłam jedenaście. Wyróżnia mnie niezwykle szczupła sylwetka ciała oraz bardzo jasny odcień długich, prostych włosów, sięgających pasa, jakie zwykle splatam w warkocz.
Pewnego razu na schodach pensjonatu „Wysoki Klif” zauważyłam siedzącego spokojnie chłopca o ciemnych włosach. Zwykle jestem nieśmiała, jednak tym razem coś we mnie wstąpiło. Podeszłam bliżej niego i bez wahania zapytała:
-Czy mogę posiedzieć chwile z tobą?
Ku mojemu zaskoczeniu chłopiec nic nie odpowiedział, a jedynie uśmiechnął się lekko, co uznałam za znak zgody. Po chwili wspólnego milczenia zauważyłam, że nieznajomy pociera sobie wciąż to samo kolano.
-Boli cię staw? – zapytałam.
-Tak, nawet bardzo. Denerwuje mnie to od czasu wypadku z mamą. Jestem Łukasz. A ty?
-O, przepraszam cię bardzo. Powinnam się przedstawić. Nazywam się Iga Drzewińska. Moja babcia często smaruje sobie kolano maścią rozgrzewającą. Mogę jutro przynieść. Zobaczymy, jak będziesz czuł sie po jej zastosowaniu.
-No, dobrze. To jutro koło godziny 15.00.
-W porządku. Jesteśmy umówieniu.
Wróciłam do domu i od razu zapytałam babcię, czy mogę wziąć od niej troszkę maści do słoiczka. Oczywiście otrzymałam pozwolenie wraz z przestrogą o odczuwaniu lekkiego mrowienia po zastosowaniu na bolące kolano.
Następnego dnia po lekcjach z niecierpliwością oczekiwałam na spotkanie z Łukaszem. Nie pytałam sama o wypadek, jednak po cichu liczyłam, że dziś sam mi coś o nim opowie.
-Witaj Igo!
– Dzień dobry Łukaszu. Jak noga? Proszę oto obiecany specyfik…
-Hmmm… To miłe z twojej strony. Nie mam odwagi skarżyć się cioci Agacie na odczuwane dolegliwości, bo mało ja znam. Co prawda jest ona rodzoną siostrą mojej mamy, ale dotąd się znaliśmy. A mama teraz wciąż śpi…
-To po wypadku, tak? – delikatnie zapytałam.
-Tak właśnie. Sam nie wiem do końca, jak to się stało, bo w czasie jazdy naszym nowym, srebrnym audi do miejscowości wypoczynkowej , gdzie mieliśmy wreszcie razem – tylko we dwoje zaabsorbowany byłem iPhonem. słuchałem tylko, jak mama – kierowca rozmawia z panią z GPS-u. Ach, skomplikowane to wszystko.
-Nie martw się. Jak chcesz jutro trochę pospacerujemy po okolicy, to pokażę ci ciekawe jamy zwierzątek leśnych.
-Chętnie. Lekarz zalecił mi w ramach rehabilitacji ruch. Ćwiczę zatem i na schodach, i ogólnie na świeżym powietrzu.
-Miło mi było pogawędzić z tobą. Do jutra.
-Mnie również. Do zobaczenia jutro Igo i dziękuję za maść.
JUTRO czas twórczy dla Was! Do zobaczenia!
12.05.21r.
Temat: Jakie relacje towarzyszyły bohaterom lektury „Za niebieskimi drzwiami” M. Szczygielskiego?
Łukasz a ciocia Agata.
Bratanek nie wiedział nic o istnieniu cioci Agaty, jedynej rodzonej siostry jego matki. Na początku ich relacje należały do bardzo napiętych, co związane było z okolicznością wypadku i trudnym położeniu jego rodzicielki, będącej obecnie w śpiączce. Ciotka po zabraniu chłopca do zamieszkiwanego i prowadzonego przez nią pensjonatu „Wysoki Klif” w Brzegu wskazała mu jego miejsce i chłodnym tonem przedstawiła mu obowiązujące w tym miejscu zasady zachowania, co podyktowane było obecnością gości w hotelu. Przede wszystkim kuzynce zależało na bezwzględnym przestrzeganiu zasad pukania do drzwi. Ciocia uwzględniła wygodę dla dziecka i zaproponowała pokój na parterze, jednak na wspomnienie o byłym pokoju zamieszkiwanym niegdyś przez mamę, Łukasz zdecydowanie wybrał właśnie ten, z niebieskimi drzwiami.
Ciocia nie ukrywała wzburzenia, kiedy martwiła się nieobecnością jej podopiecznego, kiedy zniknął na dłuższy czas, przebywając w srebrnym świecie. chłopiec zrozumiał swój błąd i przyznał się do błędu, przepraszając.
Łukasz a mama Krystyna.
Mama często pochłonięta pracą i samodzielnie utrzymująca mieszkanie czy odpowiedzialnie podchodząca do spłacanych rat kredytowych, dbała o nowoczesny styl życia, jednocześnie zapewniając Łukaszowi ciekawe, wartościowe zabawki i gadżety. Z drugiej strony brakowało czasu na wspólne zabawy i popołudniowe rozmowy. Mimo zapełnionego czasu pracy mamy, oboje bardzo kochali się. Szczególnie cieszyli się z ich wspólnie zaplanowanych i spędzonych nad akwenem wakacji. Relacje między nimi były wzorowe, aczkolwiek mama zatajała informacje o tacie synka.
W domu – Opiszcie inne relacje bohaterów, np. dzieci w Brzegu. O prace poproszę Marysię, Tomka i Lenkę. Miłej pracy!
11.05.21r.
Temat: Świat rzeczywisty a świat fantastyczny w powieści „Za niebieskimi drzwiami” Marcina Szczygielskiego.
Fascynujący wątek stanowi świat fantastyki połączony z podłożem naukowym. Staw kolanowy, jaki dokuczał na co dzień przy poruszaniu Łukaszowi, zdecydowanie uległ naprawieniu. Nici zostały wynalezione przez genetyków i miały za zadanie naprawiać i wiązać komórki w ludzkich organizmach, by ludzie nie chorowali nie starzeli się. Projekt jednak nie do końca powiódł się. Ludzie przestali się rozwijać, a nici niechlubnie zaczęły krępować ich umysły. Przejęły kontrolę i usamodzielniły się, mimo braku inteligencji. Wkrótce doszło do poważnych zakłóceń w umysłach ludzi, jacy stracili rozum. Tylko nielicznej grupie naukowców udało się przeobrazić w arynie – dziwne owady z ptasimi dziobami. To one miały zdolność czyszczenia świata z wszędobylskich nici…
10.05.21r.
Temat: Nasze spostrzeżenia po obejrzeniu dzieła filmowego – „Za niebieskimi drzwiami”.
Różnice między filmem a lekturą Marcina Szczygielskiego ” Za niebieskimi drzwiami”
a. w czasie podróży do miejscowości wypoczynkowej nad jeziorem Łukasz grał sobie na telefonie a nie bawił się w zgadywanki z mamą;
b. różnica nazwy miejscowości zamieszkiwanej przez ciotkę Agatę – Brzeg a Wysoki Klif;
c. sposób budzenia -sygnał słowny wypowiedziany przez mamę do synka a budzenie mamy przez dziecko, skakanie po łóżku i mówienie „Raz, dwa, trzy” i następowało ściąganie kołdry przez chłopca;
d. pozostawienie zamkniętego mieszkania przez mamę i Łukasza a oddanie kluczy pod opiekę sąsiadce – p. Cybulskiej, zwanej Cebulką;
e. wygląd Krwawca – łysy a długie niczym sieć pajęcza włosy mieszkańca magicznej krainy;
f. Krwawiec to faktycznie ojciec Łukasza a zatajona tożsamość Krwawca;
g. ojciec chłopca zaginął przed ślubem, kiedy mama Łukasza była z nim w ciąży a brak informacji o statku, na którym płynął ojciec Łukasza i zaginął, a burzę wywołał sam Krwawiec;
h. Łukasz sam poszedł do Krwawca, by powiedzieć mu o jego przegranej a nie udał się z Moną.
W domu – Napisz sześć podobieństw między lekturą a filmem. Pamiętaj o rzeczowym omówieniu. O prace poproszę Adama H., Oliwkę G., Gabrysia i Adę.
07.05.21r.
Temat: Dzieło filmowe a lekturą „Za niebieskimi drzwiami” Marcina Szczygielskiego.
Zajęcia dodatkowe
06.05.21r.
Temat: Przybliżenie świata przedstawionego w powieści „Za niebieskimi drzwiami” w adaptacji filmowej.
Wspólne obejrzenie z dziećmi adaptacji powieści w reżyserii Mariusza Paleja z roku 2016.
06.05.21r.
Temat: Niezwykły świat magii w powieści „Za niebieskimi drzwiami”.
„Pamiętajcie – nigdy nie pukajcie do drzwi zbyt długo, bo nawet jeśli nie ma za nimi nikogo, to jednak ktoś może wam otworzyć, a wtedy to, co za tymi drzwiami znajdziecie, na pewno zwykłe nie będzie.”
Wiemy, iż bohaterem powieści jest nastolatek Łukasz, który razem z mamą bierze udział w wypadku samochodowym. Mama zapada niestety w śpiączkę, a dwunastolatek zostaje oddany pod opiekę sąsiadce Cybulskiej. Po jakimś czasie u sąsiadku zjawia się rzekoma ciotka chłopaka, o której istnieniu nie miał pojęcia. Ciotka Agata zabiera Łukasza ze sobą, do prowadzonego przez siebie, nadmorskiego pensjonatu w „Wysoki Klif” w Brzegu. Łukasz jednak buntuje się przeciw całej tej sytuacji, a ponadto coraz bardziej tęskni za mamą, wciąż pozostającą w śpiączce. Niespodziewanie odkrywa, że odpowiedni sposób pukania do jednych z drzwi w pensjonacie odkrywa wejście do zupełnie nowego, innego świata.
Chłopiec co jakiś czas odwiedza tę przestrzeń – niby małe zniszczone miasteczko, początkowo wydające się opustoszałe. Po kilku dniach Łukasz odkrywa obecność mieszkańców tego magicznego miejsca m.in. groźnego Krawca. Zostaje przez niego poproszony o przyniesienie do niego srebrnej nici, w zamian czego Krawiec wyleczył chłopcu, chore po wypadku, kolano. Łukasz przez przypadek zabiera nić do realnego świata, gdzie czyni ona bardzo dziwaczne rzeczy, wywracające rzeczywistość „do góry nogami”. Bohater postanawia ocalić świat i stanąć do starcia z Krawcem.
W domu – Opiszcie ciekawostki ze świata magii, tajemnicy i grozy. O pracę poproszę Kacra W., Zuzię, Oliwiera i Mikołaja. Pozdrawiam serdecznie.
05.05.21r.
Temat: Sprawdzenie stopnia zrozumienia lektury – „Za niebieskimi drzwiami” Marcina Szczygielskiego.
04.05.21r.
Temat: Historia pełna wyobraźni – „Za niebieskimi drzwiami” Marcina Szczygielskiego.
Co warto wiedzieć o autorze naszej aktualnej lektury?
Marcin Szczygielski – ur. 28 maja 1972 roku w Warszawie, polski pisarz, dziennikarz i grafik.
Dyrektor artystyczny polskiej edycji miesięcznika „Playboy” (1998–2000), dyrektor kreatywny portalu Ahoj.pl (2000–2002), w latach 2007–2008 pełnił funkcję redaktora naczelnego miesięcznika „Moje Mieszkanie”. Współprowadził program Pokojowe rewolucje w telewizji TVN.
Pisarz tworzy zarówno dla dzieci, jak i dorosłych.
Omawiana lektura to trzecia młodzieżowa powieść Szczygielskiego pt. Za niebieskimi drzwiami jaka ukazała się w październiku 2010 pod patronatem Fundacji Ewy Błaszczyk „Akogo?”. W kwietniu 2011 została nominowana do Nagrody Donga (wcześniej „Dziecięcy Bestseller Roku”) przyznawanej przez Polską Sekcję IBBY – Międzynarodową Izbę ds. Książek dla Młodych. Książka Za niebieskimi drzwiami została nominowana do tej nagrody zarówno przez Jury Profesjonalne, jak i przez Jury Dziecięce, otrzymując ostatecznie główną nagrodę Dużego Donga od Jury Profesjonalnego oraz wyróżnienie od Jury Dziecięcego. Powieść za Niebieskimi drzwiami została uhonorowana także w III Konkursie Literatury Dziecięcej im. Haliny Skrobiszewskiej, organizowanym przez Muzeum Książki Dziecięcej, otrzymując II nagrodę. Podobnie jak Omega została także wpisana na Listę Skarbów Muzeum Książki Dziecięcej.
Kilka słów o fabule młodzieżowej powieści przygodowej pt. Za niebieskimi drzwiami.
Główny bohater, jedenastoletni Łukasz wyjeżdża razem z samotnie wychowującą go mamą na zaplanowane i upragnione wakacje. W wyniku wypadku samochodowego trafiają do szpitala. Łukasz ma poważnie uszkodzoną nogę, a jego matka znajduje się w śpiączce.
Trwa w niej pogrążona, gdy chłopiec opuszcza szpital. Opieki nad Łukaszem podejmuje się pani Cybulska, ich sąsiadka. Pewnego dnia przyjeżdża nieznana wcześniej Łukaszowi ciotka Agata, która zabiera go ze sobą nad morze do prowadzonego przez siebie pensjonatu Wysoki Klif. Któregoś dnia Łukasz odkrywa, że poprzez drzwi jego pokoju można przedostać się do niezwykłej krainy.
Spotyka w niej przerażającego Krwawca. Z pomocą poznanych przyjaciół udaje mu się go pokonać.
Proszę na jutro przygotować się do odpowiedzi z lektury. Miłego kończenia czytania!
Zajęcia dodatkowe
29.04.21r.
Temat: Zabawy ze słowikami pomocniczymi do języka polskiego.
Jeszcze inne słowniki potrzebne do pracy codziennej z naszego przedmiotu.
Słownik poprawnej polszczyzny
Wyjaśnia wątpliwości dotyczące poprawnego użycia słów. Jak dane słowo należy odmienić, jak wymawiać, jak użyć w danym związku wyrazów. Przykład:
idylla ż 1, l.mn. D. idyll a. idylli; in. sielanka
na dworze czy na dworzu?
CIEKAWOSTKA
Czy poprawne jest używanie zwrotu na dworzu?
Często spotykam się z tym w Warszawie i razi mnie to. Uważam że jest to błąd i że powinniśmy mówić na dworze. Proszę o rozwianie mojej wątpliwości.
Pozdrawiam i dziękuję – K. Wiśniewska
Rzeczywiście konstrukcja na dworzu jest częsta w Warszawie i na Mazowszu. Mogłaby być traktowana jako mazowiecki regionalizm, ale słowniki poprawnej polszczyzny dyskwalifikują ją jako błąd. Jego źródłem może być analogia do bliskoznacznego na podwórzu.
W Małopolsce mówią w tym samym znaczeniu na polu. „Idę na pole” – mówi mieszkaniec Krakowa i wychodzi na rynek. Dla tej konstrukcji słowniki są łaskawsze: aprobują ją z zastrzeżeniem, że jest regionalna, a więc nie powinna być używana w kontaktach ponadregionalnych.
Słownik ortograficzny
Odpowiada na pytanie, jak napisać dany wyraz. Tu najczęściej nie ma definicji wyrazu, jest tylko prawidłowo napisany, czasem gdy wątpliwości co do poprawności budzi odmiana – też jest podana:
- kaliszanin -anina; -anie, -an
Wiemy, że piszemy małą literą i jak odmieniać. - Ożarów -rowa, -rowowi (ale ku -rowowi a. <albo> ku -rowu), -rowie
Wiemy, że piszemy wielką literą, jak odmieniać i że jest dopuszczalna inna poprawna forma.
Słownik etymologiczny
- Wyjaśnia pochodzenie wyrazu. Skąd się wziął, jakie miał znaczenie kiedyś, jak się przekształcał.
- Mnóstwo wyrazów jest zapożyczonych z innych języków – wówczas słownik powie, z jakich.
Słownik frazeologiczny języka polskiego
Zawiera związki frazeologiczne związane z danym wyrazem. Zarówno związki stałe, jak i łączliwe (luźniejsze). Np.
- co znaczy „brać kogoś w obroty”?
W słowniku odnajdujemy takie oto wyjaśnienie: „zmuszać kogoś do czegoś, stawiać w przykrej sytuacji;
poddawać gwałtownemu, energicznemu działaniu” oraz przykład: - Z miejsca wziął Piotrka w obroty.
- Pod hasłem kura odnajdziemy związki z tym właśnie słowem.
- Kura znosząca złote jajka – źródło wielkich zysków.
- Kłaść się spać z kurami – wcześnie.
- Pisać jak kura pazurem – brzydko, koślawo.
- Obnosić się jak kura z jajkiem – ustawicznie o czymś mówić, chwalić się czymś.
Inne słowniki:
- słownik postaci literackich,
- słownik motywów literackich,
- słownik synonimów,
- słownik wyrazów bliskoznacznych,
- Słownik mitów i tradycji kultury Władysława Kopalińskiego.
Kochane dzieci!
Czy wszystko w porządku? Zdrowie dopisuje? U nas jak najbardziej dobrze, plan wyjazdu jest realizowany bez zakłóceń. Obecnie wypoczywamy. Trafił nam komfortowy hotel, smaczne jedzenie i słoneczna pogoda.
Całuję – Mama.
29.04.21r.
Temat: Jakie informacje znajdują się w słownikach języka polskiego i wyrazów obcych?
Przyjrzymy się słownikom, po jakie możemy sięgnąć, by sobie pomóc przy odrabianiu lekcji z języka ojczystego.
Słownik języka polskiego
W tym słowniku objaśnione są wszystkie słowa należące do języka polskiego. W nim możemy sprawdzić, jak słownik definiuje jakiś wyraz i jaka jest jego poprawna odmiana. Przy słowie podany jest schemat odmiany, a także krótka definicja: co dane słówko znaczy.
Na przykład:
Przy słowie bandaż znajdziesz następujące informacje:
bandaż – m. II, D. -a, l.mn. M. -e D. -y; rodzaj męski deklinacja II w dopełniaczu ma w mianowniku liczby mnogiej ma w dopełniaczu liczby mnogiej; ma końcówkę -a, bandaża końcówkę -e, bandaże końcówkę -y, bandaży;
„pas płótna, gazy lub innego materiału służący do umocowania opatrunku, unieruchomienia kończyny lub powstrzymania krwawienia”.
- Słownik czasami podaje jeszcze związki frazeologiczne, w których występuje dane słowo.
- W oznaczeniach słownik podaje jedynie odmianę w dopełniaczu l. poj. albo mianowniku i czasem dopełniaczu l.mn., ze względu na to, że te przypadki budzą najwięcej wątpliwości.
- Oznaczenia przy czasownikach są inne:
bandażować – ndk IV, -żuję, -żujesz, -żuj, -ował, -owany; „owijać bandażem”.
Słownik wyrazów obcych
Objaśnia znaczenie wyrazu pochodzącego z obcego języka. Wszelkie terminy w rodzaju: demiurg, akmeizm, fotoskop, kaligrafia, palla – są tu wyjaśnione.
Tu znajdziemy informacje, z jakiej dziedziny pochodzi nasz termin, np. (biol. – biologia, hist. – historia), z jakiego języka (fr., ang., łac.) i co znaczy.
Przykład:
palla – (łac.) hist. wierzchnie okrycie kobiece w formie dużego wełnianego płata tkaniny, którym owijano ramiona, niekiedy także głowę; noszone w starożytnym Rzymie.
28.04.21r.
Temat: Neo, neo, neologizmy.
Otwieramy podręcznik na str. 363.
neologizm – «wyraz, zwrot lub znaczenie wyrazu nowo powstałe w jakimś języku»
Rodzaje neologizmów
- neologizmy słowotwórcze – nowe wyrazy utworzone od wyrazów już istniejących za pomocą odpowiednich formantów np. radło;
- neologizmy frazeologiczne – nowe związki frazeologiczne. np. śmierć techniczna (bardzo zły stan techniczny czegoś), pułapka kredytowa, pirat drogowy, margines społeczny, bank krwi, progi podatkowe;
- neologizmy znaczeniowe – wyrazy powstałe przez nadanie nowego znaczenia wyrazom już istniejącym, np. złoto (złoty medal) myszka, komórka, zamek, korek;
- neologizmy stylistyczne (artystyczne) – wyrazy utworzone przez pisarza lub poetę. Mają one charakter jednorazowy, tzn. nie występują nigdzie indziej poza tym tekstem, w którym zostały użyte. Jako elementy języka artystycznego nie mogą być oceniane według tych reguł, co pozostałe;
- zapożyczenia – wyrazy zapożyczone w całości lub części z innego języka. np. SMS, komputer.
Przykłady neologizmów słowotwórczych z poznanego tekstu:
a. jaszmije – coś podobnego do borsuczych żmij, podobnego do jaszczurek i podobnego do korkociągów;
b. świdrokrętnie – kręcenie się w kółko i w głąb jak korkociąg;
c. zbłąkinie – pewien rodzaj zielonych świń, które zbłąkały się w drodze z łąki.
Nasze wspólne propozycje neologizmów:
a. magozynociucharnia – duża szafa z ubraniami;
b. piórozdób – łapacz snów;
c. pierzobłoki – pierzaste chmury na niebie;
d. lampoświat – świecąca lampa.
W domu – Dokończę utwór wg wzoru zastosowanego przez Joannę Kulmową „Dziebrłaki” ze str. 366 ( zad. 5). Proszę utworzyć jedną strofę i refren. O odesłanie prac poproszę Oliwkę R., Bożenkę i Kacpra S. Miłego dnia!!!
27.04.21r.
Temat: Zapraszamy do świata sztuki.
Przeczytamy wypowiedzi osób na temat sztuki ze str. 362.
Każda z osób wypowiadających się w swojej wypowiedzi koncentruje się na swoich upodobaniach, ale ściśle związanych właśnie ze sztuką. Wśród wypowiedzi znajdziemy argumenty „za” czytaniem komiksów, jakie dają poczucie przyjemności, „frajdy”, bezpośredni odbiór danego dzieła poprzez przedstawienie teatralne, kontakt z dziełami mistrzów malarstwa, chociażby poprzez obcowanie z ich wytworami w albumach, nauka gry na gitarze i naśladowanie mistrzów – m.in. Marka Pasiecznego, oglądanie filmów, słuchanie danego gatunku muzycznego – hip-hopu jako stylu życia instruktora tańca, relaks przy oglądaniu komedii.
A Wy co najbardziej lubicie ze sztuki?
W domu – Odpowiedzcie na pytanie w formie wypracowania. Podajcie uzasadnienie wysuniętego argumenty, na wzór wypowiedzi bohaterów, ale rozwijając myśli. O pracę poproszę Tomka, Adasia P. i Lenę. Miłego pisania!
26.04.21r.
Temat: Poetycka opowieść o muzyce.
Podręcznik str. 357.
Nokturn — bardzo spokojna i zrównoważona oraz równie nastrojowa instrumentalna forma muzyczna inspirowana poetyckim nastrojem nocy. W okresie klasycyzmu – utwór wieloczęściowy o nieustalonej budowie, zbliżony do divertimenta, serenady, cassation.
Wariacje, temat z wariacjami – samodzielna forma muzyczna lub część większego utworu instrumentalnego: sonaty, symfonii, koncertu o dość swobodnej budowie. Istotą tej formy są zmiany, jakim podlega temat lub jego motywy. Liczba i rodzaj wariacji zależy od inwencji kompozytora, waha się od kilku do kilkunastu.
Zad. 2 str. 359.
a. bohaterem „Nokturnu” jest fortepian, o czym świadczy jego zachowanie: fortepian westchnął głęboko i jego wypowiedź: Ten utwór nazwę nokturnem; bohaterem „Wariacji” jest muzyk, kompozytor, któremu towarzyszy wciąż brzmiąca melodia.
b. czasowniki nazywające czynności stany fortepianu – westchnął, wyszczerzył, klapnął, podniósł, szepnął; melodii – uczepiła, dręczyła, męczyła, zmieniała się i kryła.
Ożywienie – środek stylistyczny, który polega na nadaniu przedmiotom nieożywionym lub pojęciom abstrakcyjnym cech istot żywych
23.04.21r.
Temat: Wywiad – sztuka zadawania pytań.
Jak napisać wywiad
Wywiad jest tekstem mającym formę pytań i odpowiedzi. To wynik przeprowadzonej rozmowy, zwykle ze znaną osobą. Podczas pisania wywiadu pamiętaj, że nie jesteś autorem odpowiedzi, więc nie możesz zmieniać ich treści i sensu. Zadbaj o sensowny porządek pytań.
Co to jest wywiad?
Wywiad to treść rozmowy, którą podaje się do wiadomości publicznej (za pośrednictwem prasy, radia, telewizji, Internetu). Ma postać pytań i odpowiedzi i zwykle koncentruje się wokół jednego tematu.
Wywiad przeprowadza się zazwyczaj ze znaną z jakichś powodów lub znaczącą ze względu na coś osobą.
Jak napisać wywiad?
Praca nad wywiadem to proces złożony i kilkuetapowy. Należy go rozpocząć od napisania pytań, które wykorzystuje się podczas przeprowadzania wywiadu, a dopiero potem następuje opracowanie i redakcja jego właściwej treści.
Wskazówki:
1. Określ dokładnie cel i temat wywiadu.
2. Pamiętaj, że ważna jest kolejność i układ pytań (od prostych do bardziej złożonych itp.) – ich porządek wyznacza kierunek rozmowy.
3. Zadbaj o to, żeby pytania były ciekawe i niebanalne. Zadawaj również pytania pomocnicze.
4. Przygotuj się do przeprowadzenia wywiadu – zapoznaj się z sylwetką rozmówcy i sprawami, które będziesz poruszać.
5. Pamiętaj, że po opracowaniu treści wywiadu należy go przedstawić osobie, z którą był przeprowadzany, do autoryzacji.
6. Nie zapominaj, że nie jesteś autorem części wywiadu.
7. Dbaj o poprawność i grzeczność językową.
Schemat wywiadu
Wywiad zawiera zwykle następujące elementy:
– tytuł
Tytuł powinien zaciekawić i zaintrygować czytelnika. Niekiedy to wybrany cytat z rozmowy.
– treść rozmowy
Treść rozmowy prezentuje się jako ciąg pytań i odpowiedzi.Niekiedy w jakiś sposób wyróżnia się kluczowe fragmenty (np. przez pogrubienie czcionki).
– zakończenie
Na koniec dziękujemy za rozmowę i uwagę. Niekiedy to również miejsce na krótkie podsumowanie rozmowy.
W domu – Przeprowadzę wywiad z współczesną pisarką, Anną Dziewit – Meller. Na początek proszę zapoznać się z postacią pisarki, poszukując informacji w Internecie. Zapisz pracę w formie do 10 pytań wraz z odpowiedziami. Przemyśl każdą odpowiedź, by była atrakcyjna i zgodna z prawdą. Odsyłamy wszyscy na poniedziałek.
Zajęcia dodatkowe
22.04.21r.
Temat: Czy umiemy nazywać plany filmowe?
Utrwalmy dzisiejsze wiadomości.
Wiemy, że wyróżniamy kilka planów filmowych. Zobaczmy czy umiecie poprawnie rozpoznać dany plan: totalny, ogólny, pełny, amerykański, średni = półpełny, pasowy, półzbliżenie, zbliżenie, detal.
Pan totalny i plan amerykański.
Na koniec ciekawostka – Charlie Chaplin, aktor znany z filmów niemych, czarno – białych z tzw. burleska.
22.04.21r.
Temat: Co jeszcze powinniśmy wiedzieć o filmie?
Większość scen filmowych składa się z kilku różnych ujęć. Seria takich ruchomych obrazów może być zarejestrowana z różnych punktów widzenia. W ten sposób w scenie możemy przedstawić miejsce, detale lub emocje bohaterów. Różne sceny dają również większą elastyczność jeśli chodzi o montaż. Nie ma co ukrywać, że często pozwala to również ukryć pewne błędy jeśli któreś z ujęć nie wyjdzie nam od początku do końca. Znajomość najpopularniejszych typów ujęć to również najlepszy sposób na sprawną komunikację na planie. Już na etapie scenariusza warto zaplanować kolejność ujęć, dzięki czemu praca powinna pójść szybciej, podobnie jak późniejszy montaż.
Co to jest plan filmowy?
Plan – sposób postrzegania przez kamerę filmowanego obiektu w stosunku do otaczającego go tła. Jest to najważniejszy środek wyrazu wykorzystywany w filmie i wynika z odległości kamery od osoby lub przedmiotu oraz z ustawionej przez operatora ogniskowej obiektywu.
Plan totalny
Zacznijmy od najszerszego z planów, czyli planu totalnego. Plan totalny jest najszerszym planem pokazującym pełną scenę lub dużą przestrzeń gdzie ludzie są słabo rozpoznawalni. Sylwetki bohaterów są widoczne z daleka i nie są na ogół rozpoznawalne. Plan daleki posiada dużą wartość informacyjną – pozwala na rozpoznanie miejsca akcji, jego podstawowej topografii, warunków w nim panujących, a niekiedy również czasu akcji. Właśnie z tego powodu bardzo często bywa stosowany do otwarcia filmu. Ze względu na swoją wartość uogólniającą może też pojawiać się na końcu produkcji. Pozwala to umieścić opowiedzianą historię w szerszej perspektywie. Jeśli chodzi o emocje jakie możemy pokazać za pomocą tego planu, często wskazuje on na zagubienie i przytłoczenie jednostki otoczeniem.
Plan ogólny
W tym planie, postacie ludzkie (przede wszystkim bohaterowie) są już widoczni i rozpoznawalni – znajdują się w ściśle określonym otoczeniu, lecz nadal nie muszą być elementem wyróżniającym się w naszym kadrze. Plany filmowe ogólne służy zazwyczaj do zarysowania związków postaci z otoczeniem. Przekazuje też ogólne informacje o miejscu akcji. Widz informowany jest, kto z bohaterów gdzie się znajduje i co robi. Dobrze jest unikać zbyt częstego stosowania tego planu ze względu na mnogość szczegółów widocznych w kadrze. Przy produkcjach vlogowych dobrą robotę robi timelapse zarejestrowany właśnie w planie ogólnym.
Plan pełny
Plany filmowe pełne przedstawiają bohatera od stóp do głów. W przypadku większych wnętrz stosuje się go zamiast planu ogólnego w scenach wprowadzających. Za pomocą tego planu przedstawiamy cały filmowany obiekt. Plan ma jednak dość ograniczone zastosowanie ponieważ w takim planie twarz jest jeszcze słabo widoczna a jednocześnie tła jest już mniej niż np. w planie ogólnym. Plan ten nazywany jest też planem wprowadzającym lub przejściowym ze względu na to, że w ujęciu pojawia się często tylko na chwilę (przed nieco bliższą sceną). Za pomocą planu pełnego możemy przenieść się z tła na bohatera sceny.
Plan amerykański
Taki rodzaj ujęcia przydaje się podczas filmowania osób stojących. Dolna krawędź kadru ucina postać na wysokości bioder lub powyżej kolan. W prawdziwym świecie właśnie sposób postrzegamy osoby z którymi rozmawiamy – stąd duża popularność tego planu. Tutaj, widzimy już gesty bohatera oraz jego mimikę twarzy. Właśnie dlatego plan amerykański często wykorzystuje się w scenach dialogowych. Pozwala on pokazać relacje między osobami, obejmując ich gesty i mimikę. To jeden z bardziej uniwersalnych typów ujęcia co oznacza, że kamerę można ustawić tutaj na wiele różnych sposobów.
Plany filmowe: bliskie
Trzecią kategorią planów są plany bliskie. Tutaj uwaga widza kierowana jest na konkretne szczegóły. Warto pamiętać, że bliskie plany rzadko montuje się razem (obok siebie). Najpopularniejsze i jednocześnie dobrze wyglądające rozwiązanie to wykorzystywanie bliskich planów jako przebitki pomiędzy szerszymi ujęciami. Oczywiście nie jest to żelazną zasadą jednak w 99% działa i zdaje egzamin.
Plan średni lub półpełny (pasowy)
Zazwyczaj ukazuje postać od pasa w górę. W ujęciu tego typu aktor i jego otoczenie mają takie same znaczenie dla sceny. Plan ten sprawia, że w kadrze dobrze widoczne są ruchy dłoni i ramion. Podobnie jak plan amerykański służy do filmowania dialogów, lecz tutaj, większą rolę odgrywa mimika bohaterów, która pokazuje osobowość postaci. Można spotkać się również z twierdzeniem, iż plan ten obejmuje kadr od głowy po dłoń wyprostowanej ręki ułożonej wzdłuż ciała.
Półzbliżenie
W takim planie, dolna krawędź kadru przechodzi przez środek klatki piersiowej. Nadal widać scenografię, jednak ujęcie ma już charakter bardziej intymny i postać jest tu dominująca względem tła. Taki plan nazywany jest również popiersiem z racji na podobieństwo do popularnej na całym świecie kompozycji znanej z klasycznych rzeźb. Warto tu zadbać o odpowiednią głębię ostrości. Półzbliżenia bardzo ładnie wyglądają na mniejszych głębiach. Trzeba jednak pamiętać o ograniczeniu ruchów filmowanego bohatera zarówno z racji na “ciasność” kadru jak i „wychodzenie” z głębi. Jeśli w takim planie muszą pojawić się gesty, powinny one ograniczać się do bliskich okolic twarzy. W półzbliżeniu bardzo dobrze widać twarz postaci dlatego mimika naszego bohatera powinna być już pod kontrolą. W takim planie zmieścimy nie więcej niż 3 osoby.
Zbliżenie (close-up)
W zbliżeniach skupiamy się głównie na mimice twarzy bohatera. Za pomocą tego planu pokazujemy stany emocjonalne bohaterów albo przedmioty, które są szczególnie ważne dla naszego filmu. Obiekt (lub twarz) wypełnia cały lub prawie cały kadr. W tym planie pokazujemy też takie szczegóły jak dłonie lub reakcje bohaterów na elementy otoczenia. W zbliżeniach niemal całkowicie usuwamy tło lub znacznie zmniejszamy jego widoczność. Tutaj, kontrola nad mimiką twarzy filmowanej postaci jest już naprawdę ważna ponieważ głowa bohatera wypełnia nam właściwie cały kadr.
Detal
Za pomocą detali pokazujemy ważne szczegóły związane z jakimś przedmiotem lub ciałem naszego bohatera. Może to być np. ciasny kadr oczu lub ust postaci podkreślający emocje. W ten sposób można też pokazać nieczytelne na dalszych planach obiekty (np. zawartość szuflady, treść notatki). Za pomocą detalu i zbliżenia możemy wyodrębnić filmowany obiekt z tła. Np. klucz wsuwany w zamek lub przekręcająca się klamka w drzwiach. Za pomocą detali zwracamy uwagę widza na ważne momenty i pewne szczegóły. Myśląc o filmowanych detalach, warto mieć w głowie całą koncepcję ujęć. Pokazując za dużo detali, łatwo zgubić kontekst i rozproszyć widza. Stosowanie tego planu w filmie zawsze powinno mieć swój cel. Bez niego łatwo jest wprowadzić chaos do naszych ujęć. Detal ma też na celu przedstawienie właściwości fizycznych ciała lub przedmiotu. Może też służyć wzbudzeniu napięcia lub wywołaniu określonych emocji u widza, a także podkreśleniu znaczenia danego obiektu.
Co to jest makrodetal?
Makrodetal to najbliższy z planów filmowych. Ukazuje on niewielki, zazwyczaj niedostrzegalny gołym okiem wycinek rzeczywistości, który przekracza możliwości percepcyjne ludzkiego oka. Może to być np. obraz mikroskopowy, wnętrze ludzkiego ciała, albo drobne mechanizmy w zegarku. Ze względu na swoją dramaturgię, efekt przekroczenia pewnej normy wizualnej i trudności realizacyjne makrodetal jest stosowany w filmach dość rzadko.
21.04.21r.
Temat: Jak powstaje film?
Praca na filmem to proces niezwykle trudny, żmudny i długotrwały. Zanim powstanie dzieło filmowe, potrzebna jest praca wielu osób.
Na początku potrzebny jest dobry pomysł – oryginalny, ciekawy, niepospolity. Ważną rolę pełni slogan reklamujący wizerunek i zarys filmu. Następnie autor pisze zarys pomysłu, by następnie stworzyć streszczenie, dokładny przebieg opisów. Dąży to wszystko do powstania scenariusza. Jest on wielokrotnie modyfikowany. Należy znaleźć częściowych sponsorów.
Drugi etap to dobór odpowiednich aktorów, idealnie pasujących do wymyślonej postaci, sceny. Ważna jest też lokacja, czyli miejsca do kolejnych scen. Nie bez kozery pojawiają się na planie różne, celowo uwypuklone rekwizyty. Kolejny etap to praca ruchu aktorów, kostiumologów, kaskaderów, montażystów, dźwiękowców,dekoratorów.
Ostatnia faza obejmuje produkcję, jaka trwa od kilku tygodni do kilku miesięcy. Całość scalają montażyści, barwę poprawiają koloryści, dopracowywane są efekty specjalne, dźwięk, choreografia, muzyka.
20.04.21r.
Temat: Oznajmić, zapytać, rozkazać – co słychać w częściach wypowiedzenia.
Otwórzcie podręcznik na ss. 291-293. Przeanalizujcie treść tematu na tych stronach.
Zauważyliście, że dążymy dziś do perfekcyjnego, precyzyjnego, jasnego stawiania pytań, by bezbłędnie nazywać następnie część wypowiedzenia.
Pomoże Wam w tym zadanie 1 ze str. 291. Przeczytajcie dokładnie wszystkie pytania z podanej ankiety, gdzie m.in. znajdziemy tu następujące propozycje: kiedy? jak długo? gdzie? w jakim celu?/po co? z jakiego powodu? jak? mimo czego? z kim? dla kogo? o czym?
Pytania precyzują z jaka częścią zdania będziemy mieli do czynienia. Z jednej strony omówię okolicznik i jego rodzaje, a potem dopełnienie.
kiedy? – wczoraj, dziś. po godz. 16.00 – okolicznik czasu;
w jakiej sytuacji? – w czasie zamieszek, w czasie burzy, w czasie sprawdzianu – okolicznik sytuacji;
dlaczego? / z jakiego powodu?– z powodu bólu, z przyczyny spóźnienia się – o. przyczyny;
gdzie? – w lesie, w klasie, w pudełku, na półce, obok bloku – o. miejsca;
w jakim celu?/po co? – po bułki, po zeszyt; po kanapkę – o. celu;
jak?/ w jaki sposób? – (biegł) w podskokach, (mówił) z czkawką, (pisał) z kleksami – o. sposobu;
jak mocno/lekko? – lekko, mocno, bardzo mocno – o. stopnia ( czujemy natężenie)
mimo czego? / mimo czego? – mimo bólu, mimo przeszkód, mimo awarii – o. przyzwolenia;
jak wysoka? – (szafa) na 2 m wysoka – o. miary
pod jakim warunkiem? – (pójdziesz), jeżeli odrobiłeś lekcje, jeżeli zjadłaś cały obiad – o. warunku.
Czas na dopełnienie – zadajemy pytania przypadków: Dopełniacza, Celownika, Biernika, Narzędnika, Miejscownika, np.
z kim? – z bratem, z przyjacielem, z teczką
kogo? – kolegi, sąsiadki, nauczyciela
o czym? – o wypadku, o przyczynie, o temacie.
Jutro zapraszam do aktywnego zbierania plusów z określania rodzajów okolicznika i dopełnień. Przyjemnej nauki!!!
19.04.21r.
Temat: Co należy umieścić w ogłoszeniu?
Otwieramy podręczniki na str. 360.
Ogłoszenie to krótka formy wypowiedzi.
Jeśli ogłoszenie dotyczy jakiegoś wydarzenia typu koncert itp., musisz podać najważniejsze informacje, czyli czas i miejsce tego wydarzenia, jego organizatora, a także wszelkie niezbędne informacje dodatkowe, jak np. ceny biletów, godziny otwarcia, obowiązujący strój (jeśli jest taka potrzeba).
Zadanie 1
Ogłoszenie o zgubieniu teczki z rysunkami…
Ogłoszenie
W dniu 08 marca 2021 roku zgubiono różową teczkę wykonaną ze skóry, w której znajdowały się rysunki, jakie wykonano na ogólnopolski konkurs plastyczny – Pejzaż Żelazowej Woli. Zdarzenie miało miejsce w Galerii Handlowej Wisła w Płocku. Uczciwego znalazcę proszę o skontaktowanie się pod numer tel. 500 600 700. Czeka nagroda pocieszenia!
Zad. 2
Bezpłatne oddawanie książek.
Ogłoszenie
W dniach 10-30 kwietnia 2021r. wszystkich właścicieli chętnych do pozbycia się niepotrzebnych książek, jakie mogą przydać się jeszcze innym czytelnikom, zapraszamy do wzięcia udziału w akcji Przynieś książkę! – Spraw radość innym! Książki będą przyjmowane na terenie Biblioteki Gminnej w Słupnie w godzinach 08.00 -16.00. Serdecznie zachęcamy do przyłączenia się do nas!
Wszelkie pytania prosimy kierować pod nr tel. 123 456 789.
W domu.
Zad. 2b lub 3 b ze str. 361 ( uwaga ostatnie zadanie ze str. 361).
16.04.21r.
Temat: Sprawdzamy swoją twórczość w scenariuszu teatralnym.
Poproszę o przesłanie prac osób, które nie zdążyły przeczytać na lekcji, tzn. Adama P., Lenę, Kaspra s., Bożenkę i Oliwkę R.
zajęcia dodatkowe
15.04.21r.
Temat: Zabawa w teatr.
Co robi kostiumolog?
Znając treść sztuki, bierze pod uwagę sugestie reżysera i dobiera – wymyśla kostiumy dla aktorów. Z pewnością bierze pod uwagę czas i miejsce akcji. Zamówienie realizuje oczywiście krawiec, krawcowa. Buty – to już zadanie dla szewca, a nakrycie głowy – wykonawca peruk.
Przykład dialogu scenicznego wymyślonych postaci.
- Gdzie teraz pójdziemy? Jestem głodna i wyczerpana…
- Mam trochę pieniędzy. Kupmy coś w sklepie spożywczym.
- O! To, bardzo chętnie. Weźmy świeże pieczywo i może plasterki sera.
- Koniecznie jeszcze wodę do picia…
W tle widoczny fragment sklepu, droga, chodnik. Na pewno należy ująć w tym miejscu przyrodę – drzewa, krzewy, kwiaty. Dekoracja nieba też jest istotna.
15.04.21r.
Temat: Z wizytą w teatrze.
Na dzisiejszej lekcji przenieśmy się w świat teatru. Na początek obejrzyj
krótki filmik, który pokazuje- jak powstaje spektakl teatralny.
https://www.youtube.com/watch?v=TkBHN9TYP-0
Porozmawiajmy o zawodach związanych z teatrem. W tym celu rozwiąż
poniższe zadania. Połącz zawód z jego opisem. Zapisz w zeszycie te
zawody i ich definicje, których nie znałeś znaczenia.
https://learningapps.org/display?v=pret1mebt20
Rozwiąż quiz związany z elementami teatru:
https://learningapps.org/8278876
Zapisz w zeszycie słownictwo z nim związane.
W domu – Wykonajcie dział w ćwiczeniach ze ss. 117-118. O prace poproszę Oliwkę, Adama, Adriankę. Miłego uzupełniania.
14.04.21r.
Temat: Jak mówić, by być dobrze rozumianym?
Ustalamy temat do przedstawienia: dramat jako rodzaj literacki, tragedia jako gatunek literacki, ucieczka do lasu.
Ucieczka do lasu
Wstęp – Prolog
Ola była świadkiem ostatniej kłótni rodziców, która tym razem zakończyła się stanowczym ich postanowieniem o rozwodzie. Nie mogła się z tym faktem pogodzić, stąd postanowiła zniknąć na kilka dni z domu.
Ola: – Skoro dorośli mogą wywrócić świat do góry nogami, to i ja pokażę swoje rogi.
Nastolatka ochoczo sięgnęła po plecak. Do jego wnętrza powędrowały szybko przygotowane kanapki, termos z herbatką malinową, dwie zgrzewki herbatników, paczka gumy do żucia, tik-taki. Na samym wierzchu umieściła samorozkładający się namiot wraz z pledem i jaśkiem. Rozejrzawszy się z nostalgią po swoim pokoju, natrafiła wzrokiem na ulubioną różową świnkę Pepę. Jednomyślnie chwyciła ją pod pachę i zdecydowanym, ale cichutkim krokiem opuściła rodzinną willę z samego rana.
Tata: – Olusiu, czas na pobudkę. Wstajemy! Wstajemy szybciutko!
Wszedłszy do pokoju córki, tata pogładził główkę dziecka, ukrytą pod kołdrą. Następnie delikatnie odkrył przykrycie i ku jego zdziwieniu ujrzał zamiast córki równo ułożone poduszki.
Tata: – Nie wierzę własnym oczom! Olusia bawi się ze mną w chowanego? Olu, to nie czas na zabawę! Wychodź natychmiast!
Mama: – Dlaczego krzyczysz? Gdzie jest nasza dziecina?
Tata: – Sam chciałbym wiedzieć…
13.04.21r.
Temat: PROJEKT Jak napisać scenariusz przedstawienia?
Przed nami napisanie scenariusza własnego przedstawienia. Tu trochę teorii i przykład.
Jak napisać scenariusz – zachowanie formy
Przy pisaniu scenariusza należy sobie oszczędzić rodzaju próbek prozy artystycznej. Język scenariusza musi być podporządkowany formie. Najważniejsze jest to, aby przekazywał czytelne obrazy. Powinno się pisać „Leje. Wszyscy są przemoczeni”, a nie „Z ciemnego nieba padają strumienie wielkich kropel, które wdzierają się za kołnierze przechodniów”. Scenariusz jest bowiem przekazem informacji za pomocą obrazów i przy użyciu jak najmniejszej liczby słów.
Oto przykładowy fragment scenariusza telewizyjnej komedii:1. WNĘTRZE. SYPIALNIA. NOC.Tradycyjnie urządzona sypialnia: podwójne łóżko, dwa stoliki, krzesła, szafy i toaletka. Przy toaletce stojak z głową manekina i nałożoną na nią peruką.
ADAM leży w łóżku, z głową schowaną pod kocem, spod którego wystaje tylko nos. Do sypialni wchodzi ALEK ubrany w kolorową piżamę.
ALEK
Tato!
ADAM(spod koca)
Ja już śpię.
ALEK
Obiecałeś mi, że zastanowisz się nad moim wyjazdem na obóz harcerski.
ADAM
Właśnie się zastanawiam. Przyjdź tu o czwartej w nocy, to pogadamy.
ALEK
Przecież wtedy będziesz spał!
ADAM
Tak, ale ja mówię przez sen.
ALEK
Dobra, dam ci czas do rana. Rano muszę mieć odpowiedź.
Adam nie wychyla się spod koca. Alek wychodzi z sypialni.
ADAM
Co za pyskate dziecko!
Do sypialni wchodzi EWA ubrana w szlafrok.
EWA
Słyszałeś?
ADAM
Tak. Cały dzień słuchałem o tym obozie. Gdyby to był obóz pracy przymusowej, to bym go natychmiast wysłał.
EWA
Ja mówię o twoim ojcu. Wygrał trójkę w LOTTO. Znowu chciał, żeby mu doradzić, co ma kupić.
ADAM
Co mamy mu doradzać, za każdym razem i tak kupuje parę butów, bo na nic innego nie wystarcza.
Ewa zdejmuje szlafrok i kładzie się do łóżka.
EWA
Ojciec to ma szczęście w tego LOTKA…
ADAM
Jakie szczęście? Trójkę to każdy głupi może trafić.
EWA
Ale ty jakoś nie trafiasz.
ADAM
Bo ja nie jestem każdy głupi.
EWA
Jak to możliwe, że ojciec wygrywa akurat tyle, ile kosztują buty?
ADAM Skaranie boskie! Wszyscy mają problemy. Ja też mam problem: jutro zamykam bilans w firmie i chcę się przed tym wyspać!
Ewa gasi światło. Ciemno.
EWA
A gdyby on wygrał miliard?
ADAMA co, do diabła, on by zrobił z taką ilością butów?!
Przyglądając się kolejnym wersom, zapamiętaj podstawowe prawidła zapisu scenariuszowego.
Wers pierwszy – nagłówek: musi zawierać kolejny numer sceny (w tym przypadku jest to scena 1.) oraz trzy parametry opisu:
- ogólny (stosuje się dwa rodzaje notacji: PLENER albo WNĘTRZE),
- szczegółowy, który precyzuje rodzaj lokalizacji czy wnętrza (np. SYPIALNIA), pora dnia, w jakiej rozgrywa się dana scena – jest to ważna wskazówka dla reżysera i operatora.
Cały pierwszy wers pisze się kapitalikami (dużymi literami), a czasami dla lepszego wyróżnienia podkreśla się go. Następne cztery wersy to didaskalia, czyli opis miejsca akcji oraz tego, co się w nim dzieje. Opisu miejsca akcji dokonuje się tylko raz, przy pierwszym jego pojawieniu się w scenariuszu lub w przypadku, gdy w danym wnętrzu zaszły jakieś zmiany. Regułą w opisie wnętrz jest jak najoszczędniejsze używanie słów. Opisywać należy tylko ogólny wygląd sceny i te elementy scenografii, które odegrają ważną rolę w akcji filmu, resztę pozostawia się scenografowi i reżyserowi.
Każde pierwsze wejście nowej postaci należy zaakcentować poprzez użycie kapitalików.
Didaskalia dla większej czytelności tekstu należy rozbić na akapity, aby w jednym nie mieszać informacji dotyczących dwóch osób. Każda postać i jej działanie powinny być opisane oddzielnie, nawet jeśli dotyczy ono tylko wejścia postaci, jak ma to miejsce w przytoczonym wyżej przykładzie.
Dialog notuje się, poprzedzając go wyróżnieniem postaci kapitalikami, które umieszcza się blisko środka wiersza. W następnym wersie początek tekstu dialogu jest przesunięty w lewo tak, aby linia dialogu również była mniej więcej po środku strony. Jeśli jakaś postać w trakcie wypowiadania kwestii wykonuje pewną czynność, to ową czynność opisuje się w nawiasie, tak samo robi się z innymi adnotacjami. Na przykład:ANNA(wolno i zmysłowo)Proszę, to dla ciebie.(podaje kieliszek Piotrowi)Mnie białe wino zawsze wprawia w dobry nastrój.
Strona tytułowa scenariusza musi zawierać kilka podstawowych informacji: tytuł scenariusza oraz tytuł serii, do jakiej został napisany, jeśli jest to kolejny odcinek serialu. Następna informacja powinna określać, na jakim źródle został on oparty, jeśli jest to adaptacja utworu literackiego czy autentycznych wydarzeń; w przypadku braku takich informacji wiadomo, że mamy do czynienia z tekstem oryginalnym. Po stronie tytułowej, w przypadku filmów telewizyjnych, a zwłaszcza seriali, umieszcza się w kolejności występowania listę postaci oraz miejsc zdjęciowych. Lista postaci zawiera ich imiona ekranowe, a nie nazwiska aktorów, którzy dane postacie odgrywają, natomiast lista miejsc zdjęciowych pogrupowana jest na plenery i wnętrza.
12.04.21r.
Temat: Słuchamy i oceniamy wspólnie swoich nagrań słuchowiska.
09.04.21r.
Temat: Nagrywamy słuchowisko na podstawie fragmentu „Bajek przez telefon” Gianniego Rodariego.
Otwieramy podręcznik na str. 333.
Przeczytajmy tekst.
Nagrajcie słuchowisko w przydzielonych trzech grupach ze str. 333 do 334. Pamiętajcie, by perfekcyjnie nauczyć się czytać. Na kolejnej lekcji wspólnie wysłuchamy i ocenimy się wzajemnie. Życzę dobrej dykcji, zachowania znaków przestankowych.
Grupa I – Marysia, Adrianka, Oliwier, Lenka, Kacperek S.
Grupa II – Zuzia, Kacper W., Mikołaj, Bożenka, Adaś H.
Grupa III – Adaś P., Gabryś, Tomek, Oliwka G., Oliwka R.
( To wasze role – Sędzia, Oskarżony, Prokurator, Wujna, Obrońca)
Zajęcia dodatkowe
08.04.21r.
Temat: Uczymy się wyszukiwać elementy wspólne i różnicujące w dziele literackim a filmowym.
- Elementy wspólne dzieła literackiego – noweli Bolesława Prusa z dziełem filmowym o tym samym tytule w reżyserii Stanisława Jędryki;
a. zachowany problem niezadowolenia pana mecenasa związanego z wpuszczaniem kataryniarzy na podwórko przy kamienicy;
b. z obserwacji pana Tomasza jako uważnego sąsiada wynikało, iż dziecko z naprzeciwka jest dziwne;
c. wielbiciel dzieł sztuki, jakimi otaczał sie na co dzień w swoim mieszkaniu;
d. uświadomienie przez służącego prawdy o utracie wzroku dziecka do pana mecenasa;
e. postanowienie statecznego mężczyzny o bezinteresownej pomocy dla dziecka – wyszukanie specjalisty od leczenia do wzroku;
f. zgodna suma opłaty za usługę niewpuszczania kataryniarzy przez stróża kamienicy (10zł);
g. ulubioną zabawką dziewczynki była porcelanowa lalka;
h. imię służącego – pan Kazimierz;
i. zmiana podejścia pana prawnika do kataryniarzy ze względu na radość i szczęście dziewczynki.
Różnice:
a. barwa włosów dziewczynki – brunetka a blondynka;
b. dyskusje o samotności mecenasa: pani z panem a dwóch sąsiadek;
c. różne zwroty matki do córki – Ptaszyno a Dziecko;
d. młodość pana Tomasza, brak czasu na dziewczęta i sympatie w związku z zajęciem się pracą a wprowadzeniem prawnika do wynajmowanego, sześciopokojowego lokum w kamienicy;
e. brak nagany udzielonej służącemu za nieuwagę i stłuczenie filiżanki;
f. brak stałego fryzjera i rozmów z nim;
g. sprawdzenie listy dostępnych okulistów i zapisanie ich w sztambuchu a zapytanie służącego o najbliższego lekarza w okolicy.
08.04.21r.
Temat: Cechy noweli na przykładzie „Katarynki” Bolesława Prusa.
Gatunek literacki
Kompozycja utworu wyraźnie wskazuje na cechy noweli. Zawiera bowiem wyrazisty i precyzyjnie skonstruowany wątek główny, z silnym ładunkiem dramatycznym, punktem kulminacyjnym i zaskakującym finałem.
CECHY NOWELI
1. Nie ma wątków pobocznych.
2. Zredukowana ilość bohaterów.
3. Zwięzłość, brak opisów przyrody oraz charakterystyki.
4. Mocno zarysowany punkt kulminacyjny, stanowiący zarazem moment przełomowy w życiu bohatera.
5. Wyraźne zakończenie z puentą, które jest sensem całej noweli.
6. Narrator w trzeciej osobie zachowuje dystans do przedstawionych zdarzeń.
7. Często pojawia się rekwizyt, wokół którego koncentruje się problem utworu.
Elementy świata przedstawionego
Czas akcji
Czas bliżej nieokreślony, ale w noweli pojawia się wiele faktów potwierdzających wiek XIX, m.in:
• katarynki – bardzo popularne w tym czasie, w małych miasteczkach podczas odpustów i jarmarków; kojarzą się z krajobrazem XIX-wiecznych miast, szczególnie z Warszawą;
• Helena Modrzejewska – pan Tomasz, w zakładzie znanego warszawskiego fotografa Jana Mieczkowskiego (1830 – 1889), widział fotografie znanej w świecie polskiej aktorki (1840 – 1909);
• Jan Pik (1806 – 1897) – to również znany w Warszawie optyk i wynalazca; pan Tomasz często przyglądał się barometrom i termometrom, znajdującym się na wystawie sklepowej J. Pika;
• wzmianka o procesie sądowym, w którym pan Tomasz prowadził sprawę o majątek (chodzi o lata: 1869 r., 1872 r., 1875 r. ).
Miejsce akcji
Z całą pewnością jest to Warszawa. Można wyznaczyć topografię miasta na podstawie informacji narratora o spacerach pana Tomasza. Świadczą o tym konkretne nazwy ulic (Miodowa, Senatorska, pl. Krasińskich) oraz nazwy obiektów (np. Kościół Braci Mniejszych Kapucynów) bądź dzielnic (np. Praga).
Bohaterowie
Głównym bohaterem jest pan Tomasz. Dojrzały mężczyzna, prawnik (obrońca, mecenas), ubrany schludnie i elegancko, bardzo zadbany i z szykiem. Wszystkie pozostałe postacie są epizodyczne (narrator wymienia imiona dziewcząt, z którymi spotykał się p. Tomasz: Frania, Zosia, Józia, Filka). Na św. Jana, czyli 24 czerwca, pojawiają się w sąsiedniej kamienicy dwie kobiety z małą, niewidomą dziewczynką, w wieku około 8 lat.
Narrator
Narrator trzecioosobowy, wszechwiedzący, ze skrupulatnością opowiada o szczegółach życia zarówno p. Tomasza, jak i przeżyciach dziewczynki. Nie do końca jednak dystansuje się do opisywanych zdarzeń. Komentuje w pewnym momencie: „Ona, biedactwo, w tym domu spokojnym dawno już nie doświadczyła tylu wrażeń!” bądź „Boże, jak on ślicznie gwizdał”.
Problematyka utworu
Geneza
Bolesław Prus napisał Katarynkę w 1880 r., wpisując się w filozofię epoki pozytywizmu. Jednym z jej założeń była bezinteresowna pomoc biednym. Przyjmowało to formę filantropii – najczęściej nauczyciel, mecenas bądź lekarz wspomagali materialnie najuboższych. Nie oczekując nic w zamian, udzielali bezpłatnych porad, służyli pomocą, finansowali akcje społeczne w imię solidarności międzyludzkiej.
Wątek główny
Wątkiem głównym jest sportretowanie postaci zamożnego, emerytowanego mecenasa, pana Tomasza. Czytelnik poznaje szczegóły jego życia, od czasów młodości po wiek dojrzały.
Wątki poboczne
Z wątkiem głównego bohatera współgra wątek niewidomej dziewczynki. Kiedy wydawało się, że życie pana Tomasza już się ustabilizowało, do kamienicy wprowadza się 8-letnie dziecko z dwiema kobietami. Dziewczynka w wieku sześciu lat straciła wzrok w wyniku choroby. Mimo kalectwa doskonale funkcjonuje: rozpoznaje kroki i dźwięki, a jej wszystkie zmysły wspomagają „widzenie” świata i najbliższego otoczenia.
Zmiana postawy bohatera
Pan Tomasz prowadził wygodne, dostatnie życie. Był wykształcony i zamożny. Lubił chodzić do teatru, uwielbiał opery, organizował spotkania z artystami, zaczął kolekcjonować dzieła sztuki. Cenił tzw. sztukę wysoką. Drażnił go więc dźwięk podwórkowej katarynki. Był w stanie zapłacić, by tylko nie pojawiała się na dziedzińcu jego kamienicy. Przechodzi jednak metamorfozę: kiedy zauważa, jak szczęśliwa jest dziewczynka podczas wizyty kataryniarza, pozwala mu grać, proponuje nawet pieniądze. Potem stwierdza: „Biedne dziecko!… Powinienem był zająć się nim od dawna…”.
Archaizmy
W tekście pojawiają się wyrazy, uznane dziś za archaizmy: jegomość, faworyty, binokle, ekwipować się, wprzódy, najemnica, kara, druciarze, odźwierny, stójkowy, ordynaryjny, famulus. To słownictwo XIX-wieczne, dzięki czemu tekst zyskuje na autentyczności, a umiejscowienie fabuły w konkretnych ramach czasowych, w realiach ówczesnej Warszawy pozwala czytelnikowi przenieść się w prawdziwy świat mieszkańców pewnej kamienicy.
Opis przeżyć dziewczynki
Bardzo realistyczny i przejmujący jest wątek niewidomej dziewczynki. Opis jej funkcjonowania w domu z każdym zdaniem nabiera na sile i dynamizuje się. Od biernej postawy siedzącej przy oknie, kiedy dziewczynka przysłuchuje się dźwiękom z zewnątrz i wystawia twarz do słońca, po prostą zabawę lalką bądź wełnianą nitką i wzruszającą rozmowę z matką na temat lustra i nadzieją na wyleczenie, aż po gwałtowne ożywienie się dziewczynki na dźwięk katarynki – dziecko zaczęło klaskać i tańczyć.
Motyw strychu i piwnicy
Z powodu kalectwa dziewczynka inaczej postrzegała dzień i noc. Skoro nie widziała, wszystko dla niej było ciemne. W związku z tym Prus wprowadza dwa symboliczne pomieszczenia: strych – dzień (śpiew ptaków, ciepło, ruch uliczny, gwar ludzi) oraz piwnica – noc (ściszone dźwięki, przytłumiony zgiełk uliczny, nieprzyjemna wilgoć i chłód). To nobilitacja chorego dziecka – mimo wady wzroku odczuwa jak każdy z nas. Na koniec tego fragmentu, narrator stwierdza: „nie dość na tym” i wymienia zalety wyobraźni dziewczynki: „zdawało jej się, że coś widzi”.
07.04.21r.
Temat: Przybliżenie treści noweli „Katarynka” Bolesława Prusa w wersji filmowej.
Wspólne obejrzenie zekranizowanej wersji lektury z dziećmi.
Adaptacja
Na podstawie utworu Bolesława Prusa nakręcono w 1967 r. krótkometrażowy film fabularny o tym samym tytule, w reż. Stanisława Jędryki, z Tadeuszem Fijewskim w roli pana Tomasza.
Przygotowanie lekcji do porównania dzieła literackiego z filmowym.
31.03.21r.
Temat: Sprawdzenie stopnia zrozumienia lektury „Katarynka” B. Prusa.
30.03.21r.
Temat: Przyglądamy się mecenasowi z „Katarynki” Bolesława Prusa.
Uporządkowanie wiadomości z noweli pt. „Katarynka” w planie wydarzeń.
1. Codzienne spacery pana Tomasza ulicą Miodową.
2. Przypomnienie początku kariery adwokackiej.
chłonięcia pracą.
4. Częste randki z kobietami.
5. Brak czasu na oświadczyny.
6. Osiągnięcie zawodowego stanowiska mecenasa.
7. Wypalenie się młodzieńczego zapału.
8. Dorobek: majtek, pozycja w środowisku, bardzo dobra opinia.
9. Przejście na emeryturę.
10. Wynajęcie sześciopokojowego mieszkania w kamienicy.
11. Remont.
12. Zakup nowych mebli.
13. Zbieranie obrazów i dzieł sztuki.
14. Bezskuteczne szukanie żony.
15. Wydawanie przyjęć, organizowanie rautów i wieczornych koncertów w mieszkaniu.
16. Nowa miłość pana Tomasza – teatr, muzyka, galeria malarstwa.
17. Niechęć do katarynek.
18. Podpisywanie umowy o niewpuszczaniu na podwórze grajków z każdym nowym właścicielem kamienicy.
19. Comiesięczna pensja dla stróża za przestrzeganie polecenia.
20. Przesiadywanie bohatera w gabinecie (czytanie książek, pisanie listów, przeglądanie dokumentów).
21. Obserwacja lokalu naprzeciwko.
22. Dostrzeżenie nowych lokatorek: dwóch pań oraz dziewczynki.
23. Przyglądanie się życiu sąsiadek.
24. Dostrzeżenie ślepoty dziewczynki.
25. Opis życia dziecka:
· Nagła choroba w wieku sześciu lat.
· Przyzwyczajanie się do kalectwa.
· Posługiwanie się zmysłami dotyku, zapachu, węchu.
· Spacery po podwórzu.
· Poznanie strychu i piwnicy – symboli dnia i nocy.
· Przeprowadzka do kamienicy.
· Smutek dziecka spowodowany panującą ciszą i nieznanym miejscem.
26. Nowe zawodowe zlecenie i wyzwanie pana Tomasza.
27. Czytanie dokumentów.
28. Powrót dawnego zapału.
29. Powiadomienie przez lokaja o zatrudnieniu nowego stróża w budynku.
30. Dźwięk katarynki.
31. Zdumienie wykształconego i kulturalnego lokatora.
32. Radość i taniec niewidomego dziecka na odgłos fałszującej muzyki.
33. Nowa umowa Tomasza ze stróżem.
34. Odnalezienie adresów okulistów.
35. Postanowienie udzielenia pomocy dziecku.
Przemyślcie na jutrzejszą lekcję, czy umiecie odpowiedzieć na przykładowe pytania. Miłej pracy!
29.03.21r.
Temat: Poznajemy bohaterów „Katarynki” Bolesława Prusa.
Czytamy ze zrozumieniem treść noweli „Katarynka” ze ss. 303-314.
Plan wydarzeń.
- Codzienne, okołopołudniowe spacery dojrzałego mecenasa, pana Tomasza ulicą Miodową.
- Zwykłe sprawdzanie temperatury i wilgotności powietrza na barometrze u Pika oraz oglądanie wystawy z wizerunkiem aktorki, Heleny Modrzejewskiej, przez przechodnia.
- Poświęcanie się pracy kosztem życia osobistego i miłości.
- Przybywanie kolejnych lat i widoczne oznaki starzenia się.
- Posiadanie opinii dobrego znawcy sztuki.
- Myślenie o małżeństwie i wynajęcie wielopokojowego mieszkania w kamienicy.
- Niezdecydowanie przy wyborze kobiet jako kandydatek na żonę.
- Wyposażanie mieszkania w coraz to okazalsze obrazy i dzieła sztuki.
- Urządzanie przyjęć połączonych z koncertami muzycznymi dla znajomych.
- Powolne stronienie od kobiet, a rozkoszowanie się sztuką, w tym uczestnictwem w przedstawieniach teatralnych.
26.03.21r.
Temat: Co podpowiada wyobraźnia? (Zbigniew Herbert „Pudełko zwane wyobraźnią”).
Pracuje my na str. 325 – 327.
Głównym bohaterem opowiadania jest Dedal. – zdania pojedyncze
Zdarzenia rozgrywają się w Atenach.
Akcja opowiadania toczy się w ateńskiej kuźni kowala, na plaży nad brzegiem morza.
Informacja o tym, jak wyglądały dawne Ateny znajduje się
w 1. akapicie.
Plan wydarzeń: 1. Przyjcie Dedala do kuźni i rozmowa z kowalem. 2. Praca przy wykonaniu misy. 3. Doświadczenie nad brzegiem morza. 4. Ponowne przyjście do kuźni.
Myślę, że w przyszłości Ateny będą z ciebie dumne. – OPINIA
Zdania złożone:
Pewnego razu młody Dedal chodził po mieście i w pewnym wstąpił do kuźni, gdzie kowal kuł misę z brązu. Dedal zapragnął spróbować kowalskiego rzemiosła, stąd poprosił kowala o pomoc. Misa nie podobała się Dedalowi, ponieważ nie była idealnie okrągła.
zajęcia dodatkowe
25.03.21r.
Temat: Wyrażamy opinię na temat widzianego dzieła.
„Żydówka z pomarańczami” − obraz olejny polskiego malarza Aleksandra Gierymskiego. Obraz został zrabowany podczas II wojny światowej przez okupanta niemieckiego i odzyskany w 2011.
Na pierwszym planie widnieje postać starszej handlarki, jaka sprzedaje z koszy świeże owoce pomarańczy. Ubiór jej składający się z ciepłego, wełnianego płaszcza wraz z zarzuconą na ramiona chustą ładnie komponującą z delikatną przepaską na włosach. Wszystko utrzymane zostało w tonacji ciepłej barwy brązu i pomarańczy. W dłoniach przed sobą trzyma jedną z chustek, jakimi przykrywa na zewnątrz owoce. Kobieta jest w pozycji stojącej i patrzy jakby prosto na odbiorcę.
Opinia o obrazie Aleksandra Gierymskiego
Moim zdaniem zaprezentowana na obrazie scena rodzajowa, ze sprzedającą pomarańcze przekupką, zaliczę do dzieł niezwykle udanych ze względu na realne ujęcie postaci, z dwoma symetrycznie zawieszonymi na przedramionach wiklinowymi koszami. Z twarzy kobiety mogę wyczytać powagę i smutek, co tłumaczę trudną sytuacją ludzi w czasach zaborów w Polsce. Budzi moją ciekawość drugi plan z widniejącym miastem w tle, jaki dostrzegam z tarasu wraz ze stojącą postacią. Całość podoba mi się bardzo, a na uwagę zasługuje świeże oddanie pomarańczy ze względu na jasną gamę ich barw.
25.03.21r.
Temat: Z wizytą w teatrze, kinie, muzeum…
Teatr, kino, muzeum kojarzą nam się z miejscami kultury i krzewienia nauki. Dzięki odwiedzaniu takich miejsc poznajemy wydarzenia niezwykłe, łatwiej nam zrozumieć przeszłość, poszerzamy swój światopogląd.
Przyjrzymy się dziś stworzonej opinii po obejrzeniu wybranej sztuki teatralnej. To typ recenzji.
Ostatnio wybraliśmy się z klasą do teatru Groteska na spektakl Sofoklesa „Antygona” reżyserii Bogdana Cioska.
Autor w sztuce opowiada o tragicznym sporze między Kreonem królem Teb a księżniczką, Antygoną. Tytułowa bohaterka bez względu na swój los sprzeciwiła się zakazowi wydanemu przez króla i pochowała swojego brata, Polinejkesa, zmarłego w bratobójczej walce z Eteoklesem. Antygona pokierowała się uczuciami miłości do brata choć wiedziała, że za swój czyn czeka ją kara śmierci.
Główną rolę w tym spektaklu odegrała Maja Kubacka wcielając się w postać Antygony. Moim zdaniem ona, jak i Włodzimierz Jasiński, który zagrał Kreona, najlepiej wywiązali się z swoich ról.
Postać Kreona nie raz budziła we mnie głębsze emocje, które opadały wraz z wejściem gry pozostałych aktorów. Jego świetne odwzorowanie bezlitosnego i bezwzględnego króla pomagały mi zapomnieć o rzeczywistości, w której niestety (takie odniosłem wrażenie) pozostali aktorzy usilnie mnie trzymali.
Także rola Antygony bardzo przypadła mi do gustu. Nie mająca wpływu na swój los, bezradna, cierpiąca, a zarazem twarda, dumna i nie ugięta w swojej racji kobita. Właśnie taki jej obraz ujrzałem zarówno podczas lektury jak i spektaklu.
Aktorzy ubrani byli nie jakby można się było spodziewać po starożytnej Grecji w białe szaty, a w czarne, współczesne stroje. Dodało to powagi i wymowy dziełu.
Akcja odbywała się jakby w czarnej otchłani bez żadnych charakterystycznych elementów scenografii, prócz wielkiej uchylonej bramy w tyłach sceny. Wraz z aktorami „grały” również manekiny pomalowane na czarno, które odgrywały rolę martwych bądź zatrzymanych w czasie ludzi. Nie miały one twarzy ani innych cechujących ludzką osobowość elementów. Scenografia ta Andrzeja Witkowskiego wprowadzała w widownię niepokój i przerażenie, a muzyka Pawła Moszumańskiego lekką nutę strachu.
Przed trudnym wyzwaniem stanął reżyser Bogdan Ciosek wystawiając swoją interpretację dramatu sprzed dwóch tysięcy lat, bowiem wiele osób krytykuje jego współczesną wizję Antygony Sofoklesa.
Mi osobiście nie sposób jest oceniać, krytykować dzieło doświadczonego w zawodzie reżysera tym bardziej, że nie mam w tym kierunku żadnej wiedzy. Wiem tylko, że sztuka ta utrwali się w mojej pamięci na bardzo, bardzo długo w pozytywnych odczuciach. Prezentowane sceny niezwykle poruszyły moją wyobraźnię. Największe wrażenie zrobiła na mnie tytułowa Antygona w związku z prezentowaną postawą determinacji i decyzją o ostatecznym kroku.
24.03.21r.
Temat: Sprawdzamy swoją wiedzę z mitologii.
23.03.21r.
Temat: Powtórzenie wiadomości z mitologii.
Zadamy sobie kilka pytań, byście przy na jutrzejszym spotkaniu poświęconym na pytania związane z mitologią, mogli uzyskać jak najlepsze oceny.
Kim była Demeter? To siostra Zeusa, Posejdona, Hadesa, Hestii i Hery. Opiekowała się porami roku, zwana matką naturą. Miała córkę Korę. To bogini płodności ziemi, urodzaju, ziemi uprawnej. Jej atrybuty to wieniec kłosów na głowie, sierp, pochodnia, kosz owoców, łuk.
Co wiemy o Korze? W mitologii greckiej Kora to małżonka Hadesa, władczyni świata podziemnego i opiekunka dusz zmarłych. Była córką Demeter i Zeusa. W mitologii rzymskiej Persefonę utożsamiono z Prozerpiną.
Jakie ciekawostki wiemy o Posejdonie? Jako syn Kronosa i Rei, starszy brat Zeusa, mąż Amfitryty, zaraz po narodzeniu został połknięty przez swego ojca Kronosa, bojącego się o utratę władzy. Uratował go wiele lat później młodszy brat Zeus, prosząc matkę, aby podała ojcu Kronosowi środki na wymioty. Uwolniwszy się, Posejdon stanął do walki przeciwko władcy świata u boku swojego rodzeństwa. Jego atrybut to trójząb.
Kim był Herakles? Herakles to syn Zeusa i śmiertelniczki Alkmeny. Jego rzymskim odpowiednikiem był Herakles. Znany był z wielkiej siły, waleczności, męstwa, zapaśnictwa i umiejętności wojennych, zwłaszcza celnego strzelania z łuku. Lubiany przez Zeusa i Atenę, był prześladowany przez zazdrosną Herę. Żonaty z Dejanirą, Megarą i Hebe.
A co wiemy o Syzyfie? Syzyf w mitologii greckiej to założyciel i król miasta Efyra (późniejszy Korynt), syn Eola, postać tragiczna, archetyp. Bogowie lubili Syzyfa i zapraszali go na swoje uczty, skąd król zawsze podkradał trochę ambrozji, a także słuchał pogłosek i plotek wymienianych przy stole, które potem powtarzał wśród innych śmiertelnych. Bogowie wybaczali jego przewinienia do czasu, gdy ten zdradził pewien poufny sekret Zeusa. Postanowili zabić Syzyfa, ten jednak uwięził bożka śmierci, Tanatosa. Kiedy zauważony został fakt nagłej nieśmiertelności ludzi, Tanatos został odbity. Sprytny Syzyf zdołał powiedzieć swej żonie, aby nie chowała go zgodnie z ceremoniałem greckim – tym samym jego dusza nie mogła zapłacić Charonowi za przeprawę przez rzekę Styks. Hades pozwolił mu więc na powrót do krainy żywych, aby dopilnować odpowiedniego pochówku swojego ciała. Syzyf jednak wykorzystał ten fakt i skrył się przed boskim wzrokiem. Żył bardzo długo, lecz w końcu przypomniano sobie o uciekinierze. Wtedy to bogowie zdecydowali, że ukarzą Syzyfa wieczną i bezużyteczną pracą – ma on wtaczać na szczyt ogromnej góry wielki głaz, który jednak przed wierzchołkiem zawsze wymyka mu się z rąk i stacza się na sam dół zbocza.
Proszę dobrze powtórzyć poznane w klasie V wiadomości z mitologii. Miłego utrwalania.
22.03.21r.
Temat: Jesteśmy ekspertami od mitów greckich.
Wybrane mity greckie, w tym mit o powstaniu świata oraz mity o Prometeuszu, o Syzyfie, o Demeter i Korze, o Heraklesie – klasa V // o Dedalu i Ikarze, o Tezeuszu i Ariadnie, o Orfeuszu i Eurydyce – klasa VI;
Jak nazywał się brat Prometeusza? Rodzony brat Prometeusza to Epimeteusz. Zachwycił się pierwszą kobietą zesłaną przez bogów na ziemię z puszką, w której ukryte były niewiadome dla niej i nikogo ziemskiego „skarby”. Nie wolno było jej zajrzeć do zamkniętego szczelnie wnętrza. Pandora obdarzona została przez Afrodytę w urodą, przez Hefajstosa ukształtowana z gliny i wody na niezwykle piękną, przez Hermesa na umiejącą ładnie wysławiać się i żartować, przez Atenę sztuki haftu i tkania. Epimeteusz za to otrzymał od Zeusa zadanie do stworzenia zwierząt – to on wyposażył je w futra, ostre kły i pazury. Jego imię pochodzi od cechy charakteru – myślący wstecz. To on bezkrytycznie poślubił Pandorę, mimo sprzeciwu i podejrzeń brata bliźniaka, Prometeusza. Pandora dopuściła się w jego domu otworzenia puszki z… chorobami, gadami, nieszczęściami.
19.03.21r.
Temat: Dlaczego szczęśliwy? Jak nieść pomoc innym?
Definicja szczęścia
*odczuwać szczęście oznacza: (chwilowe) odczucie bezgranicznej radości, przyjemności, euforii, zadowolenia, upojenia; (trwałe) zadowolenie z życia połączone z pogodą ducha i optymizmem; ocena własnego życia jako udanego, wartościowego, sensownego.
Moim zdaniem szczęście jest to bardzo kruche, delikatne, ale i wspaniałe uczucie. Szczęście to nasze spełnienie w miłości, pasji. Szczęście to nasze życie, które zależy od nas. To my naszym działaniem sprawiamy, że przeżywane chwile staja się piękne, barwne i szczęśliwe.
Człowiek dąży do tego, by być szczęśliwym. Każdy odczuwa stan szczęścia w inny sposób. Często wydaje nam się, że jesteśmy szczęśliwi i nagle całe to wspaniałe uczucie znika. Dlatego najważniejsze jest dla nas dążenie do szczęścia, pokonywanie dróg i przeszkód, które są ważniejsze niż sam stan, poczucie szczęścia.
Każdy z nas ma swoją pasję. Pogłębia ją, aby być coraz lepszy. Z każdym kolejnym sukcesem odczuwa szczęście. Kiedy robisz to, co kochasz i wkładasz w to całe swoje serce, widząc przynoszące efekty, jesteś szczęśliwy. Sam formujesz to szczęście. Musisz się postarać, a na pewno zyskasz. Nauka czyni mistrza i czyni cię szczęśliwym.
Szczęście to miłość. Kiedy kochamy kogoś i widzimy, że jest on szczęśliwy my również jesteśmy. Dzielimy z drugą osobą nasze uczucia. Jest ona dla nas wszystkim, lecz żeby szczęście nie znikło, musimy obiektywnie spojrzeć na drugą osobę. Dowiadujemy się, jaka jest naprawdę. Omijamy wtedy rozczarowania, które niszczą nasze szczęście z drugą osobą. Miłość przynosi szczęście, ale często jest naiwna.
Otwieramy podręcznik na str. 316.
Dziś pracujemy na przypowieści pochodzącej z „Biblii Tysiąclecia”.
Przypowieść, inaczej parabola (gr. parabole = „zestawienie obok siebie”) to – najprościej ujmując – opowieść z ukrytym przesłaniem. Parabola jest jednym z najstarszych gatunków literackich mieszczących się w kręgu literatury dydaktycznej. Charakterystycznymi cechami przypowieści są: uproszczona fabuła, schematyczne postaci, brak jasno określonego czasu i miejsca akcji, uniwersalizm, obecność alegorii i symboli. Najważniejszym elementem przypowieści jest jej przesłanie. Rozszyfrowanie przesłania przez czytelnika jest kluczowe dla zrozumienia sensu całej przypowieści. Odmianą paraboli jest przykład (łac. exemplum) – czyli opowieść przedstawiająca czytelnikowi konkretne wzorce postaw i zachowań (np. „Przypowieść o wdowim groszu”).
werset – «odcinek tekstu wyodrębniony graficznie, składający się z jednego lub kilku zdań stanowiących całość myślową i rytmiczną, charakterystyczny dla prozy biblijnej»
Przypowieść pt. „O miłosiernym Samarytaninie” ukazuje nam wzorową postawę pewnego Samarytanina, jaki w czasach starożytnych wędrował Jerozolimy do Jerycha. Droga była niezwykle niebezpieczna ze względu na czyhających na niej zbójców, spowodowany pogardą Żydów wobec Samarytan.
Samarytanin opatrzył rany obitemu mężczyźnie, zalewając je oliwa i winem, następnie wsadził na bydlę i powiódł ku gospodzie. Tam zaopiekował się poszkodowanym oraz opłacił dalszy jego pobyt, pozostawiając go.
Wcześniej biednemu podróżnemu nie pomógł ani kapłan, ani niższy urzędem duchowny wyznania judaizmowego – lewita.
Pouczenie Pana Jezusa: „Idź, i ty czyń podobnie!” – to znaczy, że w naszym życiu mamy udzielać bezinteresownej pomocy poszkodowanym, bezbronnym, biednym.
Proszę nauczyć się definicji przypowieści oraz wersetu i przepisać deklinację Samarytanina ze str. 317 koło dziewczynki… Miłego dnia!!!
Zajęcia dodatkowe
18.03.21r.
Temat: Różne postacie czasownika.
Czasownik jako odmienna część mowy „ubiera nam trzy kostiumy”. Znamy przecież:
a. formy osobowe, np. ja – co robię? patrzę; on – co robi? śpi; wy – co zrobicie? będziecie remontowali; one – w jakim są stanie? burzą się, lepią się; oni – co się z nimi dzieje? trzęsą się, schowali się;
b. bezokolicznik – brać, spać, jeść, myć, przewijać;
c. czasownik w formie imiesłowu:
- przymiotnikowego (jaki?):
- a. czynny: – ący; niepachnący, śpiący, niechrupiący, uczący;
- b. bierny: – ony, -ny, -ty; szalony, kupiony, uśpiony, zdrapany, dziwny, nietknięty, wzięty;
- przysłówkowy (jak?):
- a. współczesny: – ąc; śpiąc, śpiewając, wtórując, nie kupując, nie torturując, nie ładując; nie budując;
- b. uprzedni: – wszy; zawsze po samogłoskach
- kupiwszy, zdawszy, zabrawszy, spiąwszy, nie dojechawszy, wygłuszywszy, podawszy, wyciągnąwszy
– łszy; zawsze po spółgłoskach
padłszy, pękłszy, ległszy, rzekłszy, dostrzegłszy, zjadłszy, poprzysiągłszy, pomógłszy, przestrzegłszy, wychudłszy, zaprzysiągłszy, prześmiardłszy,
18.03.21r.
Temat: Porozmawiajmy o śmierci – „Chłopcy z placu Broni” w innym spojrzeniu.
Zastanowimy się dziś wspólnie nad śmiercią głównego bohatera i reakcji jego kolegów. Temat ważny i poważny, bo dotyczy sensu naszej egzystencji…
Czy rzeczywiście w Chłopcach… mamy rozważenie na temat Nemeczka, czy jego kolegów?
Aby rozmawiać o reakcji kolegów Nemeczka na jego śmierć konieczne jest przeczytanie na głos na lekcji dość obszernego fragmentu lektury. Wiemy, że do zdecydowanego pogorszenia się stanu zdrowia nastolatka była jego „kąpiel” w stawie, gdy Nemeczek wymknął się z domu mimo zakazu matki…
Przypomnimy sobie fragment lektury w miejscu, w którym do Nemeczka przychodzi z uroczystymi przeprosinami Związek Kitowców. Jest tam wyraźnie napisane, że niektórzy z nich płaczą, a raczej – usiłują nie płakać. Po tym zaś, jak Erno umiera, wycofują się w ciszy.
Boka
Bez celu włóczył się po ulicach. Jakoś podświadomie omijał Plac Broni i pobliskie uliczki. Myśl o tym, że w tym smutnym dniu mógłby znaleźć się na Placu, sprawiała mu po prostu ból.
Ale gdziekolwiek spojrzał, i tak wszystko przypominało Nemeczka.
Ulica Üllöi…
Tędy przecież szli razem w trójkę z Czonakoszem, kiedy po raz pierwszy wybrali się na przeszpiegi do Ogrodu Botanicznego.
Ulica Köztelek…
Przypomniał sobie, jak pewnego razu, wracając przed południem ze szkoły zatrzymali się na samym środku tej ulicy i Nemeczek z wielką powagą zrelacjonował, w jaki sposób Pastorowie zabrali chłopcom kulki w Ogrodzie Muzealnym. A potem Czonakosz podszedł do budynku fabryki tytoniu i zgarnął nieco tabakowego pyłu z Ŝelaznej kraty piwnicznego okienka. Jakże głośno potem kichali!
Okolice Muzeum…
Boka znowu zawrócił. Czuł, że im bardziej stara się ominąć Plac Broni, tym bardziej go właśnie w tamtą stronę ciągnie. A kiedy wreszcie postanowił, że bez żadnego krążenia wokół, śmiało i prosto, najkrótszą drogą pójdzie niezwłocznie na Plac, wówczas poczuł ogromną ulgę. Przyśpieszył kroku, aby czym prędzej znaleźć się na Placu. I im bliżej był swego królestwa, tym większy spokój ogarniał jego serce. Na ulicy Marii zaczął biec, aby jak najszybciej znaleźć się na miejscu. A kiedy w ciemniejącym coraz bardziej mroku dobiegł do rogu ulicy i zobaczył tak dobrze znany szary parkan, Ŝywiej zabiło mu serce. Musiał się zatrzymać. Teraz nie miał się już po co śpieszyć. Był przecież na miejscu. Wolnym krokiem podszedł do otwartej furtki, obok której stał oparty o płot Jano i palił fajkę. Kiedy zobaczył Bokę, powitał go z uśmiechem. Zatrzymał się w miejscu, w którym Nemeczek powalił na ziemię Feriego Acza niczym Dawid Goliata. Pochylił się i szukał śladów stóp, śladów małych, kochanych stóp, które tak samo znikną z tego piasku jak ukochany przyjaciel zniknął z tego świata. Ziemia była w tym miejscu stratowana i żadnych śladów nie sposób już było rozpoznać. A przecież Boka natychmiast rozpoznałby ślady Nemeczka, bo były tak małe, że zadziwiły nawet czerwonych, kiedy owego pamiętnego dnia odkryli je w ruinach Ogrodu Botanicznego. Stopy Nemeczka mniejsze były nawet od stóp Wendauera…
Boka po śmierci przyjaciela nie potrafił zapłakać. Zamiast tego udał się do miejsc, które przypominały mu Nemeczka. Sami zapewne zauważyliście, że poszedł w miejsca, które przywoływały dobre wspomnienia. Ale wspomnienia przemijają, tak jak zniknęły ślady Nemeczka na piasku. On umarł, a oni muszą żyć dalej, choć nie jest to łatwe.
2. Pogódźmy się
– Wiesz co, Barabasz – powiedział jeden z nich – jesteśmy teraz akurat w tym miejscu, w którym Nemeczek ocalił nasz Plac.
Milczeli chwilę. Po czym znów odezwał się ten sam głos:
– Wiesz co, Barabasz, pogódźmy się w tym miejscu raz na zawsze, ale już tak naprawdę. Nie ma sensu, żebyśmy się ciągle ze sobą kłócili.
– Zgoda – powiedział ze wzruszeniem w głosie Barabasz – ja też chcę się z tobą pogodzić. Przecież po to przyszliśmy tutaj.
Znów zapanowała cisza. Chłopcy stali w milczeniu naprzeciw siebie, czekając, kto pierwszy wyciągnie rękę. Wreszcie odezwał się Kolnay:
– No to zgoda!
Barabasz, ciągle wzruszony, odpowiedział:
– No to zgoda!
Podali sobie ręce, a potem bez słowa padli sobie w objęcia.
A więc w końcu i to nastąpiło! Stał się cud. Boka patrzył na tę scenę ze szczytu fortecy, ale nie zdradził swojej obecności. On również chciał być sam, a poza tym czuł, że jest im potrzebny jak dziura w moście.
Po chwili obaj chłopcy ruszyli w stronę ulicy Pawła, cicho ze sobą gawędząc.
– Na jutro jest dużo z łaciny – powiedział Barabasz.
– Tak – odparł Kolnay.
– Ty masz dobrze – westchnął Barabasz – wczoraj odpowiadałeś. Ale ja już dawno nie byłem pytany i teraz na mnie kolej.
– Słuchaj – powiedział Kolnay – z drugiego rozdziału wykreślone zostały wiersze od dziesiątego do dwudziestego trzeciego. Czy masz to zaznaczone w książce?
– Nie.
– Nie będziesz się chyba uczył tego, co zostało opuszczone? Przyjdę do ciebie i pokażę ci ten fragment.
– Dobrze.
Myślą już tylko o lekcjach! Jak szybko zapomnieli! Nemeczek umarł, pan profesor Rac żyje, jutrzejsza lekcja łaciny jest realnym faktem, a najważniejsze, że obaj chłopcy są cali, zdrowi i że czekają ich codzienne obowiązki.
Śmierć Nemeczka staje się dla Kolnay’a i Barabasza pretekstem do pogodzenia się. Zapewne zapytani o to, dlaczego akurat teraz się godzą, chłopcy nie potrafiliby odpowiedzieć. Dlaczego? Śmierć jest przecież czymś ważniejszym niż kłótnia. Pokazuje nam, że życie może się niespodziewanie skończyć i nie zdążymy poukładać wszystkich spraw. Tak jak koledzy za późno przyszli pokazać Nemeczkowi księgę, w której jego imię napisali wielkimi literami. Nie jest więc tak, że koledzy Nemeczka byli obojętni, nieczuli. Dla nich było to pierwsze bezpośrednie zetknięcie ze śmiercią i nie wiedzieli, jak sobie z tym poradzić. Boka wspomina, Kolnay i Barabasz godzą się, inni uciekają, ktoś powstrzymuje łzy. To doświadczenie graniczne, po którym już nic nie będzie takie samo, choć być może chłopcy jeszcze o tym nie wiedzą. Książkę kończy mądre podsumowanie:
Janosz Boka z wielką powagą wpatrywał się w blat ławki i po raz pierwszy zaczął w głębi swojej młodej duszy pojmować, czym właściwie jest życie, w którym smutki i radości tak dziwnie splatają się w jeden wspólny los.
Na koniec zacytuję słowa znanego nam z lekcji języka polskiego poety, księdza Jana Twardowskiego: Śpieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą…
17.03.21r.
Temat: Chcemy dołączyć do jednej z drużyn chłopców…
Priorytety drużyny chłopców z Placu Broni:
- Mają ciekawy system wartości, plac traktują jak skrawek ojczyzny, szanują go, a nawet oddają mu cześć i honor.
- Po wybraniu przywódcy – systemem demokratycznego głosowania wszystkich członków stowarzyszenia – każdy świadomie podporządkowuje się dowódcy, słucha jego rozkazów; „_ Ależ to zdrada! – wykrzyknął Czonakosz, zapominając o tym, że należy zachować ciszę. – Cicho bądź! Jeśli tam dotrzemy, dowiemy się wszystkiego.”
- Posługują się umownym okrzykiem: „Hola hop!”.
- W grupie panuje ogólny porządek, chłopcy nie kłócą się, a wręcz szanują.
- Podobają nam się ich jednakowe czapeczki o barwie zielono – czerwonej.
- W przypadku nieporozumień, jak miało to miejsce między Kolnay`em a Barabaszem, Janosz Boka dążył do pogodzenia się obu skłóconych, tłumacząc im, iż na wojnie nie ma mowy o tego typu nieporozumieniach i wszyscy stanowią jednogłośny oddział.
- Ciekawym pomysłem jest nadawanie stowarzyszonym stopni wojskowych, z możliwością awansowania.
- Posługiwali się zielono – czerwoną chorągwią, a w zastępstwie uszyli biało – czerwoną.
- Plac Broni znajdował się przy ulicy Pawła i ulicy Marii w otoczeniu z trzech stron wieloletnimi kamienicami, a nad chłopcami czuwał czternastoletni, rozsądny i opanowany Janosz Boka.
Grupa przeciwników to Czerwone Koszule, zwani też pospolicie Czerwonoskórymi:
- Stacjonują i odbywają spotkania na urokliwej wyspie w otoczeniu ruin zamku w Ogrodzie Botanicznym w Budapeszcie.
- Ich wyróżniającym się strojem są czerwone koszule, skąd pochodziła nazwa.
- Grupą dowodził postawny, dobrze zbudowany, dwunastoletni Feri Acz.
- Ich okrzykiem bojowym był ” Hej hop!”
- W czasie walk posługiwali się indiańskimi tomahawkami, oblepionymi srebrnym złotkiem.
- O przynależności do grupy świadczą też regularnie wpłacane przez poszczególnych członków grupy składki, potrzebne na zakup elementów do broni.
- Ze względu na brak miejsca do ich ulubionej gry w palanta, wyzwali chłopców z Placu Broni do oddania im miejsca, a napotkawszy z ich strony na opór, postanowili wywołać wojnę, walcząc tomahawkami przeciw bombom z piasku z wrogiej strony.
16.03.21r.
Temat: „Chłopcy z Placu Broni” – poszukiwanie celów i wartości.
- Ustalamy najważniejsze fakty dotyczące utworu:
• gdzie toczy się akcja? (plac przy muzeum oraz plac
przy Ogrodzie Botanicznym w Budapeszcie),
• jacy są główni bohaterowie, do jakich dwóch obozów
należą? (nauczyciel rysuje na tablicy schemat, na którym
dzieci umieszczają imiona bohaterów),
• dlaczego obozy chłopców noszą takie, a nie inne
nazwy, co mogą one wyrażać? (Chłopcy z Placu Broni –
obrońcy placu-ojczyzny, Czerwonoskórzy – są jak Indianie, waleczni, mają swoje zasady).
Gereb znajduje się pośrodku dwóch obozów. Zabawy chłopców były dla nich okazją do nabywania nowych doświadczeń. Był to czas dorastania, kształtowania postaw, charakterów, wartości. Poznawali siebie nawzajem, mierzyli się z własnymi słabościami, sprawdzali własne możliwości i granice. Uczyli się życia. Ich dzieje były nierzadko bardzo burzliwe, np. Gereb, który zdradził Chłopców z Placu Broni, przeszedł na stronę Czerwonoskórych, jednak zrozumiał swój błąd i próbował się zrehabilitować. W efekcie chłopcy mu przebaczyli i przyjęli do swego grona.
Czego dotyczy treść utworu? Książka Molnara przedstawia losy chłopców, którzy traktują swoje życie, zabawy i obowiązki bardzo poważnie. Plac staje się dla nich ojczyzną, której bronią z niezwykłą odwagą, walecznością i dzielnością. Wykazują się ogromnym bohaterstwem i hartem ducha. Bronią wartości, które uznają za ważne w swoim życiu.
Jak myślicie, jakie symbole najlepiej oddałyby charakter obydwu obozów zaprezentowanych w książce?
Sugestie: Przypomnijcie sobie, co pragnęli odzyskać Chłopcy z Placu Broni (flagę czerwono-zieloną) i jakimi narzędziami (bronią) walczyli Czerwonoskórzy (tomahawkami – toporkami).
Na co wskazuje tytuł powieści? Tytuł wskazuje na to, co jest
najważniejsze w książce, czyli na bohaterów, ich losy i wartości. Nie ma tutaj jednego głównego bohatera, występuje bohater zbiorowy. Dzięki temu narrator ukazuje różne postawy, odsłania życie we wspólnocie, w grupie, za którą wszyscy są odpowiedzialni. Wszyscy są równi i solidarni.
Podajcie własne propozycje tytułu. („Przygody Nemeczka”,
„Wojna o plac” – zastanówcie się, czy te tytuły wyczerpują problem).Wyjaśnienie znaczenia flagi – symbolu najwyższych wartości, których bronili chłopcy: wolności, niezależności,
prawa do posiadania skrawka własnej ziemi do zabaw (życia).
Pamiętajcie, iż każdy człowiek ma w swoim życiu jakiś cel, ale aby go osiągnąć, trzeba niejednokrotnie podjąć wiele trudu, wykazać się cierpliwością, wyznaczyć sobie pomniejsze cele. Wszystko to wymaga ogromnej siły ducha, samozaparcia i zaangażowania. Myślę, że również w waszym życiu przyjdzie stoczyć wiele bojów, zmagać się z trudnościami i problemami. Pomyślcie zatem, o co możecie zabiegać już w szkole, by dojść do wytyczonych celów (np. o przyjaźnie, oceny, zdobywanie wiedzy, mądrości, umiejętności i nowych doświadczeń).
Zadanie domowe:
Zastanówcie się i napiszcie, co jest celem, wartością w waszym życiu. Czy warto poświęcić temu życie (tak jak to zrobił Nemeczek)? O pracę poproszę Oliwię G., Gabrysia i Bożenkę. Miłego dnia!!!
15.03.21r.
Temat: Dwa obozy chłopców w lekturze „Chłopcy z Placu Broni” Ferenca Molnara.
1 Dwa przeciwstawne obozy w powieści przygodowej węgierskiego pisarza:
a. Czerwonoskórzy, Czerwone Koszule – przywódca Feri Acz, obozowali głównie w Ogrodzie Botanicznym, w jakim znajdowały się ruiny zamku; to stanowiło ich arsenał; ich grupę wyróżniały rzucające się w oczy czerwone koszule; obrane za bazę miejsce, dawało im możliwość obserwowania bieżącej sytuacji w mieście; do ich drużyny należało m.in. dwóch braci Pastorów, którzy górowali nad innymi wzrostem i siłą; zabrawszy przeciwnikom chorągiew przez dowódcę, doprowadzili tym samym do poważnego konfliktu z drugą grupą – Zbieraczy Kitu: ” Szli z pochylonymi głowami, tak wolno, że wszyscy się ich przestraszyliśmy. Było nas wprawdzie pięciu, ale oni są tacy silni, że we dwójkę załatwiliby nawet dziesięciu”; chłopców związały wspólne składki w wysokości 10 zł wiążące i spajające zespół męski; „Obok chorągiewki stał straszliwy Feri Acz, ich zaciekły wróg, wódz chłopaków z Ogrodu Botanicznego”;
b. chłopcy z Placu Broni – przywódcą był czternastoletni, dobrze zbudowany nastolatek, o czarnych oczach i męską twarzą Janosz Boka; odznaczał się spokojnym i łagodnym głosem; każdy z chłopców miał swój stopień wojskowy, gdzie najniższy rangą był szeregowym Erno Nemeczek, a najwyższym kapitanem – Boka; chłopców obowiązywały jasne zasady postępowania – bezwzględne posłuszeństwo względem kapitana, meldowanie o poczynaniach grupy, odczytywanie sygnałów umownych kapitana o spotkaniu – np. w szkole o danej godzinie; grupę wyróżniały czerwono – zielone czapki; do ich grupy należeli np. Rychter, Weiss, Kolany, Lesik; zwykle zbierali się na Placu Broni przy ulicy Marii i ulicy Pawła; nieopodal znajdował się tartak oraz budka Jano Słowaka; ich priorytetem była uczciwa i honorowa walka – plac traktowali z powagą i jego obrona, to tak, jak obrona terytorialna ukochanej ojczyzny – „Plac to nasz kraj, to całe nasze państwo! Nie możecie zrozumieć, czym dla nas jest ten plac, bo nigdy nie walczyliście za Ojczyznę!”
12.03.21r.
Temat: Wrażliwy i niemożliwy bohater powieści przygodowej „Chłopcy z Placu Broni” Ferenca Molnara.
Tytuł oryginału: węg. dosł. Chłopcy z ulicy Pawła.
Rok wydania: 1906.
Data wydania w Polsce: 1913.
Ważne cytaty do wykorzystania w pracy o bohaterze:
• „Plac to nasz kraj, to całe nasze państwo! Nie możecie zrozumieć, czym dla nas jest ten Plac, bo nigdy nie walczyliście za Ojczyznę!”
• „- No i co, dobrze było?
Nemeczek podniósł na niego swoje duże, niebieskie oczy i odparł:
– Dobrze – powiedział cicho i już głośniej dodał: – Było mi znacznie lepiej niż tobie, kiedy stałeś na brzegu i wyśmiewałeś się ze słabszego. I wolałbym siedzieć w tej wodzie po szyję nawet do nowego roku, niż knuć z wrogami moich przyjaciół. Nie żałuję, że zanurzyliście mnie w wodzie. Poprzednim razem, kiedy sam wpadłem do wody, też cię widziałem wśród nich na tej wyspie. I choćbyście mnie zapraszali, przypochlebiali się, a nawet dawali prezenty, nie chcę mieć z wami nic wspólnego. Możecie mnie wsadzić do wody po sto i po tysiąc razy, ja i tak przyjdę tu jutro i pojutrze! I schowam się gdzieś tak, że mnie nie znajdziecie. Nie boję się nikogo z was. A gdy przyjdziecie do nas, na Plac Broni, zabrać nam naszą ziemię, to będziemy na was czekać. I pokażę wam, że kiedy będzie nas dziesięciu, tyle samo co was, to zupełnie inaczej porozmawiamy. Teraz jestem tu sam. Łatwo było mnie pokonać! Silniejszy zawsze wygrywa. Pastorowie ukradli mi moje kulki w Ogrodzie Muzealnym, bo byli silniejsi. W dziesięciu łatwo stawać przeciw jednemu. Ale ja nie żałuję. Możecie mnie nawet zabić, jeśli wam się tak spodoba. Nie musiałem przecież włazić do tej wody. Wystarczyłoby przystać do was. Ale ja tego nie chciałem. Możecie mnie utopić, zatłuc na śmierć, aleja nigdy nie będę zdrajcą, jak ten ktoś, kto stoi wśród was, o… tam…”
• „W tym momencie wyciągnął rękę i wskazał na Gereba, któremu śmiech uwiązł w gardle. Światło latarni padło na ładną, jasną głowę Nemeczka, oświetliło ociekające wodą ubranie. Odważnie, dumnie i ze spokojem patrzył Nemeczek Gerebowi prosto w oczy, a ten poczuł nagle jakiś ogromny ciężar na duszy. Spochmurniał i opuścił głowę. W tym momencie wszyscy umilkli i zapadła cisza niczym w kościele. Wyraźnie było słychać, jak z ubrania Nemeczka spadają na twardą ziemię krople wody.”
• „(…) ludzie są bardzo różni, każdy jest inny i dochodzimy do tej prawdy za cenę bolesnych doświadczeń.”
• „Nie bali się również i z tego względu, że poczuli się nagle w ogniu walki. Tak samo bywa i z żołnierzami w czasie prawdziwej wojny. Póki nie zobaczą wroga, boją się byle krzaka. Kiedy jednak pierwsza kula świśnie im koło ucha, nabierają odwagi, ryzyko walki wciąga ich bez reszty i nie myślą o tym, że idą po śmierć.”
• „Janosz Boka z wielką powagą wpatrywał się w blat ławki i po raz pierwszy zaczął w głębi swojej młodej duszy pojmować, czym właściwie jest Życie, w którym smutki i radości tak dziwnie splatają się w jeden wspólny los.”
PROSZĘ ROZPOCZĄĆ PRACĘ NASTĘPUJĄCYM WSTĘPEM:
Erno Nemeczek to główny bohater młodzieżowej czeredy z powieści przygodowej pt. „Chłopcy z Placu Broni”, wydanej w 1906 roku, a napisanej przez węgierskiego pisarza i dramaturga – Ferenca Molnara.
Zajęcia dodatkowe
11.03.21r.
Temat: Zabawy słowem – bogactwo wyrazów w pisowni polskiej.
*czereda, falanga – określenie do grupy dzieci;
*tłuszcza, gawiedź – nazwa do grupy nieokiełznanego tłumu ludzi;
*manewrować – manipulować, kluczyć, lawirować;
*wnioskować – dochodzić do konkluzji, sylogizmu.
Zastosowanie w wypowiedzi:
Feri Acz stał na czele dzielnej czeredy chłopców, zwanych pospolicie „czerwonoskórymi”, którzy rzeczywiście chcieli przejąć w sposób brutalny Plac Broni.
Zachowanie niektórych młodych chłopców na wspólnych zebraniach przypominało niestety poczynanie tłuszczy.
Bohater nieco lekceważony przez kolegów, tak manewrował swoim przykładem działania w imię honoru, lojalności i przyjaźni, iż poświęcił idei życie…
Po przeczytaniu lektury śmiało mogę wysunąć sylogizm, że chłopiec należał do niesamowicie ambitnych, honorowych i odpowiedzialnych młodych osób.
11.03.21r.
Temat: Przyglądamy się chłopcom z Placu Broni.
- Opis postaci
Bohaterowie przedstawieni są w sposób bezpośredni – przez narratora oraz pośredni – poprzez własne działania, myśli i wypowiedzi. Charakterystyka postaci jest uboga. Czytelnik nie wie nic albo wie niewiele o ich pochodzeniu, rodzinie, wieku, wyglądzie zewnętrznym. W wielu przepadkach poznaje tylko ich nazwiska. Bohaterowie jednostkowi wyłaniają się na tle bohatera zbiorowego, którym są dwie rywalizujące grupy uczniów budapesztańskiego gimnazjum – chłopcy z Placu Broni i czerwone koszule. Pomimo tego Ferenc Molnár stworzył niezapomniane kreacje Nemeczka, Janosza Boki, Deżo Gereba i Feriego Acza. Z wymienionej czwórki chłopców na plan pierwszy wyłania się Erno Nemeczek, najlepiej i najpełniej zarysowany bohater powieści.
Przedstawienie grupy.
Przywódcą chłopców był Janosz Boka. Miał czternaście lat i jak na swój wiek był bardzo poważnym chłopcem. Już jego głos brzmiał „poważnie i głęboko”. W dodatku imponował kolegom mądrością i opanowaniem. Zawsze starał się być uczciwy i sprawiedliwy. Godził spory i cieszył się u chłopców wielkim autorytetem. W skład grupy wchodzili także: oficerowie – Czele, Czonakosz, Kolnay, Barabasz, Weiss, Gereb, Rychter; szeregowiec – Ernest Nemeczek.
Uczucia Boki związane ze śmiercią Nemeczka: Janosz Boka zawsze był wobec Nemeczka serdeczny, opiekuńczy i troskliwy. Rozumiał bohaterstwo swego małego przyjaciela. Ciężka choroba Ernesta pogrążyła Janosza w rozpaczy. Nie mógł się uczyć, jego myśli wciąż krążyły wokół osoby przyjaciela. Wspominał wspólnie spędzone z nim chwile. Nawet zwycięstwo nad „czerwonoskórymi” nie rozproszyło jego smutku. Po śmierci Nemeczka Boka opłakiwał chłopca. Bardzo przeżył jego śmierć.
Zasady panujące w grupie chłopców z Placu Broni.
Chłopcy sami wybierają swego przywódcę i są mu posłuszni, dokładnie wykonują wszystkie jego rozkazy. Postępują zgodnie z zasadami honoru i sprawiedliwości. Są solidarni, wzajemnie sobie pomagają i czują się za siebie odpowiedzialni. Ich najważniejszym celem jest obrona Placu Broni. Dla nich jest on symbolem młodości, miejscem, gdzie czują się naprawdę wolni i niezależni. Tworzą zwartą, zgraną grupę. Mają swój regulamin, chorągiew i barwy (najpierw czerwono-zielone, potem czerwono-białe). Posługują się także określonym hasłem. Jeśli któryś z nich popełni wykroczenie, jego nazwisko zostaje wpisane do czarnej księgi. Wszyscy uważają, że to surowa kara, a „przestępca” bardzo żałuje swojego błędu. Chłopcy nie znoszą donosicielstwa, nieuczciwości, a największym złem i niegodziwością jest według nich zdrada.
Chłopcy z Ogrodu Botanicznego, czyli „czerwonoskórzy”
Przedstawienie grupy.
Ich przywódcą był Feri Acz. Uważany był za niebezpiecznego chłopca. Był silny i niesłychanie odważny. Krążyły pogłoski, że Feri Acz został wydalony z poprzedniej szkoły. Autor książki pokazuje nam: „w jego spojrzeniu było… coś miłego i ujmującego”. Rzeczywiście chłopiec odznaczał się uczciwością i sprawiedliwością. Umiał docenić odwagę i prawdziwą miłość ich małej ojczyzny, jakiej dowiódł Nemeczek. Jednak przede wszystkim cenił siłę. Uważał, że Plac Broni powinien należeć do grupy silniejszej, dlatego postanowił go zdobyć. Inni „czerwonoskórzy” to: bracia Pastorowie, Wendauer, Sebenicz.
Przeżycia Feri Acza związane ze śmiercią Nemeczka: Feri Acz czuł się winny śmierci małego Ernesta. Odczuwał głębokie wyrzuty sumienia. Przychodził pytać o zdrowie chłopca.
Zasady panujące w grupie „czerwonoskórych”.
Chłopcy uważali się za najsilniejszych, sądzili, że mogą sobie pozwolić na wszystko. Wykorzystywali słabość innych. Zwłaszcza bracia Pastorowie byli agresywni i niebezpieczni. Napadali na młodszych, słabszych chłopców, psuli zabawę i odbierali przedmioty cenne dla chłopców, np. kulki do gry.
Siedzibą „czerwonoskórych” był Ogród Botaniczny. Oni także sami wybierali swego przywódcę i podporządkowywali się jego woli. Feri Acz imponował im przede wszystkim siłą, mówili o nim „potężny Feri Acz”. Za wykroczenia chłopcy stosowali dotkliwe kary, np. zanurzenie „przestępcy” w wodzie. Podobnie czynili z „jeńcami” (z Nemeczkiem). Nie zachowywali się honorowo – wyśmiali piękny i szlachetny postępek Nemeczka, którym chłopiec udowodnił swoją odwagę i obronił honor swych kolegów z Placu Broni. Tylko Feri Acz zrozumiał, że Ernest to prawdziwy bohater.
NA PONIEDZIAŁEK NAPISZCIE CHARAKTERYSTYKĘ, OPIS POSTACI NEMECZKA WRAZ Z PRZEDSTAWIENIEM SYTUACJI I CYTATAMI. Pamiętajcie o zachowaniu pięciu części charakterystyki ( wstęp, przedstawienie postaci – rodzina, miejsce zamieszkania, szkoła; wygląd; cechy charakteru, ocena bohatera), stosowaniu segmentacji tekstu, czyli akapitów. PROSZĘ NAPISAĆ WŁASNORĘCZNIE.
10.03.21r.
Temat: Sprawdzenie stopnia zrozumienia lektury „Chłopcy z Placu Broni”.
Chłopcy z Placu Broni – powieść węgierskiego pisarza Ferenca Molnára, która ukazywała się od 1906 w odcinkach w gazecie Tanulók Lapja, a w 1907 jako książka pt. A Pál utcai fiúk.
09.03.21r.
Temat: Czym jest tolerancja?
Przeczytajcie treść poniższego tekstu publicystycznego i przemyślcie, czy zgadzacie się z wypowiedzią młodej nauczycielki.
ARTYKUŁY
Czym jest tolerancja
Zofia Dąbrowska uważa, że „tolerancja jest granicą pomiędzy miłością a nienawiścią. Jest przygotowaniem do wolności. Skłonnością do pomagania ludziom w imię wartości. Postawą z predylekcją do działania. Wartością ogólnoludzką. Cnotą indywidualną. Ma wiele wspólnego z rozumieniem siebie samego. Jest mocną stroną osobowości. Każdy człowiek uwikłany jest w dramat tolerancji – nietolerancji.
Żyjemy w czasach teoretycznie pełnych tolerancji, ale czy tak naprawdę jest? Czy tylko uważamy się za tolerancyjnych, gdy problem nie dotyczy nas?
Do zastanowienia się nad tym problemem skłoniło mnie pytanie zadane przez profesora na ostatnich zajęciach (na których byli sami nauczyciele). Wzbudziło wiele kontrowersji co mnie osobiście zaskoczyło. Na pytanie: Czy grupy integracyjne w przedszkolach i szkołach to coś dobrego? Znalazła się grupa nauczycieli, która była przeciwna temu. Tu nasunęło mi się pytanie: Skoro nauczyciele – osoby, które powinny być świadome pozytywnych skutków pracy w grupie integracyjnej nie wykazywały tej wiedzy, to co rodzice mogą o tym wiedzieć? Chciałabym w kilku zdaniach przekonać Was – do tego, że dziecko z deficytami jest swego rodzaju darem, bo nie tylko my możemy dać mu coś, ale to on daję nam o wiele więcej.
Czytając ten artykuł powinniśmy zacząć od zadania sobie dość ważnego i istotnego pytania: Co ja, jako rodzic zrobiłbym dla swojego dziecka ?
Przedszkole jest instytucją, w której nie tylko uczymy, ale przede wszystkim wychowujemy. To tutaj od najmłodszych lat dzieci poznają wartości i normy, które w przyszłości będą tworzyły ich podstawę życia moralnego. Zadaniem nauczycieli jest wpojenie jak najwięcej etycznych postaw, wrażliwości, umiejętności życia w społeczeństwie i grupie.
Kształcenie zintegrowane daje rodzicom ogromną nadzieję, aby ich dziecko mogło rozwijać się wśród dzieci – rówieśników. Naszym zadaniem jest nauczyć tolerancji i umiejętności życia w jednej grupie społecznej. To tylko od nas zależy, czy dzieci z deficytami będą mogły spokojnie i na równych warunkach rozwijać się w społeczeństwie. Postawmy się w roli rodziców tych dzieci: „większość z nich postrzega swoje niepełnosprawne dziecko jako problem egzystencjalny i przeżywa z tego powodu ciężki szok. Występuje wówczas zwątpienie, uczucie bezsilności i często subiektywne poczucie winy powodujące powstanie nowego systemu wartości.”
W grupie/klasie integracyjnej dzieci mają okazję nauczyć się tolerancji i szacunku dla innych niezależnie od ich wiedzy, umiejętności i sprawności. Stają się nie tylko asertywne ale pełne empatii.
Brak akceptacji dziecka przez społeczeństwo może doprowadzić do jego nadmiernego chronienia i izolowania przez rodziców. Co za tym idzie dziecko nie ma możliwości wdrożenia się w system życia społecznego. Nie dajemy mu szans na normalne życie.
Biorąc pod uwagę pierwszą z wymienionych sytuacji, nasuwa się pytanie, czy dziecko może się nauczyć akceptować siebie, jeśli jest odrzucane przez najbliższych. Czy odseparowanie go od zdrowych rówieśników da mu kiedykolwiek szansę nauczenia się prawidłowych ról społecznych?
Miejscem istotnym do realizacji wdrażania systemu tolerancji jest przedszkole/szkoła. „dzieci otrzymują od obecnych z nimi zdrowych dzieci wiele bodźców. To stwarza niepełnosprawnym możliwości poznawania zachowań i sposobów postępowania dzieci zdrowych.
Dzieci zdrowe również zyskują na obecności dzieci niepełnosprawnych. Uczą się pomagania, nabywają wrażliwości, rozwijają wyobraźnię, są bardziej uważne w kontaktach z innymi.”
Wczesne zapoznanie dzieci z istotą tolerancji i propagowanie odpowiednich postaw ma ogromny wpływ na całokształt późniejszych poprawnych relacji międzyludzkich. Człowiek staje się tolerancyjny wtedy, kiedy tolerancja stanowi sens życia istniejących obok niego ludzi i słowo to nie stanowi jedynie pustego hasła. Dziecko uczy się tolerancji mimowolnie, jeżeli w otoczeniu dziecka (rodzina, przedszkole, szkoła) dorośli będą ludźmi tolerancyjnymi, akceptującymi każdą odmienność to z pewnością dzieci wyrosną na wartościowych tolerancyjnych obywateli.
Praca w grupie zintegrowanej daje nie tylko nauczycielom wielką satysfakcję, ale również dzieciom zdrowym, które odmienność traktują jako coś naturalnego, niebudzącego sensacji czy zażenowania. Dlatego stoję na stanowisku, iż wpajanie idei integracji już od najmłodszych lat przyczynia się do tego, że otaczający świat staję się bardziej przyjazny.
Opracowała: Agata Ch., nauczycielka edukacji wczesnoszkolnej i języka angielskiego oraz studentka wczesnego wspomagania rozwoju dziecka
08.03.21r.
Temat: Czego oczekuje i o czy marzy bohater, Tuan?
Co czuję jako Tuan?
Tuan to młody chłopiec z Wietnamu, mieszkający na trzecim piętrze z tatą, który prowadzi małą restauracyjkę na rogu ulic Reymonta i Broniewskiego.
Na osiedlu postrzegano obu obcokrajowców jako zbędnych obywateli, mieszkańców Polski. Tuan i jego ojciec spokojnie przeglądali się Polakom, którzy nie wszyscy tolerancyjnie podchodzili do nich i ich lokalu. Niektórzy uważali, że Polacy powinni się trzymać z Polakami, a Wietnamczycy z Wietnamczykami. Nie powinni też zabierać rodakom miejsc pracy oraz mieszkań.
Tuan czuł, iż nie wszyscy ludzie są wobec nich życzliwi i przyjaźnie nastawieni. Należy zauważyć zaradność taty Tuana, iż mieszkanie kupił, a otworzywszy restaurację, dodatkowo dał możliwość pracy innemu rodakowi z Polski.
05.03.21r
Temat: Jak uniknąć piekła na ziemi?
Otwieramy podręcznik na str. 296.
Upadły anioł – Lucyfer, zazdrosny o miłość Boga do ludzi, ale i nieposłuszny rozkazom Pana, został strącony z wysokości niebiańskiej, a miejsce jego upadku i stworzona w ten sposób dziura dała otwór do piekła. Od tego czasu pełnił funkcję głównego pana piekieł.
Propozycja elegancika o tym, żeby dzieci mogły robić wszystko, co im się żywnie podoba, żyły bez zasad, bez obowiązków, trawiły czas na zabawach i przyjemnościach, nie uczyły się, miały wszelką swobodę – dążyłyby do wzajemnej zazdrości i nienawiści.
Dopiero postawa rozśmieszonego małego diabełka, uświadomiła wszystkich złym diabłom, że ludzie są inteligentni.
zajęcia dodatkowe
04.03.21r.
Temat: Związki frazeologiczne związane z mitologią w naszych zdaniach.
Jabłko niezgody – przyczyna poważnej kłótni, niezgody;
Mój kuzyn pokłócił się ze swoją dziewczyną – widzę tu jabłko niezgody.
Drakońskie prawo – prawo niezwykle surowe;
W Anglii królowa Elżbieta wprowadziła do życia drakońskie prawo.
Koń trojański – podstępny i niebezpieczny dar, ukryte niebezpieczeństwo, chytry plan;
Pani Bogusia wprowadziła nas w pułapkę, niczym Trojanie swojego konia.
Olimpijski spokój – powaga, hamowanie emocji;
Freddie Mercury podczas koncertów wykazywał olimpijski spokój.
Pole Elizejskie – raj;
Pojechaliśmy w tym roku na Wyspy Kanaryjskie, gdzie czuliśmy się jak na Polach Elizejskich.
Między Scyllą a Charybdą – być w sytuacji bez wyjścia;
Podczas wspinaczki na górę Monte Everest, mój tata wpadł w szczelinę skalną, to jakby znalazł się między Scyllą a Charybdą.
Róg obfitości – bogactwo;
Wybraliśmy się do muzeum, a mnogość eksponatów przypominała nam róg obfitości.
Pięta Achillesa – słaby punkt;
Moja prawa ręka u mnie nie jest tak sprawna i przypomina mi piętę Achillesa.
Pyrrusowe zwycięstwo – zwycięstwo opatrzone dużymi stratami;
Napoleon Bonaparte decydując się na atak na Moskwę, nie przypuszczał, że odniesie pyrrusowe zwycięstwo.
Koszula Dejaniry – ogromne cierpienie;
Uwolniony od cierpienia strzałą Heraklesa Prometeusz, nadal czuł koszulę Dejaniry, aż do momentu wymiany postaci herosa za Centaura w Hadesie.
Paniczny strach – ogromny strach, obawa;
Olivier odczuwał paniczny strach przed sprawdzianem z matematyki.
Spartańskie wychowanie – dyscyplina;
Tytan pracy – pracoholik;
Wizja Kasandry – zapowiedź klęski;
Stajnia Augiasza – miejsce szczególnie zaniedbane;
Strzała Erosa – miłość;
Syzyfowa praca – praca nieprzynosząca efektu, daremna praca, bezowocna praca;
Węzeł gordyjski – zagmatwana sprawa;
Puszka Pandory – przyczyna zmartwień i kłopotów;
Nić Ariadny – pomoc, coś, co pozwala wyjść z trudnej sytuacji;
Bunt Prometejski – bunt w słusznej sprawie;
Złote Runo – bezcenny, legendarny skarb;
Ośle uszy – symbol głupoty;
Ikarowy lot – marzenie o wolności, śmiałe plany;
Męki Tantala – pragnienie posiadania czegoś, co jest bardzo blisko.
04.03.21r.
Temat: Chcemy dobrze zapamiętać mitologię grecką i jej bohaterów.
Dejanira – żona Heraklesa wg mitologii greckiej, pragnąc mieć wierność małżonka, uległa namowie postrzelonego śmiertelnie strzałą od Heraklesa Centaura Nessosa
i w momencie jego zgonu, umoczyła koszulę męża w krwi umierającego. Zabarwiona urzekającym szkarłatem koszula została przez herosa założona w dniu obejmowania przez niego tronu. Okrutny ból, graniczący z paleniem ciała, stał się zemstą zabitego Centaura, a zrozpaczona żona ulżyła ukochanemu, podpalając stos z drewnem, by tam mógł zginąć. Małżonka następnie przebiła się sztyletem…
Prometeusz, protoplasta ludzi, przemycił ogień dla ludzi w pustym wnętrzu łodygi kopru, jaki wziął od iskry spod rydwanu boga. Tytan uczynił to, mimo iż wiedział, że było to wbrew woli Zeusa, który uważał ogień za przywilej bogów. Potem Prometeusz nauczył ludzi przetapiać metale, gotować jedzenie, uprawiać rolę, kuć zbroje, budować domy, czytać, pisać i ujarzmiać siły przyrody.
Panu Olimpu nie podobał się człowiek. Ciągle jeszcze mając w pamięci ostatnią walkę z gigantami, obawiał się wszystkiego, co pochodzi z ziemi. Władca bogów kazał więc przywiązać Prometeusza do skał Kaukazu. Inna tradycja podawała, że Prometeusza przytwierdzono do pala, co też nadmienia Lukian, a ukazuje grecka waza zamieszczona obok. Codziennie o wschodzie Słońca przylatywał tam sęp, lub według innej wersji, orzeł Ethon i wyjadał Prometeuszowi wątrobę, która odrastała przez resztę dnia i nocy. Zeus chciał, by męka Prometeusza trwała bez końca, jednak po wielu latach przerwał ją Herakles, zabijając ptaka strzałą z łuku.
Amfitryta – nereida. Posejdon, aby pojąć ją za żonę poprosił o jej rękę ojca Amfitryty, Okeanosa. Wysłał również sprytnego delfina, który opisał jej podwodną krainę Posejdona. Wraz z władcą mórz i oceanów sprawowała nad nimi władzę, a zarazem była uosobieniem piękna morza. Posiadała umiejętność przemieniania ludzi.
Jej atrybutami były: delfin, diadem, berło, muszla w kształcie rogu.
W sztuce Amifitryta ukazywana jest zazwyczaj razem z mężem na rydwanie zaprzężonym w hippokampy, jako poważna niewiasta z welonem lub siatką na włosach, często także w otoczeniu delfinów i ryb.
03.03.21r.
Temat: Idziemy przez doliny z Heraklesem.
1. Kim byli rodzice niesamowicie rozwijającego się małego Heraklesa w mitologii greckiej? Matka – Alkmena i ojciec -Zeus.
2. Co wiemy o rodzicach Heraklesa? Matka była zwykłą śmiertelniczką, córką króla Elektriona, a Zeus – najważniejszy bóg Olimpu.
3. Skąd młodzieniec wziął nietypowe, nieco odstraszające innych ludzi ubranie? Spotkawszy potężnego lwa, niezwykły chłopiec pokonał go maczugą i z jego głowy sporządził sobie hełm, a ze skóry lwa okrył ramiona i plecy.
4. Kogo jako niemowlę udusił ośmiomiesięczny chłopczyk w kołysce? Udusił węża, a z drugim się beztrosko …bawił.
5. Drodze spotkał dwie nieznajome niewiasty. Jedna to Szczęście, druga – Cnota. Z którą postanowił się bliżej zapoznać i co nim kierowało? Wybrał Cnotę, mimo, iż pani jawnie powiedziało mu o tym, że na jego drodze będzie wiele trudu, cierni, niebezpieczeństw, zmagań, ale będziesz szczęśliwy jako osoba kochająca ludzi, pomagająca im i chroniąca ich.
6. Z kim w Tebach chciał walczyć młodzieniec, stając w obronie swoich rodaków? Z rozzłoszczonym wojskiem sąsiadów, za przypadkowe śmiertelne uderzenie dyskiem władcy Orchomenosa na uroczystości poświęconej ku czci boga Posejdona.
7. Dlaczego Herakles nie chciał pozostać w rodzinnych Tebach na prośbę rodziców? Pragnął przekonać obecnego władcę, iż matka śmiałka jest godna tronu.
02.03.21r.
Temat: Przyglądamy się pilnie wszystkim pracom Heraklesa.
Otwieramy podręcznik na ss. 122 – 129.
Dalej przyglądamy się postaci Heraklesa.
Opieka matki – Alkmeny i przyjaciela rodziny – Amfitriona oraz sprowadzenie dla chłopca najlepszych nauczycieli skutkowało wkrótce doskonałymi umiejętnościami u nastolatka: rzucaniem oszczepem, władaniem mieczem, strzelaniem z łuku, sztuką walki w ciężkiej zbroi, zapaśniczej, czy wreszcie mniej lubianej gry na kitarze.
Na życzenie matki, która zaniepokojona niestosownym zachowaniem młodzika, jaki uderzył starca podczas nauki na gry na instrumencie, oddała go na wychowanie do pastucha – Skitisa w górach Kiteron. Wkrótce pokonał w tej okolicy lwa, gdzie z jego łba zrobił sobie hełm, a skórą okrył ramiona.
Spotkawszy na drodze dwie kobiety, poszedł za głosem Arete, Cnoty, która kierowała losem młodzieńców po trudnej drodze, pełnej cierni i niebezpieczeństw, ale wiodła do szczęścia. Wystarczy kierować się w życiu miłością do ludzi i pomagać im oraz walczyć w obronie uciśnionych.
Od tego momentu powrócił do rodzinnych Teb i pomógł rodakom pokonać butnego władcę Orchomenosa, dzięki zasadce w górach.
Postanowił dalej opuścić rodzinne strony, by swoimi czynami przekonać wszystkich do tego, iż jest godzien objąć tron.
Trafił do chaty zapłakanej niewiasty. Ta opowiedziała mu o rozszarpaniu przez bestię jej syna i męża. Ogólnie straszny lew pustoszył okolice Myken. Tym czynem zyskał łaskę samego króla, Eurysteusza, który obiecał spełnić jego dwa życzenia: weźmie do pałacu tę biedną wdowę oraz pozwoli jego rodzicom wrócić do Myken i rządzić sprawiedliwie.
Król Eurysteusz postawił jednak warunek spełnienia dwunastu prac przez śmiałego Heraklesa, na które ten przystał. Oto co miał zrobić:
I. Zabicie lwa nemejskiego
Chcąc pozbyć się Heraklesa, Eurysteus kazał mu zabić strasznego lwa pustoszącego okolice pobliskiego miasta Nemea.
II. Zabicie hydry lernejskiej
Władca Myken polecił Heraklesowi udać się na bagna w okolicach miasta Lerna, gdzie pożerała ludzi przerażająca hydra.
III. Schwytanie dzika erymantejskiego
Następną pracą Heraklesa miało być złapanie dzika żyjącego niedaleko góry Erymantos.
IV. Schwytanie łani cerynejskiej
Kolejnym poleceniem Eurysteusa było złapanie łani żyjącej w pobliżu Ceryni.
V. Przepędzenie ptaków stymfalijskich
Następną misją herosa było przepędzenie z bagien w okolicach miasta Stymfalos krwiożerczych ptaków.
VI. Oczyszczenie stajni Augiasza
Eurysteus kazał mu w jeden dzień oczyścić nigdy nie sprzątane stajnie króla Elidy Augiasza, który miał ogromne stada bydła.
VII. Schwytanie byka kreteńskiego
Kolejnym pomysłem Eurysteusa na zgładzenie Heraklesa było wysłanie go na Kretę, aby złapał potężnego byka pustoszącego wyspę.
VIII. Schwytanie klaczy Domedesa
Zadaniem, którego według Eurysteusa Herakles nie wykona, miało być przywiezienie do Myken żywych klaczy Diomedesa.
IX. Zdobycie pasa hippolity
Herakles musiał udać się teraz nad Morze Czarne, gdzie żyły Amazonki, kobiety – wojowniczki nienawidzące mężczyzn, i odebrać ich królowej Hippolicie pas, podarunek od boga wojny Aresa.
X. Przyprowadzenie byków Geriona
Tym razem Eurysteus wysłał Heraklesa na skraje świata, licząc, że nigdy nie wróci z dalekiej drogi. Kazał mu przyprowadzić stado byków pilnowanych przez potwora Geriona, który miał trzy głowy i trzy pary rąk.
XI. Zdobycie złotych jabłek Hesperyd
Kolejnym zadaniem wymyślonym przez króla Eurysteusa było przyniesienie złotych jabłek rosnących w dalekiej, nieznanej krainie.
XII. Przyprowadzenie Cerbera
Ostatnia, dwunasta praca miała być według króla Myken niewykonalna. Eurysteus wysłał Heraklesa do Hadesu, aby przyprowadził mu żywego Cerbera, strażnika mrocznego królestwa.
Następnie Herakles poślubił królewnę Dejanirę.
Pewnego razu porwał ją w rodzinnych stronach Myken zdradliwy Centaur Nessos, którego jednak strzałą pokonał Herakles, uwalniając małżonkę. Nim jednak umarł dopuścił się zemsty i kazał Dejanirze umoczyć we własnej krwi koszulę Heraklesa, czym ona miałaby zyskać sobie dozgonną wierność męża.
Kiedy dotarli potem do Myken wraz z synkiem, Matka Alkmena ogłosiła go radośnie królem, a na uroczystość na wzgórzu przy stosie ofiarnym dla bogów, wdział za namową żony ową piękną, szkarłatną koszulę, gdzie poczuł żar i ogromne cierpienie. rzucił się na płonący stos, który podpaliła prawdomówna żona, jak następnie przebiła się sztyletem.
Heraklesa odtąd bogowie wzięli do Olimpu i nawet Hera uznała go za swoje dziecko. Nigdy już nie wrócił na ziemię.
NAUCZCIE SIĘ MITU O HERAKLESIE. MIŁEGO DNIA!!!
01.03.21r.
Temat: Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość.
Podręcznik, ss. 122 – 129.
Herakles – w mitologii greckiej jeden z herosów, syn Zeusa i śmiertelniczki Alkmeny. Jego rzymskim odpowiednikiem był Herkules. Znany był z wielkiej siły, waleczności, męstwa, zapaśnictwa i umiejętności wojennych, zwłaszcza celnego strzelania z łuku. Lubiany przez Zeusa i Atenę, był prześladowany przez zazdrosną Herę. Żonaty z Dejanirą, Megarą i Hebe.
Ciekawostki z życia Heraklesa.
- Kilka dniu po urodzeniu maleństwo już raczkowało.
- Pewnej nocy na widok węży zesłanych w akcie zemsty zazdrosnej żony Zeusa – Hery, chłopiec nie przestraszył się gadów, jednego udusił, a z drugim zaczął się bawić.
- Tyrezjasz jako niewidomy wróżbita przepowiedział maleństwu wielką sławę na całą Helladę, mimo, iż będą go czekały liczne wyzwania i niebezpieczeństwa.
26.02.21r.
Temat: Świat wirtualny a rzeczywistość. Tekst literacki a tekst użytkowy.
Czytamy teksty ze ss. 287- 289.
Bohaterka naszego tekstu to Ania, siostra młodszego Maćka. Wśród cech osobowości dziewczynki odnajdziemy troskliwość, kiedy przyzwyczajona do stałego widoku brata grającego przy komputerze, pewnego razu spostrzegła jego brak. Okazała swoją odpowiedzialność, gdy przeszukała pozostałe pomieszczenia w domu, sprawdziła podwórko i zadzwoniła do jego najbliższych kolegów. Zafascynowanie obecnością brata w komputerze wykazała, gdy spostrzegła jego personę jako wywijającego wojownika z mieczem i maczugą przed pyskami potworów i robotów.
Uzależnieniu od komputera od najmłodszych.
Specjaliści zwracają uwagę na problem uzależnienia dzieci w wieku szkolnym od gier komputerowym. Na przykładzie piętnastoletniego Kamila można zauważyć przywiązanie do urządzenia nie tylko w czasie wolnym od lekcji, nauki, ale i brak kontroli czasu w weekendy. Niepokoi również brak kontroli rodziców w wakacje, którzy nie poświęcają odpowiedniej ilości godzin na wspólne spędzanie czasu z dziećmi. Łatwiej dzieciom porozumiewać się w świecie wirtualnym, gdzie wyraźnie trudności tego typu mają w rzeczywistym świecie, gdzie dochodzą jeszcze negatywne emocje.
Zajęcia dodatkowe
25.02.21r.
Temat: Nasze pomysły na dobrą wypowiedź.
Eufemizmy to wyrazy celowo dobierane do starannej wypowiedzi, nadające jej elegancji, subtelności i przemyślenia.
Przykłady:
Miała ładną twarz.
Wyróżniało ją subtelne oblicze ( lico).
Na postumencie stał olbrzymi posąg Dawida.
Na rudymencie (cokole) widniał monumentalny posąd Dawida.
Widział jej mokre od łez oczy.
Dostrzegł u niej szkliste spojrzenie.
Na jego widok wyraźnie poczerwieniała na twarzy.
Na jego widok spąsowiała. / Na jego widok wyraźny rumieniec pokrył jej blade lico.
Na końcu wystąpienia prowadzący dokonał treściwego podsumowania.
Na końcu wystąpienia konferansjer stosownie posłużył się sylogizmem.
Bohatera wyróżniał stanowczy charakter i miły wygląd.
Bohatera znamionował stanowczy charakter , ale i miła aparycja.
Artysta sumiennie pracował w swojej pracowni na poddaszu.
Artysta rzetelnie pracował w swoim atelier w zacisznej mansardzie.
25.02.21r.
Temat: W domowym zaciszu zabawa w wieczór włoski.
Czytamy tekst ze ss. 281-283.
Chociaż historia zapowiadała się bardzo optymistycznie, to rzeczywistość pokazała swoje surowe oblicze.
Juniper jako jedenastoletnia dziewczynka marzyła o zabawie w teatr . Wystarczyło trochę wyobraźni, by móc tego wieczoru spokojnie odegrać w pałacu – domu przy jeziorze – basenie z Kicią – psem w tle stosowne role, do scenariusza, jaki samodzielnie napisała jedyna córka znanych aktorów. Ze względu na ogromną popularność i wścibstwo dziennikarzy prowadzili odosobniony tryb życia, do jakiego przywykła dziewczynka. Czy rzeczywiście musiała i tym razem spędzić samotnie chwile w domowym zaciszu z lornetką w ręku, podpatrując jakby niemo świat nieustannie, gdzie rodzice obiecali jej już dawno wieczór włoski z ciepłą pizzą skonsumowaną wspólnie. Powrót Juniper do wspomnień z dzieciństwa, kiedy taka odgrywał przed nią i mamą właśnie przez nią napisane sceny, budził w dziecku miłe, wytęsknione obrazy. Jakże dobrze wówczas było im razem! czy rzeczywiście teraz nastolatka musiała być sam?
W domu – Zad. 5 str. 284. Zredagujcie list jako Juniper do rodziców. Pamiętajcie o miejscowości, dacie, nagłówku, trzech akapitach podpisie i wszelkich zwrotach do adresata pisanych z wielkiej litery. Pracę wykonajcie na poniedziałek wszyscy. Miłego redagowania listu!!!
24.02.21r.
Temat: Co się zdarzyło na ulicy Pachnących Bzów?
Podręcznik – str.277.
Pytania do tekstu czytanki Marcina Szczygielskiego.
- Na co czekał nastolatek z wielką niecierpliwością i dlaczego? Chłopiec czekał na wspólny wyjazd i zorganizowane wakacje z mamą, ponieważ rzadko wspólnie wyjeżdżali ze względu na ciężką pracę mamy.
- Czy tata stanowił dla chłopca tajemnicę? Tak, ponieważ nigdy go osobiście nie poznał. Z uzyskanych od mamy szczątkowych informacji wiedział, że ma podobnie jak dorosły ciemne włosy oraz pewne cechy osobowości, np. upór.
- Co się działo z nastolatkiem podczas wypowiedzi ustnej? Bohater łatwo odbiegał od omawianego tematu i poruszał wiele innych, pobocznych.
- Dokąd pojechali i na jak długo poznani bohaterowie? Syn z mamą wyjechali nad jezioro na okres dwóch tygodni.
- Z kim mama często rozmawiała w czasie przejazdu? Mama – kierowca nie dawała za wygraną pani z GPS-u, konwersując z nią, w czasie udzielanych wskazówek, co do trasy.
- Co wiemy o samochodzie, w jakim podróżował syn i mama? Auto to srebrne audi z niebieskoturkusowymi siedzeniami i srebrną deską rozdzielczą z błękitnymi diodami, zakupione na kredyt.
- W domu – Doczytajcie do końca fragment powieści i postawcie logiczne cztery pytania do tekstu i rzeczowo udzielcie na nie odpowiedzi. O prace poproszę Gabrysia, Marysię i Tomka.
23.02.21r.
Temat: Na wystawie. Byliśmy w muzeum.
Chcąc korzystać mądrze z wycieczki do muzeum, należy dużo zapamiętywać, ale i obserwować.
Zwróćcie uwagę, jak duże znaczenie w czasie średniowiecza, bo w tych czasach przyszło żyć synowi królewskiemu, Kazimierzowi III Wielkiemu na świecie. Liczyła się w państwie jego pozycja, dlatego dbał o zjednoczenie narodu polskiego po ojcu – Władysławie Łokietku, ale i dostrzegł świetny budulec do tworzonych miast i wsi, a mianowicie, kamień i cegłę. Jak mogliśmy zaobserwować na zachowanym fragmencie muru obronnego w Płocku, zewnętrzną warstwę efektownie tworzyła struktura cegły, ale wewnątrz mieszano już zaprawę z tańszego kamienia i piasku.
Dodatkowo cenna jest dla nas współczesnych informacja, iż dawniej do naszego grodu mogli przybywać dostojnicy tylko przez bramę wjazdową, gdzie poniżej znajduje się na zdjęciu jeszcze zachowany po niej ślad. Dbano zatem w naszym grodzie i o wizerunek zewnętrzny – położenie, lokalizacja miasta nad królową rzek Polski, Wisłą, ale i o bezpieczeństwo, stąd pomysł na podwójnie okalający zamek i bazylikę mur obronny o długości ponad 1,5 km.
22.02.21r.
Temat: Piszemy sprawozdanie z lekcji online w muzeum.
Sprawozdanie z wycieczki online do Muzeum Mazowieckiego.
W dniu 19 lutego 2021 roku uczniowie klasy V mieli możliwość wzięcia udziału w niecodziennej wycieczce w warunkach pandemii do regionalnego Muzeum Mazowieckiego, jakie zorganizowała pani polonistka – Aldona Owczarek. Po połączeniu się z kustoszem placówki poprzez wskazany link, mieliśmy możliwość uczestniczenia w wysłuchaniu ciekawostek o dokonaniach króla Kazimierza III Wielkiego, od czasów jego panowania, czyli roku 1333 aż do śmierci.
Pan przewodnik rozpoczął spotkanie od prezentacji, w której przybliżył nam panowanie króla Polski w XIV wieku. Dowiedzieliśmy się o tym, że król miał zaledwie dwadzieścia trzy lata, kiedy został koronowany w 1333 roku na władcę państwa. Ciekawostką jest fakt, iż nie przyszedł na świat jak przystało na potomków rodu na Wawelu, ale w czasie podróży pary królewskiej z Włocławka do Płocka i urodził się w małej miejscowości -Kowal. Jako władca dbał o bezpieczeństwo naszego grodu i dokładnie zaplanował przebieg podwójnych murów, jakich fragmenty zachowały się do dziś przy ulicy Okrzei, a jakich długość wyniosła w sumie 1600 m. Król przekazał cenny w owym czasie prezent dla duchowieństwa w Płocku, a mianowicie relikwie św. Zygmunta (kości czaszki), umieszczone w hermie w kształcie popiersia, prawdopodobnie oddającego wizerunek ówczesnego panującego, stąd możemy domniemać, jak wyglądał ten wysoki władca z dłuższymi włosami. Pan kustosz podkreślił ogromne zasługi dla tego potomka Władysława Łokietka, który po ojcu miał zjednoczone dzielnice państwa, ale dbał w nich o bezpieczeństwo, rozwój handlu, otaczał kupców i ochraniał szlaki handlowe, zawierał sojusze, unikał konfliktów, zakładał liczne wioski i miasta (około 100!). Znane jest nam wszystkim powiedzenie o tym królu, iż ” Zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną”.
Na koniec pan przewodnik zaprezentował nam ze zbiorów muzealnych przedmioty użytku codziennego bliskie czasom władcy: szpiczaste, skórzane buty, drewniany grzebień, metalową sprzączkę od paska, drumlę jako instrument muzyczny, gliniany dzwonek, amulety, talizmany w kształcie księżyca. Wszyscy poszerzyliśmy swoją wiedzę o czasach panowania tego niezwykłego władcy.
19.02.21r.
Temat: Uczestniczymy w lekcji muzealnej online w Muzeum Mazowieckim w Płocku.
Zajęcia dodatkowe
18.02.21r.
Temat: Co to za typ wypowiedzenia?
- Jakie ciasteczka lubisz jeść najbardziej w niedzielne popołudnia? – zdanie pojedyncze, rozwinięte, pytające
- W czasie ulewy czuć było przeraźliwe zimno, ale i ruchy silny wiatr na twarzy. – zd. poj., rozw., oznajmujące
- Przy kiosku dłużyło się chłopcu, który czekał na porcję lodów o smaku waniliowo – pistacjowym. – zd. złożone, spójnik – który.
- Kiedy chłopcy zjedli smaczny i gorący obiad, postanowili szybko zagrać w karty. – zd. zł.; spójnik – kiedy
- Albo wypiję kakao, albo wybiorę mleko waniliowe. – zd. złożone, spójnik – albo
- Zajrzała do starej, antycznej szafy z ubraniami tylko w barwie białej. -zd. poj., rozwinięte, oznajmujące
- Wśród licznego tłumu gapiów – tłuszczy starszy pan zauważył smutnego, samotnego chłopca. – zd. poj., rozwinięte, oznajmujące
- Na powietrzu czuć było podmuchy silnego, niebezpiecznego wiatru z północy. – zd. poj., rozw., ozn.
- ***spać, brać, drapać, siać = czasowniki, bezokoliczniki
18.02.21r.
Temat: Czym różni się zdanie pojedyncze rozwinięte od zdania nierozwiniętego?
Zdanie pojedyncze zwykle zawiera tylko związek główny, czyli podmiot i orzeczenie.
Przykłady zdań pojedynczych nierozwiniętych:
Kto tu stoi?
Biały koń galopował.
Babcia patrzyła.
W zdaniach rozwiniętych mamy dodatkowe słowa, jakie rozbudowują grupę podmiotu i grupę orzeczenia.
Przykład:
Przed domem uśmiechnięta babcia wietrzyła czystą pościel.
Zdanie pojedyncze to wypowiedzenie, które zawiera jedno orzeczenie.
Przykład:
Kasia wybrała się z rodzicami na przejażdżkę konną. (jedno orzeczenie)
wybrała się – orzeczenie czasownikowe
Zdanie złożone to wypowiedzenie, które ma więcej niż jedno orzeczenie.
Przykład:
Niedawno mój pies zaginął, ale na szczęście odnalazł go Krzyś.(dwa orzeczenia).
ale – spójnik zaginął, odnalazł – orzeczenia czasownikowe
Zdanie złożone składa się z dwóch lub więcej zdań pojedynczych, które nazywamy zdaniami składowymi. Zdania składowe zazwyczaj połączone są ze sobą za pomocą spójnika.
Przykład:
W ogrodzie zakwitły piwonie, więc zrobię z nich bukiet.
więc – spójnik zakwitły, zrobię – orzeczenia czasownikowe
17.02.21r.
Temat: Przeżywamy przygodę z bohaterem z wybranego mitu.
Polecenie do wykonania i odesłania dziś.
Opowiadanie z wybranym bohaterem poznanego ostatnio mitu.(podaj czas, miejsce, opis postaci, dialogi, wykaż się znajomością mitu…)
Przykład pracy…
„Na pomoc Prometeuszowi”
W dawnych czasach, czasach, kiedy większość ludzi wierzyła w istnienie wielu bogów, udało mi się dostać do pałacu samego najwyższego pana Olimpu – Zeusa. Władca wyróżniał się spośród wszystkich dostojników długą blond brodą, z jaką łączyły się jego kędzierzawe, długie włosy.
Na sali pałacu zebrało się wielu innych bogów, jacy z ożywieniem nad czymś dyskutowali. Przywitałam się i zapytałam o Prometeusza, gdyż jego imię najczęściej powtarzano z przejęciem.
– Tak, brak Epimeteusza, zadrwił sobie wyraźnie z naszego Pana – powiedział Hermes.
– Na czym polegała nieuprzejmość Prometeusza? – dociekałam.
– Kazał wybrać Zeusowi część składaną mu przez ludzi w ofierze – odparła Hera, żona pana Olimpu.
– To raczej kulturalne zachowanie? – zasugerowałam.
– Ale, ale to był podstęp! – wykrzyknął oburzony Zeus. – On pokazał mi dwa warianty: skórę z … albo tłuszcz z …. Sądziłem zatem, że pod tłuszczem będzie ukryte mięso, ale niestety okazało się, że Prometeusz okrył nimi kości. To mnie wyraźnie rozzłościło.
– Pragnę skromnie zauważyć, że Prometeusz ładnie się zachował. Dał ci panie wybór..
– Hm… muszę się to przemyśleć – odparł zasępiony władca.
Na koniec wizyty powiedziałam jeszcze, że to urocze ze strony Prometeusza, iż tak właśnie odpowiedzialnie opiekuje się swoimi podopiecznymi. Dostał od Zeusa zadanie i wykonał je w sposób rzetelny i niezwykle precyzyjny. Na dodatek sam uczy ich wszystkiego… Zeus podziękował mi za rozsądny głos w sprawie postępowania tego boga.
16.02.21r.
Temat: Jeśli zdarzenia ułożą się inaczej, niż zakładaliśmy…
Dlaczego nadzieja została w naczyniu Pandory?
Pandora, otwierając naczynie – glinianą beczkę, wypuściła na świat wszystkie nieszczęścia. To one stały się bezpośrednią przyczyną nieszczęść, jakie dotknęły ludzi. Od tego momentu w życiu człowieka pojawił się ból, cierpienie, rozpacz, zazdrość, gniew, wściekłość, zazdrość, choroby, zarazy, epidemie i całe zło świata.
Dzeus postanowił zemścić się na ludziach, zabierając im nie tylko szczęście, ale też pozbawił nadziei. Nadzieja – Elpis, znajdująca się w naczyniu, dawała szansę na ukojenie w cierpieniu, na wizję lepszej przyszłości. Nie pozwalając opuścić naczynia przez nadzieję, skazuje się człowieka na cierpienie bez wizji lepszej przyszłości, bez szansy na zakończenia cierpienia. Dzeus postąpił bezwzględnie i okrutnie, pozbawiając człowieka szansy na poprawę losu. Wydał zatem wyrok jednomyślny. Konsekwencje ciekawości Pandory odczuwamy do dziś, zwłaszcza w okresie pandemii…
15.02.21r.
Temat: Komu i dlaczego – według starożytnych Greków – udało się sprowadzić nieszczęścia i śmierć na ludzi?
Najlepsze życzenia dla Oliwiera z okazji urodzin!!!
Pandora – w mitologii greckiej to pierwsza kobieta na Ziemi, którą Zeus zesłał jako karę dla ludzi za to, że Prometeusz złożył fałszywą ofiarę Zeusowi. Na rozkaz Zeusa Hefajstos ulepił z gliny i wody pierwszą kobietę, którą charyty i hory pięknie przyodziały.
Czytamy mit z puszką Pandory ze ss. 274 -275.
Przymioty pierwszej kobiety na Ziemi wg mitologii greckiej – Pandory:
- niezwykle urodziwa – od twórcy, protoplasty – Hefajstosa;
- żyjąca i czująca – dzięki Zeusowi;
- wdzięczna, delikatna, subtelna z kwiatami we w losach i białą, przejrzystą nałęczką na głowie – dar od charyt, bogiń wdzięku;
- zdolna, umiejąca tkać i haftować – osiągnęła tę umiejętność dzięki Atenie;
- dowcipna i dobrze władająca językiem – kunszt wymowy i żartu otrzymała od Hermesa;
- czarująca i urokliwa – dzięki darowi Afrodyty.
- W domu – Doczytamy mit o z Pandorze i nauczymy się go opowiadać. Utrwalcie wiadomości w ćwiczeniu 2 ze str. 276.
12.02.21r.
Temat: Wiadomości z Koryntu. Sąd nad Syzyfem.
Otwieramy podręcznik na ss. 268 -269.
Plan Wydarzeń na podstawie fragmentu z „Mitologii” w tłumaczeniu Jana Parandowskiego.
- Panowanie króla Syzyfa na Koryncie.
- Rozbudowanie i dbałość o dobrobyt mieszkańców ze strony rządzącego.
- Częsty uczestnik uczty olimpijskich i świadek zabaw u samego Dzeusa.
- Słaba strona króla Koryntu – skłonność do plotkowania.
- Ukaranie gadatliwego władcy przez Zeusa i wysłanie do niego bożka śmierci – Tanatosa.
- Urządzenie zasadzki na wysłannika przez chytrego Syzyfa.
- Nieumieranie ludzi w związku z więzieniem Tanatosa i skarga Hadesa o brak zmarłych.
- Uwolnienie boga śmierci, Tanatosa, przez wysłannika Zeusa – boga wojny, Aresa.
- Umieranie ludzi począwszy od Syzyfa.
- Przechytrzenie żony, Persefony, o niepochowaniu swoich zwłok przez Syzyfa.
- Błąkanie się duszy niepochowanego króla Koryntu nad brzegami Styksu.
- Pozwolenie Hadesa ( Plutona) na powrót Syzyfa, by ukarał niedbałą żonę.
- W domu – Dokończcie plan wydarzeń i nauczcie się opowiadać historię Syzyfa.
11.02.21r.
Temat: Cechy dobrego dziennikarza.
Czym powinien wyróżniać się dobry dziennikarz?
- Rzeczowo i konsekwentnie przedstawiać relację z przebiegu danego wydarzenia.
- Doskonale posługiwać się na co dzień poprawną polszczyzną, fleksją, odznaczać się puryzmem wraz z … kamerą.
- Być otwartym na ludzi.
- Podczas wywiadu musi wykazać przygotowanie się na temat swojego rozmówcy i umieć zadawać mu rzeczowe, związane z nim pytania.
- Potrafiący dostosować pytania do nieoczekiwanych wydarzeń – kreatywny i kulturalny.
- Panować nad emocjami.
- Dociekliwy, pomysłowy, elokwentny.
- Rzetelnie przekazywać prawdziwe informacje do mass mediów.
11.02.21r.
Temat: W roli dziennikarzy.
Ciekawa profesja, ciekawy zawód …dziennikarz.
Reporter -dziennikarz zbierający i opracowujący aktualne wiadomości. Jego rola różni się w zależności od stosowanego środka przekazu. Reporterzy telewizyjni, radiowi oraz internetowi, często prowadzą swoje programy „na żywo”, dostarczając przekazu z miejsca wydarzenia.
Dziennikarz – pracownik redakcji prasowej, radiowej lub telewizyjnej zajmujący się zbieraniem informacji, pisaniem artykułów i przeprowadzaniem wywiadów.
Korespondent – dziennikarz lub stały współpracownik agencji prasowej, gazety, radia lub telewizji, nadający aktualne materiały informacyjne i publicystyczne z zagranicy lub różnych miejsc w kraju poza siedzibą redakcji.
Youtuber – osoba zajmująca się tworzeniem i umieszczaniem produkcji audiowizualnych w serwisie internetowym YouTube.
Przykład pracy konkretnego dziennikarza.
Jakie studia warto skończyć, aby zostać dziennikarzem? Na czym polega praca dziennikarza w mediach elektronicznych? Jak wygląda specyfika pracy w mediach lokalnych? O pracy dla Życia Siedleckiego i portali sportowych a opowiada Kamil Ułasiuk, absolwent ścieżki medialnej w ramach filologii polskiej na Uniwersytecie Przyrodniczo-Humanistycznym w Siedlcach.
Kamil Ułasiuk pracuje jako dziennikarz w redakcji Życia Siedleckiego, który jest lokalnym tygodnikiem prowadzącym również portal internetowy. Dla redakcji pracuje od poniedziałku do piątku. W weekendy zajmuje się sportem i pracuje dla portalu www.sportsiedlce.pl oraz kilku innych portali sportowych. Na studiach filologii polskiej I stopnia ukończył specjalizację edytorstwo z wiedzą o mediach, natomiast na II stopniu specjalizację język mediów i biznesu z językiem angielskim. Polonistykę studiował na Uniwersytecie Przyrodniczo-Humanistycznym w Siedlcach (UPH). Nie ukrywa, że studia te wytyczyły jego dalszy kierunek kariery zawodowej.
Jak wygląda praca dziennikarza?
Czym zajmuje się Pan w redakcji Życia Siedleckiego?
W redakcji zajmuję się konkretnie powiatem łosickim, z którego się wywodzę. Dzięki temu orientuję się, jak działają tutaj samorządy, jakie wydarzenia są organizowane oraz co jest tzw. gorącymi newsami dla mieszkańców tego powiatu. Moimi głównymi tematami są sprawy samorządów, sprawy społeczne, wydarzenia kulturalne oraz sport. Nie ukrywam, że jest to nieduży powiat, ale ma całkiem spory potencjał medialny.
Co jest ciekawego w pracy dziennikarza?
Przede wszystkim obcowanie z ludźmi, z którymi na co dzień nie miałbym szansy się spotkać. Cieszę się, że mogę rozmawiać i inspirować się osobami, które, nie ukrywajmy, są jednostkami wybitnymi i swoją ciężką pracą wybiły się na arenę krajową czy też międzynarodową. W pracy dziennikarza bardzo podoba mi się praca w terenie. Mogę śmiało powiedzieć, że jest to mój żywioł. Uwielbiam robić reportaże i poznawać ludzi. Praca dziennikarza jest dużo bardziej dynamiczna niż typowa praca biurowa. Każdy dzień pracy to zupełnie inna przygoda. Proszę sobie wyobrazić, że rozpoczynając nowy dzień, nie wiemy jeszcze, w jakie wydarzenia „wrzuci” nas ta praca. Jest to strasznie fascynujące i ciekawe.
10.02.21r.
Temat: Jak właściwie streszczać tekst?
Ćwiczenie – redagowanie dobrego streszczenia tekstu ze ss. 250 253.
Bohaterowie wysiedli kolejne z dwóch autobusów. Z jednego obładowana siatkami z zakupami kobieta po pięćdziesiątce, a z drugiego trzydziestoparolatka z dwójką dzieci. Chłopiec oddalił się od mamy, po czym wrócił, by poinformować o zniknięciu z ich posesji ulubionej trampoliny i bezpodstawnie oskarżając przy tym najbliższych sąsiadów. Dojrzała kobieta, usłyszawszy informację, czym prędzej skierowała swoje kroki w stronę domu. Rodzina również dotarła na miejsce, gdzie spotkała zdziwionego zniknięciem przedmiotu tatę. Wkrótce wszyscy ujrzeli znajomą postać młodego chłopca o imieniu Karol, któremu w kosmicznej, własnej roboty konstrukcji, towarzyszyła postać babci. Głosy z latającego spodka wmawiały pozostałym sąsiadom, że to tylko ich wizja, wyobrażenie.
09.02.21r.
Temat: Minimum słów, maksimum treści, czyli jak streszczać tekst.
Wykonamy wspólnie streszczenie utworu – czytanki pt. „Przeprowadzka” Tomasza Małkowskiego ze str. 229. Zapoznajcie się z treścią i przemyślcie problem, jaki poruszył autor w tekście literackim.
Forma wypowiedzi – streszczenie.
Główną bohaterką opowiadania pt. ,,Przeprowadzka” jest Ola. Poznajemy ją, kiedy ma jedenaście lat i chodzi do piątej klasy.
Marzenie dziewczynki koncentruje się na możliwości chodzenia o własnych siłach. Największym problemem Oli jest dla niej obecnie niepełnosprawność. Ola urodziła się bowiem z dziecięcym porażeniem mózgowym, co wiązało się wkrótce z poruszaniem jedynie na wózku inwalidzkim. Przeprowadzając się do nowej, dużej szkoły, bardzo się bała reakcji nowych koleżanek i pytań na swój temat. Obawiała się także, że nie uda jej się znaleźć nowych przyjaciół. Rodzice Oli nic z tym nie zrobili. Interesowali się tylko pracą taty dziewczynki. Brat natomiast stale ją krytykował i wyśmiewał się z niej. Ola nie była w pełni zadowolona nawet ze starych koleżanek. Czuła się jak piąte koło u wozu.
Spotkała tu nową dziewczynkę, Mariannę, jaka również należała do osób niepełnosprawnych i tak jak Ola przemieszczała się za pomocą wózka. To ona spowodowała, iż Ola zaczęła inaczej patrzeć na życie i wierzyć we własne siły i możliwości.
Moim zdaniem Ola to bardzo dzielna i mądra dziewczynka, potrafiąca radzić sobie z problemami.
08.02.21r.
Temat: Kilka słów o zdrowym odżywianiu. Jak walczyć z przyzwyczajeniami? Zdrowe przepisy na małe desery.
Otwieramy podręczniki na ss.257-259.
Przepis, dawniej: preskrypcja – to dokument normatywny ustalający obowiązujące reguły prawne, przyjęte przez organ władzy. przepis kulinarny książka kucharska przepis prawa kodeks ordynacja.
Tematem czytanki pt. „Dieta cud, w domu głód” jest rozważanie nad zdrowym odżywianiem się. Według mamy nie powinno się w ich rodzinie jeść aż tyle słodyczy, które niszczą zdrowie, sylwetkę, prowadzą do podwyższonego cholesterolu, a co za tym idzie zawału serca. Stąd pomysł na zmianę składników w jadłospisie – wprowadzamy więcej warzyw, surówek, gotowanych potraw, a nie smażonych.
Na podstawie piramidy żywieniowej wiemy, iż jak często i co należy spożywać, by być zdrowym. Należy nie zapominać o piciu, w tym mleka i najlepiej wody, unikając napojów gazowanych i słodzonych. Aktywność fizyczna w rozumieniu regularnych i codziennych ćwiczeń jest także nieodzowna.
W domu – Napisz dowolny przepis kulinarny, z zastosowaniem 2. os. l. poj. O pracę poproszę Oliwkę G. , Adasia H., Adriankę. Miłego dnia.
05.02.21r.
Temat: Jak zbudować Kupścia? Instrukcja.
Otwieramy podręcznik na str. 244.
Instrukcja – zbiór zasad, przepisów ustalających sposób postępowania w danej dziedzinie. Instrukcje często związane są z działaniem.
Motto – cytat poprzedzający treść utworu, umieszczony tam celowo przez autora, aby wywołać na odbiorcy określone skutki zgodne z zamysłem autora.
Przedstawienie bohaterowie fragmentu powieści pt. „Ciotka, my i reszta świata” pomaga czytelnikom zrozumieć sprawienie niecodziennego prezentu dla Kuzynka, stąd pomysł uzbierania dla niego drobnych śrubek, przewodów, głowic, sprężynek do „dłubania” i skonstruowania indywidualnego urządzenia wg swojego gustu i upodobania.
W domu – Doczytajcie czytankę do końca i przemyślcie jej treść do odpowiedzi ustnej.
Zajęcia dodatkowe
04.02.21r.
Temat: Nazywamy rodzaj widzianego wypowiedzenia.
RZECZOWNIK jako część zdania przybiera postać PODMIOTU.
CZASOWNIK w zdaniu będzie nazywać się ORZECZENIEM.
- Przykłady zdań: Sowa lata. Pani pisze. Mama gotuje. Tata jedzie. Dziecko skacze. – to zdania pojedyncze ( mają orzeczenia), nierozwinięte, oznajmujące.
- Przykłady zdań pojedynczych, rozwiniętych, pytających: Czy nasza pani od matematyki wstawiła nam wszystkie ostatnio zdobyte oceny? Dlaczego ten zimny deszcz pada tak intensywnie? Jakie zabawki do podgryzania wybiera mój pies?
- Przykłady równoważników zdań: Zimna woda w kranie. Gorąca patelnia naszej babci. Wysoka, smukła i powabna modelka na scenie.
- Spójniki, zwane też łącznikami łączą dwie części składowe wypowiedzenia. W nim będziemy dostrzegać min. dwóch orzeczeń.
- Przykłady zdań złożonych: 1 Mały chłopiec zauważył plamę, / 2 więc zmienił bluzę. 1 Dziewczynka zauważyła popsuty długopis / 2 i postanowiła dokupić do niego tusz. 1 Zawodnik biegł szybko do mety, / 2 aby zdobyć medal. 1 W sklepie panował duży ruch, / 2 gdzie wszyscy się uwijali z zakupami.
- Wyłoń tylko spójniki:
paluszek – rzeczownik, toteż, my – zaimek osobowy, obok – przyimek, spośród – przyimek, albo, marchewka – rzeczownik, harmider – rzeczownik, który, będzie przesadzał – czasownik, blisko – przysłówek, ponieważ, lubimy – czasownik, świecić – czasownik w bezokoliczniku, a, przed – przyimek, po południu – przysłówek.
04.02.21r.
Temat: Ile orzeczeń ma zdanie pojedyncze, a ile – zdanie złożone? Jaką funkcję w wypowiedzi pełni spójnik?
Zdanie pojedyncze
Podstawowy zestaw zdania pojedynczego to podmiot i orzeczenie, które są składniowo równorzędne i tworzą w zdaniu związek główny.
To kluczowe kategorie, które mają związek ze schematem poznawczym człowieka – zwykle przecież mówimy o czymś lub o kimś (podmiot), a owo mówienie sprowadza się do stwierdzenia czegoś o podmiocie – i tu na scenę wchodzi orzeczenie.
Zdania pojedyncze i ich rodzaje
Nie wszystkie zdania pojedyncze ograniczają się jedynie do podmiotu i orzeczenia. Często w ich obrębie występują również inne części zdania, które dodają więcej informacji i dookreślają zawarte treści.
Stąd też podział zdań pojedynczych na:
- zdanie nierozwinięte,
czyli te, które składają się tylko z orzeczenia i podmiotu, np. Pies szczeka.
- zdania rozwinięte,
czyli te, które oprócz podmiotu i orzeczenia zawierają inne części zdania, np. Mój pies szczeka bardzo głośno.
Części zdania skupione wokół podmiotu to tzw. grupa podmiotu, orzeczenie natomiast określa grupa orzeczenia.
Zdania pojedyncze – ich główna funkcja
Z punktu widzenia gramatyki zdanie to konstrukcja zbudowana według reguł języka. Ale zdania, wypowiadane w rozmaitych sytuacjach komunikacyjnych, są przecież nie tylko gramatycznym konstruktem, lecz także pewnym użyciem języka i konkretną wypowiedzią oraz odniesieniem do rzeczywistości pozajęzykowej.
Zdania pojedyncze są zwykle łatwe w odbiorze, przystępne i komunikatywne. Świetnie nadają się do wyrażania suchych faktów, komend, naukowych praw, kwestii formalnych czy dosadnej puenty. Ale ich nagromadzenie może dać efekt ciężkości wypowiedzi i braku jej płynności.
Dlatego tak ważny jest kontekst, cel i intencja użycia języka.
Jak dzielimy zdania? O zdaniach składowych
Zdania składowe w obrębie zdania złożonego mogą być wobec siebie równorzędne (wówczas są to zdania współrzędne) albo nierównorzędne. Jeśli mamy do czynienia z drugim przypadkiem, to wówczas jedno zdanie jest nadrzędne, inne zaś podrzędne. Bywa tak, że zdań składowych jest wiele, a układ zależności między nimi – bardziej skomplikowany. Zdanie złożone może być na przykład zbudowane z dwóch zdań, które są względem siebie współrzędne i mają kilka zdań sobie podrzędnych. Istnieją też sytuacje, w których zdanie nadrzędne względem jednego jest podrzędne wobec drugiego itp.
Zdania złożone współrzędnie a zdania składowe
Zdania złożone współrzędnie składają się z pojedynczych zdań składowych, z których każde mogłoby istnieć samodzielnie. Łączymy je spójnikowo lub bezspójnikowo. Zdania złożone współrzędnie dzielimy na:
- Łączne – w tych zdaniach spójniki, jak sama nazwa wskazuje, pełnią funkcję łączną i nie stawiamy przed nimi przecinka. Należą do nich: i, oraz, ani, ni, jak, też, jakże, także (Leżę w łóżku i czytam książkę; Twój płacz nic tu nie pomoże ani nie robi na mnie żadnego wrażenia). Takie zdania możemy połączyć bezspójnikowo i robimy to za pomocą przecinka (Jedziemy dziś na wycieczkę za miasto, będziemy zwiedzać przez cały dzień; Natalia siedzi w swoim pokoju, przygotowuje się do jutrzejszej rozmowy).
- Rozłączne – w tych zdaniach treści, również jak wskazuje na to nazwa, rozłączamy za pomocą spójników: albo, lub, czy, bądź. Przed nimi również nie stawiamy przecinka (Dzisiaj posprzątam w domu albo ugotuję coś dobrego; Chcesz iść do kina czy wolisz spacer?).
- Przeciwstawne – treści tych zdań są sobie… tak! Przeciwstawne! Przecinek postawimy przed: ale, lecz, a, jednak, chociaż, zaś, natomiast (Chciałam zrobić zakupy, ale zamknęli już sklep; Poszliśmy tam, chociaż nikt z nas zupełnie nie miał na to ochoty).
- Wynikowe – w tym przypadku treść jednego zdania wynika z treści drugiego, co podkreślamy spójnikami: więc, zatem, toteż, dlatego, przed którymi stawiamy przecinek (Mam jutro rano egzamin, więc nie pójdę z wami na piwo; Kończą ci się oszczędności, zatem weź się do szukania pracy!).
Na zajęciach dodatkowych będziemy kontynuować temat, by lepiej go utrwalić. Zapraszam zatem jeszcze dziś na zajęcia!!!
03.02.21r.
Temat: Kto, dla kogo i o czym śpiewa kołysankę?
Otwieramy podręcznik na str. 236.
Podmiot liryczny jest osobą dorosłą, mężczyzną, prawdopodobnie ojcem, który zwraca się do śpiącej dzieciny i szereguje ją na najwyższym poziomie, nazywając „królem”, a zatem mamy do czynienia z chłopcem – synkiem. Następnie używa innego, czułego określenia do leżącej w łóżku małej istotki – „skarbie mój”. Czujemy poprzez stwierdzenie „kiedyś tam” rozmarzenie osoby cicho nucącej kołysankę, który myśli wybiegają w przyszłość. Używa dwóch porównań – „mały jak okruszek,…jak muszelka” , gdzie wskazuje na cechy usypianej postaci, iż jest krucha, delikatna, maleńka, więc łatwo ją skrzywdzić czy uszkodzić właśnie jak muszelkę.
W domu – Na podstawie kołysanki wypisz środki stylistyczne, nazwij budowę utworu i określ rodzaje rymów z ich cechami. Poproszę o prace Oliwiera, Zuzię i Mikołaja.
02.02.21r.
Temat: Co różni zdanie od równoważnika zdania?
Ćwiczenie: Podpiszcie każde z poniższych wypowiedzeń odpowiednim jego rodzajem – zdanie pojedyncze lub równoważnik zdania.
- Na szaro – niebieskim niebie nagle starsza pani nieopatrznie zauważyła samotnego, jakby polującego, jastrzębia. (zdanie pojedyncze, oznajmujące, rozwinięte)
- Jasnoróżowy, niesamowicie miękki, delikatnie puszysty, z niewidocznie splecionymi włoskami koc na wystawie plastycznej w atelier. (równoważnik zdania)
- Mistrz kierownicy, szybki jak błyskawica lub gromowładny piorun – uzdolniony polski kierowca wyścigowy i rajdowy, Robert Kubica. (równoważnik zdania)
- Weszła do pokoju mamy delikatnie, cichuteńko na paluszkach. ( zdanie pojedyncze, oznajmujące, rozwinięte)
01.02.21r.
Temat: Niezwykła siła woli chorego chłopca.
Colin Craven uwierzył w to, co powszechnie mówiono o nim w domu, iż będzie miał garb, a dodatkowo określano go mianem osoby o „niespełna rozumu”.
Przez to chłopiec był nazywany dziwakiem. Lubił dużo czytać i miał dar przekonywania. Wierzył w moc czarów, czytał o nich w wielu książkach. To czarom przypisywał zasługę, że ozdrowiał, co nastąpiło w ogrodzie, słysząc szepty Mary: ” Możesz stanąć, możesz stanąć!” Postanowił zrobić eksperyment, w którym będzie wołał: „Czary są we mnie! Czary mnie uzdrowią!” , po czym w każdej wolnej chwili dnia dojdzie do realizacji planu.
Przy spotkaniu z tatą Colin za wszelką cenę pragnął udowodnić, że jest zdrowy i pragnął z całego serca czuć jego miłość. Stanął o własnych siłach na nogach, pozostawiając samotnie wózek, wprawiając w radość ojca. Pierwszy raz bohater stanął bez obecności taty, który w tym czasie odbywał podróż po Europie.
29.01.21r.
Temat: Spotkanie Mary z Colinem Cravenem.
Colin Craven – jedyne dziecko pana Archibalda Cravena, mający około dziesięciu lat; spędzający cały czas w zamkniętym pokoju, z zaciągniętymi zasłonami; uznany za nieuleczalnie chorego.
Wygląd chłopca – znamionowała go blada cera, co spowodowane było brakiem witamin i promieni słonecznych, o które pani Medlock dbała, by tu nie docierały. Twarzyczkę miał drobną, gdzie ładne rzęsy przykrywały ogromne oczy. Obfite włosy przysłaniały mu swobodnie czoło: „Gęste włosy opadały lokami na czoło, co czyniło twarzyczkę jeszcze drobniejszą.” Podczas napadu histerii chłopca, Mary spostrzegła na jego plecach, iż brak tam wmawianego mu garbu, a jedynie chude kości pokrywała jasna skóra: „Gdy je obnażono, można było policzyć wszystkie żebra i wszystkie kręgi pacierzowe.”
- pierwszy raz Mary usłyszy czyjś głośny płacz w domu wuja, dochodzący gdzieś z głębi pomieszczeń; zaciekawiona skierowała kroki na korytarz, jednak szybko spotkała się z pilnującą porządku panią Sarą Medlock, która skutecznie broniła wejścia do komnaty, a dodatkowo drzwi przysłonięte były niepozorną kotarą. Ochmistrzyni zdecydowanie chwyciła wścibską dziewczynkę za rękę i doprowadziła do jej pokoju: „nie słyszała panienka żadnego płaczu… Proszę zaraz iść do swojego pokoju albo wytargam panienkę za uszy.” Minęło kilka dni i niestety sytuacja z płaczem powtórzyła się i nie dawała Mary spokoju. Dziecko znów po cichu i potajemnie wymknęło się z sypialni i wraz ze świecą podążała za tkliwy głosem dziecka. Pod wpływem emocji lekko zabłądziła, lecz potem niezrażona intuicyjnie kierowała kroki przed siebie, przyświecając sobie delikatnie drogę. Głos nadal pomagał jej w dotarciu do celu.
Weszła do obszernego pokoju, urządzonego w stylu rustykalnym : ” z pięknymi, stylowymi meblami, kominkiem, nocną lampką…”
zajęcia dodatkowe
28.01.21r.
Temat: Opis sytuacji – praca z tekstem lektury „Tajemniczy ogród”.
Sytuacje związane z ogrodem w lekturze.
- Po wejściu Mary z Dickiem do ogrodu dziewczynka dostrzegła szare drzewa z szarymi welonami, wijących się po nich pnączy. Dzieci miały wrażenie, że dawno nikt w nim nie był. Wijące się po ziemi, doniczkach, ławkach, chodnikach rośliny sprawiały wrażenie wszechobecnych i władczych.
- Colin nie mógł się doczekać się wizyty w ogrodzie. Celowo zasłonił oczy, by mieć jeszcze większą niespodziankę. Dojechawszy na miejsce, odsłonił powieki i jego oczom ukazał się świeży, nasycony zielenią ogród. Chłopiec poczuł nagły przypływ energii, jego twarz, szyja i ręce zaróżowiły się, a on sam nieoczekiwanie zaczął wykrzykiwać: „-Będę żył zawsze! Zawsze! Zawsze! Zawsze!”
3. Colin pragnął, by przychodzić tu codziennie, tak jak wcześniej jego kochana mama. Prosił ogrodnika, by ten zachował te informację w tajemnicy. Rozumiał jak znaczny wkład w ożywienie ogrodu włożyli jego przyjaciele – Mary i Dick. Czuł się w nim prawdopodobnie tak dobrze, jak dawniej jego rodzicielka. Magia tego miejsca spowodowała poczucie radości i wyzwoliła w nim szczęście.
28.01.21r.
Temat: Czar i magia oddziaływania „Tajemniczego ogrodu” wg F. E. H. Burnett.
Po przybyciu Mary do zadbanej i rozległej posiadłości w Missselthwaite Manor w Yorkshire nieznanego nieznanego jej wuja i jedynego krewnego, Archibalda Cravena, czuła się tu wyjątkowo samotnie. Zachęcona przez służącą, Martę, dziewczynka z oporem wzięła od niej płaszczyk i czapeczkę oraz parę ciepłych bucików. Młoda kobieta sugestywnie wskazała właściwy kierunek: „Jak panienka ta drogą pójdzie, to zajdzie do ogrodów. Latem to tam kwiatów co niemiara, ale teraz pusto. Jeden ogród jest całkiem zamknięty na klucz. Od dziesięciu lat nikt w nim nie był.” Ta informacja wywołała u dziecka ciekawość. Jak wygląda, skoro od dziesięciu lat nikt do niego nie wchodził. Ogród, który dawniej stanowił własność żony wujka, był teraz zamknięty.
Przybywszy na miejsce, jej oczom ukazał się widok nieco opustoszały i brzydki . „Dostrzegła krzewy i ścieżki między insektami, drzewa owocowe porozpinane na murach.” Należała jednak do osób rozsądnych, więc pomyślała, że w cieplejszej porze roku będzie tu zdecydowanie ładniej. Od dojrzałego wiekiem mężczyzny, jaki pełnił tu wieloletnią funkcję ogrodnika – Bena Weathertaffa, uzyskała informację, iż jest tu wiele ogrodów warzywnych. Dostrzegłszy w pewnym momencie gila, pomyślała jakby specjalnie dla niej śpiewał, a widziany zza muru czubek drzewa, budził w dziecku intrygę. Zapragnęła ujrzeć je w całej okazałości. Od Bena dowiedziała się szczegółów o śliczniuchnym ptaszku, „drobnym, ale tłuścioszku, z cienkim dziobem i wysmukłymi, cienkimi nóżkami”.
Nazwany przez strażnika ogrodu „łobuzem” , „straszną szelmą”, ale i jedynym przyjacielem, zdradził Mary, iż znamionuje go wścibstwo i ciekawość. Nie ma tu bliskich, więc jest sam, co dodatkowo podziałało zachęcająco na kuzynkę pana Archibalda. Samotność dziewczynki i jego czyniły z nich pokrewne istoty. Ich kolejne spotkania doprowadziły do sytuacji, gdzie Mary dotarła najpierw do norki na wpół zagrzebanej ze starym kluczem i kółkiem pokrytym rdzą, a kolejnego dnia do ukrytej wśród liści wiszącego bluszczu, tworzącego „jakby luźną powiewną zasłonę” furki, gdzie wśród radosnych świergotów i ćwierkań bohaterka z mocno bijącym sercem zrozumiała, że posiada klucz idealnie pasujący do zamka odkrytego tu wejścia do strzeżonego i zapomnianego ogrodu.
Magia oddziaływania ogrodu na wszystkie postacie dopiero budziła się…
27.01.21 r.
Temat: Przyglądamy się postaci głównej bohaterki – Mary Lennox.
Mary Lennox jest główną bohaterką powieści obyczajowej pt. „Tajemniczy ogród”, brytyjskiej pisarki – Frances Hodgson Burnett. Postać urodziła się w Indiach, gdzie jej ojciec był urzędnikiem administracji kolonialnej, a matka, znana ze swej urody, zajmowała się wyłącznie sobą i spędzała czas na spotkaniach towarzyskich.
Dziesięcioletnią postać wyróżniały jasne, rzadkie, długie włosy. Należała do dzieci niewysokich i szczupłych: ” Twarz jej była drobna, postać mała i chuda, włosy miała rzadkie, kwaśny wyraz buzi. Włosy jej były żółte, podobnie jej twarzyczka…” Ogólnie postrzegano ją jako dziecko niemiłe: „Jej matka była taka urocza i uprzejma, a Mary to najniesympatyczniejsze stworzenie, jakie w życiu widziałam. Dzieci nazywają ją `panną Mary, kapryśnicą`” – jak stwierdziła pani Crawford podczas jednej z rozmów ze znajomymi. W rodzinnych Indiach jako opuszczone i niesamowicie zapomniane dziecko często chorowała, a jako nieurodziwe maleństwo, zwykle usuwano je z widoku pięknej matki.
Początkowo dziewczynka odznaczała się kapryśnym, niecierpliwym i władczym charakterem. Potrafiła przy odmowie służącej podnieść na nią ręce i ukazać swoją agresję. Była apodyktyczna – nie znosiła sprzeciwu, podporządkowywała sobie innych. ” W szóstym roku życia była despotycznym i samolubnym zwierzątkiem”. Do takiego stanu przyczyniła się w dużej mierze obojętność głównie rodzicielki, która oddała pod opiekę dziecko służącej – Ayah.
Wszyscy napiszcie pełną charakterystykę postaci Mary Lennox na poniedziałek. W pracy wykorzystajcie powyższą pracę z lekcji i nazywajcie inne cechy Mary i ukazujcie ją wraz z innymi bohaterami, opisem sytuacji i cytatami. Na końcu dokonajcie podsumowania wraz z oceną postaci.
26.01.21r.
Temat: Świat przedstawiony w powieści obyczajowej pt. „Tajemniczy ogród” F. E. H. Burnett.
Nasza lektura to opowieść o przyjaźni, miłości i pokonywaniu własnych słabości. Mary Lennox jako czołowa postać powieści obyczajowej, po śmierci rodziców – epidemii cholery w Indiach, zostaje oddana pod opiekę nieznanego wuja, Archibalda Cravena, mieszkającego w zadbanej posiadłości MIsselthwaite Manor w Yorkshire, w Anglii, gdzie główny gospodarz okazał się dziwnym, smutnym i samotnym człowiekiem. W znacznej mierze przyczyniła się do takiego stanu rzeczy przedwczesna śmierć jego ukochanej małżonki. Ogromny, ponury dom, liczący sto pokoi, z których większość jest zamknięta na klucz, kryje w sobie wiele tajemnic, które dziewczynka o jasnych i rzadkich włosach z uporem odrywa. Wkrótce odnajduje opuszczony i zapomniany od lat ogród, zyskuje przyjaźń rudowłosego Dicka, wielkiego miłośnika zwierząt i odmienia życie swego kuzyna, dziesięcioletniego Colina.
Czas i miejsce akcji są ściśle sprecyzowane. Akcja rozpoczyna się wczesną wiosną i kończy się jesienią tego samego roku, przełom XIX i XX w. Prawie wszystkie wydarzenia rozgrywają się w angielskiej posiadłości Misselthwaite, należącej do Archibalda Cravena. Wyjątek stanowią dwa pierwsze rozdziały, przybliżające życie głównej bohaterki w Indiach oraz rozdział ostatni, poświęcony w dużej mierze panu Cravenowi. Akcja powieści rozgrywa się pod koniec XIX wieku, a autorka przybliża obyczajowość ówczesnej epoki. Wszystkie wydarzenia uporządkowane są chronologicznie, a o zdarzeniach z przeszłości czytelnik dowiaduje się przede wszystkim z rozmów bohaterów.
Narrator jest wszechobecny i wszechwiedzący, nie zaznacza swojej obecności i ukrywa się za światem przedstawionym. Jego zadanie polega wyłącznie na przedstawieniu wydarzeń i przybliżeniu postaci, ich zachowania i myśli. Nie ocenia bohaterów wprost, lecz często przytacza opinie o nich.
W domu – Opiszcie sytuację, gdzie Mary poznaje Martę, na podstawie rozdziału czwartego. Uwzględnijcie, jak na dziecko działa dojrzalsza od niej służąca. O prace poproszę Adama H., Oliwkę G. Mikołaja. Miłej pracy z lekturą.
25.01.2021r.
Temat: Sprawdzenie stopnia zrozumienia lektury – „Tajemniczy ogród” Frances Elizy Hodgson Burnett.
1. Przybliżenie postaci autorki lektury.
Urodziła się w Wielkiej Brytanii 24 listopada 1849. Otrzymała imię Frances Eliza Hodgson. W wieku szesnastu lat, po śmierci ojca, przeniosła się do USA. Frances wyszła za mąż za doktora Swana Burnetta w 1873. Rozwiodła się z nim w 1898, a dwa lata później wyszła za mąż za Stephena Townsenda. To małżeństwo przetrwało tylko dwa lata. Miała dwoje dzieci.
2. „Tajemniczy ogród” – powieść dla dzieci autorstwa brytyjskiej pisarki, Frances Hodgson Burnett, po raz pierwszy została opublikowana w 1911 roku.
22.01.21r.
Temat: Co o sobie i o swojej rodzinie pisze Dorota?
Podręcznik – str.223.
Ignacy Krasicki, zwany księciem poetów jako biskup warmiński często uczestniczył w spotkaniach kulturalnych w Łazienkach Warszawskich, gdzie był zapraszany przez samego gospodarza i jednocześnie ówczesnego króla Polski – Stanisława Poniatowskiego.
W bajce napisanej w formie wierszowanej pt. „Kruk i lis” mamy ukazaną postać naiwnego kruka, który dał się puścić w maliny, zwieść, oszukać chytremu lisowi. Uwierzył w jego dobre intencje, tu komplementy, jakie rudowłose zwierzę mu prawiło na temat jego oczu, lśniących piór czy postury, zakończywszy na uroczym głosie. Czarnopióry ptak nieopatrznie wypuścił trzymany w dziobie pokaźny kawał sera, dając tym samym możliwość jego zdobycia przez pochlebcę. Autor poucza czytelnika ( morał), iż nie należy ufać osobie, która prawi nam komplementy. Należy czuwać nad intencją osoby, która je prawi. Rozumieć do czego zmierza i co ja interesuje u nas.
W domu – Omówię treść i budowę oraz określę cechy rymów w bajce pt. „Syn i ojciec” Ignacego Krasickiego ze str. 225. Pamiętajcie o sformułowaniu morału. O pracę poproszę Tomasza, Gabrysia i Marysię.
Miłego tworzenia!
Zajęcia dodatkowe
21.01.21r.
Temat: Cenne wskazówki do redagowania bajki – ćwiczenia twórcze.
Jak napisać bajkę dla dzieci?
1) Wyposaż głównego bohatera w jakąś niezwykłą (rzadką) cechę …
Stwórz bohatera, który będzie się aż prosił, by wrzucić go wir szalonych przygód. Daj mu możliwości ku temu, okazje, by mógł się wykazać. Zbuduj taki punkt wyjścia, z którego będzie można wyprowadzić jak najwięcej historii.
2) Stwórz całą paletę bohaterów drugoplanowych. …
Niech będą pełnokrwiści, wyraziści, wyposażeni w co najmniej jedną, charakterystyczną cechę.
Dzięki temu dziecku łatwiej będzie przyswoić nawet stosunkowo dużą liczbę postaci, a także zidentyfikować się (lub nie) z danym bohaterem.
3) Fabuła – lepiej prosta niż przekombinowana. …
Najlepsze są proste historie. Żadne tam nielinearne narracje, flashbacki czy flashforwardy.
Dobrze za to się sprawdza stara poczciwa powieść drogi, czyli historia podróży bohatera / bohaterów z punktu A do punktu B.
4) Unikaj przemocy. …
Jeśli już musi się pojawić, niech będzie pokazana bez naturalizmu. Pamiętaj o wrażliwości natury czytajacego. To, co w dorosłym świecie jest normalne – dla psychiki małego czytelnika może być ciężarem nie do udźwignięcia.
Nie przeciągaj, nie przedłużaj stresujących momentów ponad miarę. Niech każdy rozdział skończy się happy endem, dobro zostanie nagrodzone, a zło ukarane.
5) Zadbaj o styl. …
Pisz krótkimi, prostymi zdaniami. Możesz zastosować jakiś wyszukany, rzadko używany wyraz.
6) Nie puszczaj oka do dorosłego czytelnika. …
7) Zróżnicuj język bohaterów.
Weź pod uwagę, że każdy człowiek mówi w charakterystyczny dla siebie sposób.
8) Wyposaż bohaterów w charakterystyczne powiedzonka
Dzieci uwielbiają bohaterów, którzy mają własne, najlepiej dowcipne powiedzonka.
Przykład, fragment.
Tytuł – „Przygody Jasia i poszkodowanego pieska”
Przedstawienie postaci
Jaś to niespełna dziesięcioletni chłopiec, który mieszka w starej kamienicy z czerwonej cegły na Krakowskim Przedmieściu. Jego ulubioną czynnością są ćwiczenia gimnastyczne na trzepaku, który pamięta chyba jeszcze czasy II wojny światowej.
Rozwinięcie
Dziś jest poniedziałek. Uszykowany w stój galowy, chłopiec wyruszył do szkoły. Przechodnie z zadowoleniem przyglądali się schludnemu wyglądowi dziecka. Jaś wypiął mężnie pierś do przodu, wyprostował plecy i wciągnął zdecydowanie powietrze w płuca. „Zapowiada się ładny dzień.” – pomyślał. Dotarł już prawie do celu, gdy nagle usłyszał ostre i zdecydowane hamowanie samochodu. Pisk opon spotęgował skowyt małej psiny. Jaś odruchowo ruszył w kierunku zdarzenia, jakie rozegrało się za jego plecami, tuż obok…
21.01.21r.
Temat: Jaki utwór nazywamy bajką? Czas na bajkę.
Otwieramy podręcznik na ss. 218-219.
Znany nam pisarz z epoki pozytywizmu i Młodej Polski – Henryk Sienkiewicz, przede wszystkim kojarzony jest z powieścią historyczną. Tekst literacki, jaki widzicie odkrywa nam tego pisarza jako twórcę bajki.
- Świat przedstawiony w bajce:
a. czas akcji – dawno temu;
b. miejsce akcji – za górami, za lasami, w dalekiej krainie czarów;
c. bohaterowie – królewna, dobre wróżki, księżniczka;
d. wydarzenia – obdarowanie malutkiej, jeszcze w kołysce księżniczki, cennymi darami przez wróżki, według ich możności i chęci, zakończone ostatecznym dotknięciem matki – królowej i życzeniem córeczce bycia dobrą.
2. Dary wróżek:
a. czar piękności i sprawienie, że kto ją ujrzy, pomyśli, że widzi kwiat wiosenny;
b. oczy przezrocze i głębokie jak toń wodna;
c. powiewną i wysmukłą postać młodej palmy.
Mądrość panującej królowej wynikała z jej spostrzeżenia, iż dobre wróżki obdarzyły maleńką dziewczynkę darami nietrwałymi. Dlatego pochyliła się nad śpiącą dzieciną i po dotknięciu jej serca, przekazała córeczce dar dobra.
DOBROĆ SERCA JEST TYM, CZYM CIEPŁO SŁOŃCA – ONA DAJE ŻYCIE!
Zapamiętajmy tę konkluzję, wniosek, sylogizm i go stosujmy. Zatem do dzieła – czyńcie dobro!
20.01.21r.
Temat: Różnie rozumiane szczęście. Co tworzy rytm utworu?
Otwieramy podręcznik na str. 210.
„Ballada o szczęściu” zbudowana jest z ośmiu strof, zwrotek. Zgromadzone w zielonym lesie zwierzęta debatowały głośno na temat bycia szczęśliwym. Każde z przybyłych istot wysuwało swoje pomysły, argumenty na rozprawiany temat. Dla Misia ważny był miodek i ciepłe futro, dla małej mrówki – praca i zdobywanie pozycji, dla ślimaka – własny domek, garaż i ogródek, dla wiatru – móc latać po całym świecie w sposób beztroski, dla sępa – silne szpony do obrony i zdobywania pokarmu, dla kosa – postawa hedonisty, który żyje z dnia na dzień, ma w nosie wszystko. Człowiek natomiast wpadł w zadumę i nie udzielił jednoznacznej odpowiedzi. Wolał przemilczeć tę kwestię.
Rytm w utworze nadają podobnie zbudowane strofy, niekiedy z refrenem. Dostrzec też można tę samą liczbę sylab w poszczególnych wersach, np. „Był sobie las, zielony las,/ a w lesie sejm burzliwy…” – tu po osiem równo sylab ( był so-bie las zie-lo-ny las= 8 sylab).
Inny przykład:
W domu – Wykonajcie dział w ćwiczeniach na ss. 83-84. O przesłanie prac poproszę Adama P., Oliwkę R. i Lenkę. Miłej pracy!
19.01.21r.
Temat: Oznajmić, zapytać, rozkazać.
Utrwalamy rodzaje zdań pojedynczych.
Zdania pytające
1. Czy Julka zjadła obiad ?
2. Co masz w lewej kieszeni ?
3. Jaki jest twój ulubiony kolor ?
Zdania rozkazujące
1. Natychmiast posprzątaj swój pokój !
2. Za pięć minut masz być w domu.
3.Odejdź stąd !
zdania oznajmujące
1. Kamila zgubiła swój zeszyt do matematyki.
2.Po lekcjach idę na trening.
3.Moje pióro ma pozłacaną stalówkę.
Teraz propozycja ciekawego połączenia typów zdań w wypowiedzi.
MONOLOG POSTACI – Jasia Ociągalskiego:
– Wiem, wiem. Powinienem zacząć czytać już lekturę… Ale jak? Kiedy? Najpierw muszę wstać z łóżka. Sam! Bez niczyjej pomocy! Potem zjeść przygotowane przez mamę, która wcześnie wychodzi do pracy. Zjadam, zjadam i zjadam. Pamiętam, że nie wolno się spieszyć, bo to niezdrowe przy spożywaniu posiłku. Następnie popijam, popijam. Czy już powinienem zasiąść do lekcji? Tak. Zdecydowanie. Uczestniczę w zajęciach on-line, więc potem odpoczywam. Teraz dawka ruchu – wychodzę na spacer z psem, żongluję piłką, skaczę, podryguję, itp. Kolejna czynność to ćwiczenie gry na instrumencie, kolacja, pogaduszki z rodzicami i czytanie. Ciepło ogarnia mnie coraz milej, powieki opadają i … zasypiam. I gdzie tu czas na czytanie? Kiedy ja nie mam siły! Muszę od dziś coś zmienić i to natychmiast! Jak myślicie?
Pozdrawiam !!!
18.01.21r.
Temat: Pechowo” schwytani skarżą się królowi Salomonowi. Pisownia wyrazów z rz, ż, ch, h.
Ćwiczenie:
dyżur, wstążka, oranżada, spojrzeć, orzech, trzcina, drzewo, krzyż, bliżej, rzeźbiarz…
Po literze s piszemy ch – scharakteryzować, schudnąć, schrupać, schludny, schylić, schowek, wschód.
H piszemy po literze z , np. zhańbić, zhardzieć, zharmonizować.
ĆWICZENIE 1 STR. 85.
gorzki – po spółgłosce „g” zawsze piszemy rz;
porządek – po spółgłosce „p” piszemy zawsze rz;
dłużej, bo długi;
schron, schudnąć, wyschnięty – przy połączeniu sch- piszemy ch;
strach, bo straszny
ĆWICZENIE 2 STR. 85.
drzewo, korzeń, grzebień, strzała, grzyby, krzyż, brzózki, krzewy, grzywka, różki, dróżka, schody, muchomor, mech, żyrafa, serducho, pałki trzcinowe, grzechotka, wzgórze.
W domu – dokończenie ćwiczeń do str. 87. O pracę poproszę Bożenkę i dwóch Kacperków. Miłego dnia!
22.12.20r.
Temat: Co wiemy o tradycji Bożonarodzeniowej?
Poznaj polskie tradycje bożonarodzeniowe z różnych rejonów kraju i sprawdź, co podaje się na wigilijną wieczerzę od morza aż do Tatr.
TRADYCJE ŚWIĄTECZNE W POLSCE CENTRALNEJ
Na Mazowszu nie ma dylematu: barszczyk z uszkami czy zupa grzybowa. Tu serwuje się tę drugą, według starych przepisów, przygotowywaną na zakwasie z kapusty. Do tradycyjnych dań należą także kluski z makiem – zjedzenie choć małej porcji miało zapewnić pomyślność w kolejnym roku, bo… jaka Wigilia, taki cały rok.
Na świątecznym mazowieckim stole nie może też zabraknąć karpia – tutaj podaje się go w śmietanie. Popularne są również śledzie pod różnymi postaciami oraz kapusta z grzybami (nazywana wigilijną), a także pierogi z kiszoną kapustą i grzybami.
W czasie Świąt w mazowieckich domach królują pieczone mięsa i pasztety, które wyśmienicie smakują z chrzanem.
Czy wiesz, że…
Na Mazowszu, choć nie tylko, pierwszym gościem, który przekroczy próg domu w Wigilię, powinien być mężczyzna – na znak szczęścia w nadchodzącym roku. W wigilijną noc na Mazowszu nie zapomina się także o zwierzętach – swego czasu bydłu kruszono tu do siana kolorowy opłatek – na znak pojednania.
Obowiązkowym daniem wśród świątecznych potraw jest także bigos z grzybami. Wśród słodkości w tym rejonie kraju królują domowe ciasta – sernik warszawski, makowiec, pierniczki i galaretki z suszu.
ŚLĄSK I JEGO BOŻONARODZENIOWE ZWYCZAJE
Dawniej na Śląsku na Wigilię jadano siemieniotkę – siną zupę z siemienia lnianego, rozgotowanego i lekko posłodzonego. Rarytasem była także moczka – wigilijna zupa piernikowa z bakaliami, która od ponad dekady figuruje w oficjalnym rejestrze produktów tradycyjnych, a jej korzenie sięgają XIX wieku. Dziś moczkę przygotowuje się z dodatkiem ciemnego piwa oraz mnóstwem bakalii – orzechów i suszonych owoców. Jednak jej nieodzownym elementem są korzenne przyprawy, nadające jej piernikowego aromatu.
Inną serwowaną podczas śląskich Wigilii potrawą jest zupa migdałowa przygotowywana na mleku z ryżem, cukrem i cynamonem lub kapuśnica z grzybami. Nie może zabraknąć także po prostu kapusty z grzybami. Podobnie jak w innych regionach i tu serwowane są ryby, ale na Śląsku podaje się je z ziemniakami.
W okresie Świąt na śląskich stołach pojawiają się również makówki, znane w Wielkopolsce jako makiełki. To kawałki pieczywa i klusek przekładane makową masą. Taką potrawę serwuje się na zimno.
Czy wiesz, że…
Dawniej śląskie panny, wychodząc o północy przed dom, nasłuchiwały, z której strony zaszczeka pies. Z tego kierunku miał bowiem przybyć ich ukochany.
Na Śląsku Opolskim prawdziwym przysmakiem są śliszki – drożdżowe bułeczki z makowym nadzieniem oraz słodkie kluski na bazie białego sera – potrawa regionalna wpisana na listę produktów tradycyjnych. Śliszki to podłużne bułeczki, które układa się warstwami w salaterce, a górę – jak nakazuje tradycja – posypuje się startym piernikiem i cukrem. Współcześnie śliszki przygotowuje się w zdecydowanie prostszej formie: długich słodkich klusek nadzianych twarogiem i posypanych cynamonem. Na Dolnym Śląsku z kolei niezwykle popularne są pierogi z kaszą gryczaną.
Po postnej Wigilii, w świątecznym menu królują rolady – mięsne przysmaki regionu. Natomiast domowe wypieki bożonarodzeniowe to przede wszystkim drożdżowa baba z bakaliami – kołocz śląski, symbol obfitości.
Z kolei sałatkę jarzynową z majonezem, przyrządzaną z dodatkiem ogórków kiszonych, jajka na twardo i groszku nazywa się na Śląsku szałotem jarzynowym.
TRADYCJE ŚWIĄTECZNE NA PODLASIU
Święta na Podlasiu różnią się od tych w pozostałych częściach kraju. W dużej mierze jest to efekt przenikania się kultur pogranicza oraz wpływu różnych obrządków i religii koegzystujących na tym obszarze. Podlaska Wigilia trwa najdłużej w całej Polsce… tuż po katolickich Świętach rozpoczynają bowiem okres Bożego Narodzenia wyznawcy prawosławia.
Czy wiesz, że…
Zwyczajem wigilijnym, wciąż podtrzymywanym w wielu domach na Podlasiu, jest szczególny sposób zasiadania do stołu – od najstarszego członka rodziny do najmłodszego. Według wierzeń ma to pozwolić na zachowanie kolejności odchodzenia z tego świata.
Najpopularniejszym wigilijnym daniem wywodzącym się z Podlasia jest kutia, przygotowywana z maku, pszenicy, orzechów i miodu.
ŚWIĄTECZNE TRADYCJE W MAŁOPOLSCE
Wigilijną zupą serwowaną w Małopolsce jest barszcz czerwony z fasolą lub uszkami. Podobnie jak w innych regionach, na stole nie może zabraknąć dań z makiem, w południowej części kraju podawanych jako kluski. Popularne są także kutia i kompot z suszonych owoców.
BOŻE NARODZENIE NA PODHALU
Tradycje to ważny element kultury Podhala, zachowany m.in. w potrawach i zwyczajach związanych z Wigilią i Świętami Bożego Narodzenia. U podnóża Tatr obowiązkowo pojawić się musi kwaśnica. Charakterystyczne dania pojawiające się wyłącznie w tym rejonie Polski to bukty – ziemniaczane kopytka lub moskale, czyli placki ziemniaczane pieczone na blasze, podawane z bryndzą i stopionym masłem.
Daniami znanymi jedynie góralom były kapusta gotowana z ziemniakami – kłóta – oraz barszcz czerwony z fasolą.
Czy wiesz, że…
Mieszkańcy Podhala, przed podzieleniem się opłatkiem, maczają go w miodzie. Dawniej podczas wigilijnej kolacji stół opasywano łańcuchem, co miało gwarantować, że nikt siedzący przy nim nie opuści tego świata w najbliższym roku.
Tym apetycznym akcentem życzę Wam moi Drodzy – WESOŁYCH ŚWIĄT!!!
21.12.20r.
Temat: Źródło wiedzy gramatycznej – praca w ćwiczeniach.
Ćw. 5 str. 26
krokodyl, łódka, kaktus = rzeczowniki konkretne, nieosobowe, pospolite;
smutek, gniew, radość = rzeczowniki abstrakcyjne, nieosobowe, nieżywotne, pospolite.
Ćw. 6 str. 26.
a. Egipcjanie – M., l. mn., rodz. m.;
b. mocy – D., l. poj./mn., rodz. ż.;
c. amuletów – D., l. mn., rodz. ż.;
d. kształtem – N., l. poj., rodz. m.;
e. słońcem – N., l. poj., rodz. n.;
f. częścią – N., l. poj., rodz. ż.;
g. bransolety – D., l. poj., rodz. ż.
b. moc – moce; kształt – kształty; kształtem – kształtami; słońce – słońca; słońcem – słońcami; część – części; częścią – częściami; bransoleta – bransolety; bransolety – bransolet.
Ćw. 7 str. 26.
Dałem moim przyjaciołom własnoręcznie zrobione amulety. Wśród dworzan panuje moda na taką biżuterię. Chcę z moimi braćmi założyć warsztat, by zrobić takie ozdoby.
Ćw. 8 str. 27.
a. rzeczowniki w rodz. m. – Egipcjanom;
b. rzeczowniki w rodz. ż. – amulety; śmierci; mumia;
c. rzeczowniki w rodz. n. – życia;
18.12.20r.
Temat: Rzeczownik – podział, odmiana, pisownia z „nie”. Praca w ćwiczeniach.
a. pospolite – świątynia, wyspie, synka;
b. własne – Egipsjan, Ozyrysa, Horusa, File;
c. abstrakcyjne – miłość, rodzicielstwo, obronę, wartości,
d. konkretne – zona, rodziny, synka, świątynia.
zajęcia dodatkowe
17.12.20r.
Temat: Części mowy i ich odmiana.
Jaka to części mowy? Podaj ich formy gramatyczne.
a. firance, ścianie, gałązce – ( co to?) rzeczownik; konkretny, nieosobowy, pospolity, nieżywotny; C., l. poj., rodzaj żeński;
b. umyją, będą przesadzały, uczeszą – ( co robią?) czasownik; 3 os., l.mn., czas przyszły, aspekt ndk., tryb oznajmujący, strona czynną, rodzaj nmos.;
c. jutro, na górze, lekko – ( jak? gdzie? kiedy?) przysłówek nieodmienna cz. mowy;
d. miłym pluszaku, smacznym pomidorze, fikuśnym kapeluszu – przymiotnik (jaki?) rzeczownik ( kto to? co to?) : nieżywotny, nieosobowy, konkretny, pospolity; Msc., l.poj., rodz. m.;
e. zjechali, pomalowali, ugotowali – ( co zrobili?) czasownik; 3 os., l. mn., czas przeszły, aspekt dokonany, tryb oznajmujący, strona czynna; rodzaj mos.;
f. przed, znad, obok, w, wśród spośród – przyimek nieodmienna cz. mowy;
g. półtora, 1/2, pół, 3/4 , ćwierć – liczebniki ułamkowe;
h. zgrzytnąłby – czasownik, 3 os., l.poj., czas – , asp. – tryb przypuszczający, strona czynna, rodzaj m.
17.12.20r.
Temat: Dla tych, którzy poszukują piękna… – Leopold Staff „Czucie niewinne”.
Zajmiemy się analizą wiersza Leopolda Staffa. Zamknijcie oczy i wyobraźcie sobie, że znajdujecie się na łące w piękny, letni dzień. Pomyślcie, co czujecie, co słyszycie i co widzicie…
Otwórzcie podręcznik na str. 216 i przeczytajcie wiersz pt. “Czucie niewinne” Leopolda Staffa.
Pamiętacie, mówiliśmy w szkole o tym, że w poezji (liryce) wypowiada się podmiot liryczny (osoba mówiąca w wierszu, ja liryczne).
Kto wypowiada się w tym wierszu i w jakich okolicznościach?
To osoba przepełniona radością i pogodą ducha. Kojąco wpływa na nią świat przyrody, kiedy teraz kroczy po łące w niedzielny dzień. Dostrzega liczne kwiaty – w krąg kwiaty”, lekkie i jasne obłoki na nieboskłonie – ” obłoki tak białe,/ jakby nie mogły siać cienia.”; słyszy latające pszczoły i tkliwy śpiew ptaka – ” słychać brzęki pszczelne”, „ptak śpiewa, jakby nie śpiewać /nikomu się nie śniło”.
Budowa wiersza – stroficzna, regularna, ośmiozgłoskowa.
Tropy artystyczne:
a. epitety – białe obłoki, powietrze modro – złote,
b. metafora – najpiękniej jest, kiedy piękna nie czuje się;
c. porównanie – słońce świeci spokojnie,/ jakby od niechcenia;
d. przerzutnia – …W krąg kwiaty/ I słychać brzęki pszczelne…”
e. personifikacja, uosobienie – obłoki są tak białe, / jakby nie miały siać cienia;
f. onomatopeja – brzęki pszczelne;
g. hiperbola – wszystko dokoła.
W domu – Jak rozumiesz cytat: “Jest mi tak dobrze na duszy/Jakby mnie wcale nie było”. Wyjaśnijcie pisemnie w zeszycie i osoby chętne odsyłają swoje przemyślenia w formie wypracowania. Miłego dnia!!!
16.12.20r.
Temat: Rozmawiamy o wyspach odkrytych i nieodkrytych.
- Rzeczowniki: a. pytania: kto to? co to? b. kategorie: osobowe/ nieosobowe, konkretne/ abstakcyjne, własne/ pospolite, żywotne/nieżywotne; c. odmiana – przypadek, liczba, rodzaj.
- Ćwiczenie: malinami – nieosobowy, konkretny, pospolity, nieosobowy; N., l. mn., rodzaj ( M. maliny – te..) ż.; sankach – nieosobowy, konkretny, pospolity, nieżywotny, Msc., l. mn., rodz. ( te …)ż.; Tatry – nieosobowy, konkretny, własny, nieżywotny; M./B., l. mn., rodzaj (te…) ż.
- UWAŻAJMY NA 3 RODZAJE W RZECZOWNIKU!!!
- Uzupełnij formy gramatyczne: o (ty!) wiedźmo, gałązkom; 7 określeń ( osoby, czasy, liczby, tryby…) do czasowników – zgrzytałaby, będą patrzyły.
15.12.20r.
Temat: Co przyniosło szczęście dwóm wampirom? Wyrazy naśladujące dźwięki.
Zastanówmy się nad powiedzeniem, że „pieniądze szczęścia nie dają”. Nie dają, gdy ktoś jest chory nieuleczalnie; nie dają po odejściu osoby ukochanej; nie dają w miłości, gdy jedna z osób zakochanych drugiej nie chce… To przykłady sytuacji, gdy pieniądze tracą wartość i przysparzają żadnych korzyści.
Otwieramy podręczniki na stronie 201 i czytamy komiks pt. „Pieniądze szczęścia nie dają”.
- Czas akcji komiksu – zima.
- Miejsce akcji – miasteczko.
- Bohaterowie – biedne, bezdomne wampiry; Burp i Szlurp.
- Opis wampira fioletowego – wampir jest wysoki i chudy. Ma fioletową skórę, na głowie wyraźną łysinę, a trójkątnej, dolnej części twarzy wystają jej dwa kły w kształcie szpikulców. Posiada duże, pałeczkowate szpony. Po zachowaniu widać, że jest bardziej liderem. Jego decyzje są szybkie i nieprzewidywalne.
- W opowieściach ludowych wampiry budziły strach i lęk.
- Poznane w komiksie wampiry nie budzą u czytelnika strachu, a wręcz odwrotnie – jest nam ich szkoda. Jest zima, a oni szczególnie pragną ciepła w swoim lokum.
- W utworze czujemy komizm sytuacji, gdzie wampiry przeszkodziły w dotarciu do domu włamywaczom, jacy właśnie dokonali ataku na bank. Zabrawszy im pełne pieniędzy worki z pieniędzmi, powrócili do mieszkania, by przy pomocy banknotów rozpalić ogień w kominku. Stąd wniosek, sylogizm – Pieniądze przynoszą szczęście , w tym przypadku zwyczajnie ciepło.
14.12.20r.
Temat: Zdarzenie, wątek, akcja, fabuła. Dlaczego „Loteria”?
- myszce – rzecz., Msc. l.poj., rodz. ż.;
- będziemy myci – czasow., 1 os., l. mn., czas przyszły złożony, aspekt ndk., tryb oznajmujący, str. bierna; czasownik przechodni ( ma str. czynną i bierną)
- Otwieramy podręcznik na ss. 196 – 199.
- Śledzimy tekst Olgi Tokarczuk. Miejsce akcji to las, a czas – koniec czerwca. Sprzyjające warunki do rozkwitu kwiatu paproci tylko jeden raz w roku – wzmożona wilgotność powietrza. To wydarzenie ściągało w pewną okolicę mnóstwo różnego typu specjalistów – wędrownych artystów, połykaczy ognia, rzewnych śpiewaków i wirujące tancerki. Przybywający w jednym celu – zdobycia kwiatu paproci, odznaczali się niezwykłą zręcznością i szybkością w terenie. Wśród poszukiwaczy znajdował się młody sprzedawca losów loterii fantowej – Julek. Nie był zainteresowany szukaniem skarbu, poza tym odczuwał zmęczenie. Spotkawszy przed małym domkiem starsza kobietę, usłyszał od niej, iż nie trzeba wykazywać się zwinnością, lecz czystym, czułym serce. Kobieta zasugerowała po chwili, że coś błyszczy pod świerkiem…
W domu – Dokończcie czytać wraz z rozpisaniem treści czytanki. O pracę poproszę Oliwkę R., Adama P., Kacpra S.
11.12.20r.
Temat: Jak się zachować?
Otwieramy podręcznik na stronie 194.
Savoir – vivre oraz kindersztuba to pojęcia zobowiązujące do zachowywania wysokiej kultury osobistej.
W obecności dzieci nie należy …
…dorosłym nie przystoi używać brzydkich słów, kłócić się wzajemnie, płakać, a tym bardziej palić, pić czy bić. Nie wolno podawać niedozwolonych lekarstw. Krzyczeć czy płakać przez telefon. Nie przerywać komuś w rozmowie. Zbędnie strofować.
ZAWSZE NALEŻY ROZMAWIAĆ I WYSŁUCHAĆ DRUGIEJ OSOBY. Każdy dialog jest szansą do porozumienia, a przecież na tym nam wszystkich zależy.
zajęcia dodatkowe
Temat: Zabawy gramatyczne – rozróżnianie części mowy.
Jaka to część mowy?
a. nad, pod, przed, przy, w, z, za, obok – przyimki proste
b. wśród, zza, spośród, sprzed, dookoła – przyimki złożone
c. gradobicie, wichura, sztorm – zjawiska pogodowe — rzeczowniki konkretne
d. smaczny, pulchny, apetyczny, aromatyczny (jaki?) – przymiotniki
e. narysowali, przesunęły, sprzątnęliśmy – czasowniki dokonane w formie osobowej
f. rzeczka, wstążeczka, laleczka – rzeczowniki konkretne w M.;
g. piszemy, będziemy smarować, upieczemy – czasowniki niedokonane w formie osobowej
h. ja, ty, my, wy – zaimki osobowe
i. mocno, delikatnie, w lesie, wczoraj (jak? gdzie? kiedy?) – przysłówki
j. się, sobie, siebie, sobą – zaimek zwrotny
k. spać, brać, jeść – czasowniki w formie bezokolicznika
l. wszyscy, każdy, wszędzie , wszystko – zaimki wszechogarniające
ł. śmiejący, pachnący, przesuwający – czasownik w formie imiesłowu
m. nasz, wasz, twój, mój – zaimek dzierżawczy
n. ten, ta, to, ci, owi – zaimki wskazujące
o. jeżykiem, patyczakiem, liskiem – rzeczowniki konkretne w N.;
p. co? kto? gdzie? kiedy? dlaczego? – zaimek pytajny
r. co, kto, gdzie, kiedy, dlatego – zaimek względny
s. za tydzień, za rok, pojutrze ( kiedy?) – przysłówek
t. złość, miłość, przyjaźń, współczucie ( co to?) – rzeczowniki abstrakcyjne
u. pielęgniarce, sanitariuszowi, pomocnikowi – rzeczowniki osobowe, konkretne w C.;
w. a, i, oraz, który, jaki, bo, gdy, gdyż – spójniki (łączniki)
v. hej! hola! hejta! oj! aj! – wykrzykniki
x. tak, nie, czy, oby, – że, – li , niech – partykuły
y. ponieważ, który, jaki, stąd – spójniki (łączniki)
z. ktoś, gdzieś, jakoś, coś, kiedyś – zaimki nieokreślone
10.12.20r.
Temat: Gramatyka na wesoło – utrwalenie wiadomości o poznanych częściach mowy.
Podpiszcie każdą z rymowanek właściwymi częściami mowy. Pomóżcie sobie pytaniami… Zwracajcie uwagę na gromadzenie danej części mowy. Powodzenia!!!
Okrągły, pachnący, pulchniutki, świeżutki, lubią go dzieci, bo jest słodziutki.
Piszą, czytają, skaczą, buszują, jest im wesoło, gdy razem psotują.
Obok, nad, pod, w, przy, każdy szuka prezentu, mama liczy – raz, dwa, trzy.
Mocno – lekko, czule – w ogóle, tu – tam, wczoraj – dziś nie martw się Krzyś!
Listeczki, chusteczki, falbaneczki, noseczki,
żarłacze, kopacze, szperacze, wciągacze,
pełzacze, ćwierkacze, piskacze, gderacze…
Pierwszy, drugi trzeci; pół, półtora, ćwierć; sześć, szesnaście ile więc?
Mój, twój, nasz, wasz; ten, ta, to, owi; ja, on, ona, oni, czyli wreszcie kto?
Pamiętajcie! Precyzyjnie stawiane pytania – to gwarancja sukcesu w dobrej odpowiedzi. Pozdrawiam!
09.12.20r.
Temat: Jaki kolor ma nastrój? Kazimierz Śladewski „Zieleń”.
W podręczniku mamy wiersz pt. „Zieleń” na str. 177.
- Tematyka wiersza. Po przeczytaniu pierwszej strofy mamy wrażenie, jakby cały świat był zielony. Barwa to w symbolice odnosi się do życia, odrodzenia i nadziei. W naturalnym środowisku autor – Kazimierz Śladewski odniósł się do przestrzeni wodnej, po której pływa zielona łódź z zieloną siecią wśród sitowia jakie oplotło łajbę niczym przybrzeżny bluszcz, kołysany muzyką świerszczy.
- W kolejnej zwrotce podmiot liryczny dostrzega pluskającą zieloną żabę, latającego nad taflą wody zielonego motyla, a w oddali drzewa, przysłaniające pokryte zieloną strzechą domy. Z mgły nieoczekiwanie wyłoniły się śpiewające głosy kolorowych ptaków, tworzących wdzięczny chór i dobrze pasujący do otoczenia ze względu na dawany przez nich „zielony koncert”.
- Środki stylistyczne: a. epitet – zielony koncert; b. przenośnia (metafora) – zielony motyl zawisł nad wodą; c. przerzutnia – … przybrzeżny bluszcz / z zieloną muzyka świerszczy; d. porównanie – zazieleniały w łodzi sieci, / jakby je oplótł przybrzeżny bluszcz; e. uosobienie ( personifikacja) – do strzech podeszły drzewa; f. paralelizm składniowy ( taka sama budowa zdań) – Zazieleniła w sitowiu…/zazieleniła w łodzi …
08.12.20r.
Temat: Sprawdźmy nasze umiejętności.
Przed Wami żmudne dziewięć zadań do opracowania na za tydzień w ramach sprawdzianu z działu. Praca do wykonania widnieje w podręczniku pod hasłem; „Sprawdź siebie” na ss. 190-193. Zachęcam, by wykonywać zadania nie wszystkie naraz.
Przykład planu szczegółowego:
- Oglądanie wynalazków inżynierów Kosmolotni przez trójkę przyjaciół. a. prezentacja skuterów kosmicznych przez Marka, syna jednego z konstruktorów; b. zachwalanie ich zalet i właściwości przez zaangażowanego chłopca; c. zwrócenie uwagi zwiedzających na fakt najnowszego odkrycia tzw. „karetki pogotowia” przez Marka.
- Czasowniki dokonane – patrzymy na aspekt, postać czasownika, jako odmiennej części mowy, np. zrobić – zrobiłem, myć – umyliśmy, jeść – zjadłyśmy. Zmiana dotyczy dopasowania do osoby wypowiadającej się. Czynność w tychże czasownikach została wykonana, stąd logiczna nazwa – czasowniki dokonane w czasie przeszłym.
- Użycie czasownika włączać: Nie należy włączać miksera mokrymi dłońmi. Czy włączyłeś żelazko do gniazdka?
Miłego rozwiązywania zadań! W razie wątpliwości służę poradą. Powodzenia!
07.12.20r.
Temat: W trosce o wspólne dobro.
Otwieramy podręczniki na str. 186.
- Opis plakatu. Na plakacie w centralnej części widnieje kula ziemska wyraźnie przedzielona na dwie części za pomocą barw – górny fragment jest zielony, przyjazny człowiekowi, gdzie widzimy dom, element ogrodzenia – drewniany płot ze sztachet, starannie przycięte tuje wraz z żywopłotem po przeciwległej stronie. Środkiem płynie niebieska rzeczka. Na równo przyciętej trawie nienaturalnie leży czerwone jabłko oraz rosną muchomory. Na granicy obu części kuli ziemskiej możemy zauważyć drewniana beczkę. Druga strona wydobywa na zewnątrz części zwykle pokryte ziemią, stanowiąc odzwierciedlenie szkodliwej dla środowiska działalności człowieka. Są tu części metalowe w postaci rury, kotła, torów kolejowych, ale i zmiany czystej rzeki w strumień ściekowy, jaki zatruwa widoczną tu rybę, będącą odpowiednikiem świata zwierząt.
- W domu – Wykonajcie zad. 3 ze str. 187. O prace poproszę Marysię, Tomka i Lenkę. Dla chętnych – przeprowadź wywiad z rodzicem, który wypowie się na temat ochrony środowiska. Miłego dnia!
04.12.20r.
Temat: Przyimek – mały zarządca.
Wyróżniamy dwa rodzaje przyimków:
a. proste – za, śród, koło, w, na, przed, obok, przy, bez, z, do;
b. złożone – zza, wśród, dookoła, spod ( z+ za; w= śród; do= koła; s+ pod).
Przykłady przyimków w zdaniach:
- Na stole obok sofy babcia ustawiła dużą wazę z łyżką.
2. Przy studni chłopiec zauważył na dnie błyszczącą monetę.
3. Wśród gęstych liści na drzewie baobabu lśnił duży wąż.
4. Na blacie biurka przy filiżance z herbatą Ola postawiła lampkę z kloszem.
5. Na ławie widniał talerz z czystą łyżką do zupy.
6. Wśród znajomych znalazłem kolegę z pustym portfelem.
Zapraszam teraz do pracy w zeszycie ćwiczeń do działu „Przyimek i wyrażenie przyimkowe” ss. 72 -73.
zajęcia dodatkowe
03.12.20r.
Temat: Redagowanie listu oficjalnego.
Tworzenie listów to ciekawa forma zaliczana do sztuki epistolografii.
Przykład listu oficjalnego.
Słupno, 03.12.2020r.
Olga Malinowska
09-472 Słupno
ul. Akacjowa 16 Do Dyrektora
Szkoły Podst. im. abp. A.J.Nowowiejskiego
w Słupnie
Szanowny Panie Dyrektorze.
Jestem uczennicą klasy V naszej szkoły i chciałabym zaproponować nowy projekt do wykonania ściany upamiętniającej wizerunek patrona szkoły.
Bardzo podoba mi się proporzec szkoły i tu zostawiłabym go na miejscu. Na ścianie wykonałabym otoczenie leśne, gdzie w kompozycji centralnej szedłby dostojnie wyglądający arcybiskup Nowowiejski. Trzymany w dłoni różaniec świadczyłby o częstych modlitwach duchownego. Niebo z przebłyskami promieni słonecznych rozświetlałoby przyjemnie górną część. Dopełnieniem plastycznej wizji byłaby maksyma samego biskupa.
Sądzę, że warto zastanowić się nad moją propozycją. Uprzejmnie proszę o odpowiedź. Sugeruję też włączenie w niniejsze przedsięwzięcie mojego taty – znanego w Polsce malarza pejzażowego.
Z wyrazami szacunku – Olga Malinowska
03.12.20r.
Temat: Jak napisać list oficjalny?
UWAGA!
CZYTAMY LEKTURĘ : ” TAJEMNICZY OGRÓD” F.H. BURNETT
List to forma wypowiedzi pisemnej skierowana do osoby (osób) lub instytucji. Może być jednorazowy lub stanowić część seryjnej korespondencji.
Listy możemy wyróżnić na:
– prywatne – skierowane do kogoś bliskiego;
– oficjalne – skierowane do osób publicznych, nieznanych, bądź instytucji.
Szczególnymi formami listów oficjalnych są listy urzędowe i listy motywacyjne.
Jak napisać list oficjalny?
- Zastanów się kto jest odbiorcą listu (jedna osoba, czy zbiorowość).
- List oficjalny powinien zawierać dane adresata i nadawcy zarówno na kopercie, jak i w samym liście.
- List oficjalny może zawierać załączniki, które powinny zostać wyszczególnione w liście.
- Adresując list zacznij od imienia, później napisz nazwisko.
- Pamiętaj o kompozycji składającej się z trzech członów – wstęp z nagłówkiem, treść, zakończenie.
- W górnym lewym rogu napisz swoje dane (imię i nazwisko, adres, ew. telefon kontaktowy/e-mail), w prawym górnym rogu napisz datę. Poniżej po prawej stronie wpisz adresata.
- Zaimki osobowe zapisz dużą literą (Wasz, Państwa, Pana, Pani)
- Nie zapomnij podpisać się na końcu. W przypadku pism pisanych na komputerze podpis powinien być odręczny.
Otwórzcie podręczniki na str. 181 i przeczytajcie przykład listu oficjalnego.
Zad. 1 str. 183
Nadawcą wypowiedzi listu jest Felicja Malwa z Gdańska. Swoimi spostrzeżeniami podzieliła się z pracownikami z Wydziału Środowiska Urzędu Miejskiego mieszczącego się w Gdańsku – do nich skierowała pisemna wypowiedź. W liście wykazała wzorową postawę obywatelską, wskazując poważny problem z dzikimi wysypiskami śmieci w miejscach wypoczynku mieszkańców Trójmiasta.
W domu – Zad. 3 ze str. 182. O pracę poproszę Oliwkę G., Adama, Gabrysia.
Życzę ciekawych pomysłów!
02.10.20r.
Temat: Odmieniamy zaimki.
Ćwiczenie 2 str. 175 w podręczniku.
Wyłaniamy zaimki w zdaniach:
a. nią, jego, się, ich, owe, swych, im, nam, tych.
Zad. 3 str. 175.
Sindbadzie, Purpurowiec się zbliża. Na pokładzie widzę sto olbrzymek. Aż tyle.
Uważajcie na wzrok wojowniczek. On jest ich bronią.
One są takie, jak mówił kapitan.
Tylko tak można je pokonać.
W domu – Wykonaj zadania 4 i 5 ze ss. 175 – 176. O prace poproszę Zuzię, Oliwiera i Mikołaja. Miłego dnia!
01.12.20r.
Temat: Zaimek, czyli ten, który lubi zastępować.
Zaimek – część mowy zastępująca rzeczownik, przymiotnik, przysłówek lub liczebnik i pełniąca ich funkcje w zdaniu. Jest częścią mowy wyróżnianą na podstawie innych kryteriów niż rzeczownik czy czasownik. Odmiana zaimka zależy od tego, którą część mowy on zastępuje.
ĆWICZENIE
Mama zrobiła dziś pyszną zupę. Wszyscy ją chwalili za wykonanie.
Nasz wychowawca długo wystawiał oceny z zachowania. On nie chciał nikogo skrzywdzić.
Ktoś nam tu zrobił kawał. Nikt się jednak z niego nie śmiał.
Tamto dzieło podobało mi się zdecydowanie bardziej. To ono zasługuje na najlepszą opinię.
W zależności od tego, którą część mowy zaimki zastępują, można wyróżnić następujące ich rodzaje:
– zaimki rzeczowne (np. ja, ty, oni, ktoś),
– zaimki przymiotne (np. mój, twój, wasz, ten, taki),
– zaimki liczebne (np. tyle, ile),
– zaimki przysłowne (np. tam, tu, gdzie, kiedy).
Odmiana zaimków
Zaimki przysłowne nie odmieniają się.
Zaimki przymiotne odmieniają się jak przymiotniki – przez przypadki, liczby i rodzaje, np.
Liczba pojedyncza, rodzaj męski / żeński / nijaki
M. mój / moja / moje
D. mojego / mojej / mojego
C. mojemu / mojej / mojemu
B. mojego (mój) / moją / moje
N. moim / moją / moim
Ms. moim / mojej / moim
W. mój / moja/ moje
Zaimki liczebne odmieniają się przez przypadki i rodzaje, np.
M. tyle / tylu
D. tyle / tylu
C. tylu
B. tyle / tyle
N. tylu / tyloma
Ms. tylu / tylu
Zaimki rzeczowne odmieniają się przez przypadki, liczby i rodzaje, np.
M. ja
D. mnie
C. mnie/mi
B. mnie
N. mną
Ms. mnie
W domu – W ćwiczeniach wykonajcie dział „Zaimek – odmiana” ze ss.69 – 70. O prace poproszę Kacpra S, Bożenkę, Kacpra W. Miłej odmiany zaimków!
30.11.20r.
Temat: W trosce o naturę.
Otwieramy podręcznik na str. 169.
- Omawiamy tematykę wiersza stroficznego „Taka droga, co nie ma końca” Joanny Kulmowej. Podmiot liryczny tłumaczy nam wyjście, gdzie niekoniecznie mamy cel. Droga, którą podążamy, nie ma końca, nie zmusza nas wysiłku, napawa radością i optymizmem. Chce nam się wędrować po ścieżkach. Wędrówka prowadzi do krainy nieznanej, nieodkrytej, pełnej zagadek i niewiadomych. Podróż odbywa się również pociągiem, gdzie mijamy kolejne przystanki.
- Autor w wierszu zachęca nas do podejmowania trudu podróżowania, odkrywania miejsc nieznanych – „do krainy nieznanej nikomu”, do wykorzystywania w tym celu różnych środków lokomocji.
- Poznaliście różne sposoby dbania o środowisko przez Pawła, Antka i Magdy. Napiszcie, jak wy i wasi bliscy dbacie na co dzień o nasze środowisko. O pracę poproszę o Lenkę, Marysię, Adasia P. i Oliwkę.
27.11.20r.
Temat: Wyruszyć w podróż marzeń – Olaf Fritsche „Skarb Troi”.
Otwieramy podręcznik na str.166.
Jesteśmy pracownikami biura podróży „Sokole oko”.
REKLAMA: Z biurem „Sokole oko” dookoła świata!
Z naszym biurem zwiedzisz cały świat! Dotrzesz z nami na wyspę Sardynię czy Cypr, może zwiedzić Koloseum w Rzymie, a może wybierzesz się do miasta Inków. Z pewnością czeka Cię tu wiele niesamowitych przygód, niecodziennych wrażeń, niezapomnianych widoków. Nie musisz martwić się o ubezpieczenie – my zrobimy to za Ciebie!
Oferujemy kilka wariantów w opłatach:
- opcja podstawowa – wymiana walutowa do 10.000 zł ; przyjazny rezydent, dbający o wypoczywających; wyżywienie w postaci śniadania, obiadu i kolacji; możliwość korzystania z kompleksu basenowo – plażowego;
- opcja luksusowa -….
W domu – Wykonam reklamę Biura Podróży „Sokole Oko” . Zawrę w niej element graficzny biura, miejsce z adresem, cenę oferty podstawowej i luksusowej, hasło reklamowe oraz kontakt telefoniczny/e-mailowy… Wysyłamy wszyscy. Miłego weekendu!!!
26.11.20r.
Zajęcia dodatkowe
Temat: Jak, gdzie, kiedy – utrwalamy części mowy.
Przysłówek rozpoznajemy po pytaniach: jak? gdzie? kiedy?
Zad. 1. str. 67 w ćwiczeniach.
Przysłówki – krótko, wyjątkowo, dobrze, ciszej, głośniej, najtrudniej, równo, czysto, ciągle, mocno, szybko, często;
*gdzie? – na próbach, przed nimi, w orkiestrze;
Przysłówki to: jednostajnie, dokładniej, wieczorem, rano, blisko, dalej, wczoraj, dobrze, niziutko, czysto, zawsze, jutro, ładnie, późno, wszędzie, wyżej.
*kiedy? – zawsze.
Zad. 2 str. 67.
- jak? – jednostajnie, dokładniej, dobrze, czysto, ładnie;
- gdzie? – blisko, dalej, niziutko, wyżej;
- kiedy? – wieczorem, rano, wczoraj, zawsze, jutro, późno. Zad. 3. str. 68.
- stopniowanie proste – krótko, krócej, najkrócej; mocno, mocniej, najmocniej;
- stopniowanie opisowe – wyjątkowo, bardziej wyjątkowo, najbardziej wyjątkowo.
- stopniowanie nieregularne – dobrze, lepiej, najlepiej.
- przysłówki, które się nie stopniują – zawsze, ciągle, wówczas, przed nimi.
26.11.20r.
Temat: Jak, gdzie kiedy, czyli co słychać u Wiktora.
Otwieramy podręcznik na str. 167.
Przysłówki służą do określenia sposobu wykonania czynności lub stopnia natężenia jakiejś cechy. Używa się ich do określania czasowników („samochód jedzie szybko„) lub przymiotników i imiesłowów („jesteś bardzo uprzejmy”).
Tworzenie przysłówków
Przysłówki tworzy się z przymiotnika poprzez odrzucenie końcówki (-i lub -y) i zastąpienie jej końcówką -o.
Przykłady:
- szybki → szybko, jasny → jasno itd.
W przypadkach, gdy przymiotnik kończy się na -ry, przysłówek przyjmuje końcówkę -rze:
- dobry → dobrze, mądry → mądrze itd.
Gdy przymiotnik kończy się na -ny za spółgłoską inną niż „k” lub „l”, przysłówek przyjmuje końcówkę -nie:
- łagodny → łagodnie, wygodny → wygodnie, smaczny → smacznie itd., ale konny → konno, wolny → wolno itd.
Wyjątki: zły → źle, trwały → trwale (ale śmiały → śmiało), stary → staro.
Przysłówków nie odmienia się. Można z niektórych przysłówków utworzyć stopień wyższy i najwyższy.
Stopniowanie przysłówków
Tworzenie stopnia wyższego przysłówków odbywa się poprzez zamianę ich końcówek według zależności:
- -ąco → -ęcej (gorąco → goręcej)
- -do/-dzo → -dziej (twardo → twardziej, bardzo → bardziej)
- -go → -żej (drogo → drożej)
- -ko/-to → -ciej (szybko → szybciej, żółto → żółciej)
- -dko → -dzej (prędko → prędzej)
- -ło → -lej (ciepło → cieplej)
- -oło → -elej (wesoło → weselej)
- -no → -niej (wolno → wolniej)
- -ono → -ieniej (czerwono → czerwieniej)
- -sno → -śniej (jasno → jaśniej)
- -ro/-rze → -rzej (staro → starzej, mądrze → mądrzej)
- -wo → -wiej (łatwo → łatwiej)
W pozostałych przypadkach -o → -ej.
Stopień najwyższy tworzy się przez dodanie przedrostka naj-.
Z niektórych przysłówków nie tworzy się stopnia wyższego przez zamianę końcówek. Można jednak utworzyć stopień wyższy przysłówka przez użycie słowa „bardziej” (w stopniu najwyższym: „najbardziej”). Można utworzyć w ten sposób stopień wyższy z każdego przysłówka.
Wyjątki w stopniowaniu nieregularnym:
Przysłówek | Stopień wyższy | Stopień najwyższy |
dobrze | lepiej | najlepiej |
źle | gorzej | najgorzej |
dużo, wiele | więcej | najwięcej |
mało | mniej | najmniej |
Teraz ortografia.
Przysłówki utworzone od przymiotnika w stopniu równym piszemy łącznie, np.:
- Niełatwo jest wstać rano, kiedy idzie się wcześniej spać.
(łatwy – przymiotnik w stopniu równym,
łatwo – przysłówek od tego przymiotnika) - Nietrudno było dostać dobrą ocenę z tego testu.(trudny – przymiotnik w stopniu równym,
trudno – przysłówek od tego przymiotnika) - Niemile wspominam poprzednie deszczowe wakacje.
(miły – przymiotnik w stopniu równym
mile – przysłówek od tego przymiotnika)
Przysłówki odprzymiotnikowe w stopniu wyższym i najwyższym oraz wszystkie pozostałe przysłówki piszemy oddzielnie, np.:
- Nie szybciej byłoby Ci dojeżdżać do szkoły rowerem?
(szybciej to przysłówek od przymiotnika w stopniu wyższym – szybszy) - Nie najtrudniej było napisać ten test poprawnie
(najtrudniej – przysłówek od przymiotnika w stopniu najwyższym, dlatego piszemy go oddzielnie)
- Nie tylko Ty jesteś na tej stronie.
- Nie bardzo podoba mi się ten kolor.
- Nie wszędzie jest tak dobrze jak u babci.
- Parkuj nie tutaj, tylko tam.
Podsumowując:
Jeżeli przysłówek jest utworzony od przymiotnika w stopniu równym, wtedy taki wyraz z „nie” piszemy łącznie. W pozostałych przypadkach piszemy oddzielnie.
W domu – Wykonajcie zadania z działu „Przysłówek” w ćwiczeniach ze ss. 67-68. O prace o proszę Adama H., Marysię i Tomaszka. Miłej pracy!
25.11.20r.
Temat: Opowieść o człowieku, który uwierzył mitom – C.W. Ceram „Bajka o biednym chłopcu, który znalazł skarb”.
Utrwalamy wiadomości o przygodach Odyseusza:
1.Jak przedstawił się Odyseusz Polifemowi? (Nikt)
2. Jakie wiatry wypuścili z worka otrzymanego od króla Eola kompani Odysa? (złe, które doprowadziły okręt w przeciwny kierunek od ukochanej Itaki).
3. Kim była Kirke? ( czarodziejka, która po ugoszczeniu ich zamieniła w świnie).
4. Do kogo Polifem modlił się o zemstę? ( do ojca, Posejdona).
5. Co zrobił Odyseusz, aby nie słyszeć śpiewu syren? ( zatkał uszy woskiem).
6. Jak miała na imię żona Odyseusza? ( wierna Penelopa).
7. Przy pomocy jakich zwierząt uciekł Odyseusz z kolegami od Polifema? (przywiązani pod brzuchami baranów).
8. Jak nazywała się wyspa na której mieszkali Feakowie? ( wyspa Scherii).
W domu – Przeczytajcie czytankę pt. „Skarb Troi” Olafa Fritsche
ze ss. 160- 164 w podręczniku i wykonajcie zad. 1 a, b oraz 2 a. O prace poproszę Mikołaja, Oliwkę G. i Gabriela. Owocnej pracy!
24.11.20r.
Temat: PROJEKT – Mam pomysł na kalambury z Odyseuszem w tle…
Dziś zabawa w skojarzenia. W oparciu o poznany fragment starożytnego eposu pt. „Odyseja” autorstwa Homera moje zadania dla Was to niechronologicznie ułożone obrazy do wybranych fragmentów z powrotu bohatera spod Troi – Odyseusza. Należy podawać miejsce i mieszkańca danego miejsca, które Grek musiał odwiedzać jako konsekwencja po oślepieniu cyklopa, Polifema, nim wrócił do kochanej ojczyzny – Itaki i umiłowanej, wiernej żony – Penelopy.
Waszym zadaniem jest podpisać każdy obraz zgodnie z prawdą poznaną w eposie.
Ciekawy pomysł na utrwalenie wiadomości?
Przygotujcie po trzy pytania dla każdej osoby. W takiej formie jutro będziemy sprawdzać, co z przygód Odyseusza zapamiętaliście. Miłego dnia.
23.11.20r.
Temat: Śledzimy uważnie losy powracającego do Itaki bohatera spod Troi – Odyseusza.
Wiemy, że Odyseusz z częścią załogi ucieka z jamy oślepionego syna Posejdona – Polifema.
Oślepiony Polifem modli się do ojca o to, by ukarał zuchwałego więźnia. Odtąd Posejdon uważnie śledzi i prześladuje oprawcę jego syna.
Załoga następnie przybyła do wyspy Eolii, którą rządził król wiatrów – Eol. Odyseusz i władca bardzo się zaprzyjaźnili, a przy pożegnaniu król obdarował podróżnego skórzanym workiem, gdzie skumulowane zostały wszelakiego rodzaju wiatry. Przez dziewięć dni i dziewięć nocy marynarze spokojnie dopływali do Itaki. Pewnej nocy dowódca zasnął, a ciekawi zawartości worka towarzysze wypuścili niestety złe wiatry, które zdecydowanie oddaliły ich od ostatecznego celu podróży.
Kolejny etap przypadł na wizytę u potężnego ludu Lajstrygonów, jacy wykazywali cechy kanibali. Jednego ze zwiadowców Odyseusza król ludu zjadł na surowo, drugiemu udało się zbiec. Niestety na wybrzeżu cała załoga została zaatakowana przez groźnych Lajstrygonów, którzy głazami zniszczyli doszczętnie statki wędrujących, a jedynie pozostał pokład przywódcy. Inne jedenaście zatonęły.
Zmęczona załoga potrzebowała wytchnienia, stąd przybyła z wielką ostrożnością do wyspy zamieszkiwanej przez czarodziejkę – Kirke, która przybyłych przywitała serdecznie i nakarmiła, by następnie za pomocą różdżki zamienić ich w świnie i zamknąć w oborze. Przezorna część pozostałych towarzyszy na statku pozwoliła na zadziałanie Odyseusza, jaki otrzymał czarodziejskie zioła, chroniące przed czarami od spotkanego Hermesa. Ugoszczony syn Laetresa nie dał się zwieść czarodziejce i zagroził mieczem, co poskutkowało przywróceniem postaci kompanów i szczerą gościną u Kirke jeszcze przez kolejny rok.
Dalsze losy zróbcie w planie wydarzeń i nauczcie się opowiadać o losach Odyseusza. Miłej nauki!!
20.11.20r.
Temat: Gdyby nie gniew Posejdona… – opowiadamy mit o tułaczce Odyseusza.
- Śledzimy losy bohatera spod Troi – Odyseusza ze str.148 w podręczniku:
- Po narodzinach syna Telemacha przez ukochaną żonę – Penelopę, Odyseusz robił wszystko, by zostać z rodziną w domu i cieszyć się szczęściem domowym. Nie chciał iść na wojnę z Troją. Uciekł się do podstępu, fortelu i udawał szaleńca, jednak wykryto szybko jego podstęp.
- Po długiej, dziesięcioletniej wojnie, Grek liczył w ciągu dwóch tygodni powrócić do ukochanych bliskich do Itaki. Niestety los nie sprzyjał mu.
- Powraca wraz z załogą na statku ku ojczyźnie, gdzie najpierw zmagali się z burzą i sztormem na otwartej przestrzeni akwenu, a następnie przepłynęli Morze Egejskie i zawitali na wybrzeżu Latofagów, gdzie rosły pyszne łany lotosów, jakie powodowały po ich spożyciu zapomnienie i chęć pozostania tu. Siłą niektórych należało zaciągnąć z powrotem na pokład.
- Po przepłynięciu Morza Sycylijskiego załoga dotarła do ziemi żyznej i urodzajnej, zamieszkiwanej przez strasznych olbrzymów – cyklopów z jednym okiem na twarzy, na środku czoła, którym przewodził syn Posejdona, Polifem. To on związał członków załogi i powoli żywił się nimi. Na końcu miał spożyć Odyseusza, ten jednak sprytnie zachęcił do skosztowania wina, którym się upił i zasnął. Odyseusz uwolnił się i kompanów, a rozżarzonym balem wykuł oko potwora i z załogą opuścił jamę pod brzuchami baranów. Po ocknięciu się Polifema wszyscy szukali Odyseusza, znanego jako Nikt.
zajęcia dodatkowe
19.11.20r. Temat: Redagujemy opis rzeźby i nazywamy części mowy w wypowiedzeniu.
Opis rzeźby.
Rzeźba przedstawia słynnego astronoma polskiego rodem z Torunia, Mikołaja Kopernika. Postać w pozycji siedzącej kieruje wzrok w lewą stronę lekko ku górze, co świadczy o jego zainteresowaniu gwiazdozbiorem i procesem przemian pory dnia i nocy. Mężczyzna ubrany jest w długi, sięgający stóp płaszcz z wyraźnym dużym kołnierzem, opadającym równorzędnie na oba ramiona. W dłoniach trzyma model Ziemi oraz rozłożony zwój papieru. Twarz astronoma jest zamyślona, skupiona, rozważająca. To może świadczyć o jego zainteresowaniu się ważnymi dla ludzkości problemami związanymi z krążeniem Ziemi wokół Słońca, według odkrytej przez niego teorii heliocentrycznej. Autor zachował rzeczywisty wygląd astrologa, ukazując jego fryzurę z dłuższymi do ramion włosami. Kopernik siedzi na wymurowanym, ceglastym murku, wykończonym drewnem, co ma przypominać ławkę.
Analiza części mowy:
*rzeźba – rzeczownik, M. l. poj., r. ż;
*przedstawia – czasownik, 3 os., l. poj., rodz. m., czas teraz., str. czynna, tryb oznajmujący, aspekt -;
*słynnego – przymiotnik, D., l. poj., rodz. m.;
*astronoma – rzeczownik, jw.
19.11.20r.
Temat: Opowieść o człowieku, który uwierzył mitom – C.W. Ceram „Bajka o biednym chłopcu, który znalazł skarb”.
Czytamy tekst w podręczniku na ss. 143-146.
Na podstawie wiadomości z czytanki sporządzę notatkę biograficzną o Henryku Schliemannie.
Henryk Schliemann – ur. 6 stycznia 1822, Neubukow, Niemcy; zm. 26 grudnia 1890, Neapol, Włochy; niemiecki archeolog amator, kupiec, entuzjasta antyku; przeznaczył ogromny majątek na badania archeologiczne w celu udowodnienia, wbrew panującym poglądom, realności świata Homera; 1870–82 prowadził wykopaliska na wzgórzu Hisarlık (odkrycie ruin Troi), następnie w Mykenach, Orchomenos, Tyrynsie; od 1882 w pracach uczestniczył W. Dörpfeld; wyniki prac ogłosił w kilku dziełach, m.in.: Mykenä (1878), Orchomenos (1881), Troja (1884), Tiryns (1886); zbiory, złożone w berlińskim Museum für Früh- und Vorgeschichte, po II wojnie światowej w znacznej części wywiezione do ZSRR.
Wyróżniki notatki biograficznej:
- cześć informacji zapisana skrótami (ur. = urodzony);
- liczne informacje rozdzielone przecinkami lub średnikami;
- zwykle zredagowana w formie czasu przeszłego.
W domu – Nauczcie się opowiadać chronologicznie o Henryku Schliemannie ze ss. 143 -146. Miłego uczenia się.
18.11.20r.
Temat: Wędrówka na szczyt w wierszu Ludmiły Marjańskiej „Słońce – gorąca gwiazda”.
Zapraszam na stronę 140. w podręczniku.
Wiersz o budowie stroficznej, zatytułowany Słońce – gorąca gwiazda , napisany przez nieżyjącą poetkę z XX wieku – Ludmiłę Marjańską
przedstawia wędrówkę osób, jakie wybrały się w góry. Pokonując zbocza górskie, korzystali z wody źródlanej, by gasić pragnienie. Chwytając od czasu półki skalne, odczuwali ból palców, a spadające odłamki niekiedy wywoływały strach, stąd suchość w gardle. Po dziennych zmaganiach i wysiłku zmęczeni powrócili do chłodnego schroniska o drewnianych ścianach, uszczelnionych słomą. W kolejnych dniach emocje nabierają na sile – globtroterzy są zachwyceni tutejszymi widokami i spragnieni zdobycia obranego szczytu górskiego, pokonując kolejne zakręty i progi skalne czy prostopadłe ściany. Spojrzawszy za sobą w dół, ujrzeli żółty dach schroniska, w którym odbijały się promienie słoneczne, a obok widniejący staw przypominał im źrenicę nieba. Pominęli go, wędrując nieustannie w górę z ciążącymi im plecakami, by osiągnąć szczyt i zdobyć upragniony cel.
W domu – Wypiszę środki stylistyczne z białego wiersza analizowanego na lekcji. O prace poproszę Kacpra W., Zuzię i Oliwiera. Miłej pracy!
17.11.20r.
Temat: Informujemy, nakłaniamy, wyrażamy wątpliwości – tryby
czasownika. Pisownia ruchomych cząstek trybu
przypuszczającego.
Utrwalamy wiadomości o koniugacji, odmianie czasownika – przypominamy sobie trzy tryby tej odmiennej części mowy.
Istnieją trzy rodzaje trybów, które za pomocą formy osobowej wyrażają, jak przedstawia się czynność (lub stan):
• tryb orzekający, bo orzeka, informuje o czynnościach (lub stanach), które mają miejsce w teraźniejszości, zaistniały w przeszłości lub dopiero zostaną wykonane;
Ola pomaga babci przy lepieniu pierogów.
Wszyscy uczniowie wyszli z szatni.
Chorzy pójdą po lekarstwa do apteki.
• tryb rozkazujący – służy do wyrażania rozkazów, poleceń, życzeń, próśb, nie rozróżniamy w nim czasów, nie posiada formy 1 osoby liczby pojedynczej, a w 3 osobie liczby pojedynczej i mnogiej występuje partykuła niech;
Wyjdź i wynieś śmieci!
Nie podejmuj decyzji bez mojej zgody!
Niech ktoś zadzwoni po straż pożarną!
• tryb przypuszczający – informuje o czynności (lub stanie), która nie dzieje się w rzeczywistości, przypuszczamy, że mogłaby się zdarzyć lub sobie tego życzymy, w tym trybie również nie da się rozróżnić czasów, a obok formy osobowej czasownika pojawia się charakterystyczna partykuła bym, byś, by itd.;
forma osobowa czasownika + by
Poprosiłbyś o herbatę dla mnie.
Laura wyjechałaby chętnie teraz w góry.
Z przyjemnością skorzystałby z twojej pomocy przy matematyce.
Z formą osobową czasownika partykułę by piszemy łącznie.
tryby | ||||||
orzekający | rozkazujący | przypuszczający | ||||
osoba | liczba pojedyncza | |||||
1 | mówię | śpię | —————— | mówiłbym | spałbym | |
2 | mówisz | śpisz | mów | śpij | mówiłbyś | spałbyś |
3 | mówi | śpi | niech mówi | niech śpi | mówiłby | spałby |
mówi | śpi | niech mówi | niech śpi | mówiłaby | spałaby | |
mówi | śpi | niech mówi | niech śpi | mówiłoby | spałoby | |
osoba | liczba mnoga | |||||
1 | mówimy | śpimy | mówmy | śpijmy | mówilibyśmy | spalibyśmy |
2 | mówicie | śpicie | mówcie | śpijcie | mówilibyście | spalibyście |
3 | mówią | śpią | niech mówią | niech śpią | mówiliby | spaliby |
mówią | śpią | niech mówią | niech śpią | mówiłyby | spali |
W domu – Wykonajcie ćwiczenie utrwalające nr 4 ze str. 133.
Łatwej i przyjemnej nauki utrwalającej!
16.11.20r.
Temat: Żyć podróżami – Zofia Beszczyńska „Podróże”.
Zofia Beszczyńska – poetka, autorka utworów fantastycznych, krytyk literacki, tłumaczka z francuskiego. Publikacje wierszy i bajki dla dzieci. Członkini IBBY, stypendystka Internationale Jugendbibliotek w Monachium.
Przeanalizujemy wspólnie wiersz Zofii Beszczyńskiej ,,Podróże”
w poniedziałek
wyruszam w Himalaje
i w ciągu godziny zdobywam Mount Everst
jest to rekord wszechświata
we wtorek
jestem płetwonurkiem
walczę z rekinami,
które chcą mi odebrać
skarb z zatopionego okrętu
w środę
wędruję przez brazylijską puszczę
umieram z pragnienia
ale znajdują mnie tubylcy
i wybierają swą królową
w czwartek
jadę na Anktarktydę
aby poznać życie pingwinów
i zbadać dolną część góry lodowej
a w piątek chowam mapę
muszę sprawdzić czy mama i tata
dobrze pakują plecaki
skoro mam dowodzić naszą wyprawę
na Mazury.
Podmiot liryczny, który ujawnił nam swoją osobę w ostatniej strofie wiersza (ze str.138), idzie do mamy i taty, aby sprawdzić czy dobrze spakowali plecaki przed podróżą na Mazury. Liryk utworzony w formie dziennika – od poniedziałku do piątku – oddaje nam marzycielską duszę dziewczynki, która za pomocą mapy geograficznej dokonywała śmiałego wyruszenia z domu w Himalaje czy do brazylijskiej puszczy, a nawet zimnej Antarktydy. Nie stroniła od kąpieli w ogromnym oceanie z niebezpiecznymi rekinami. Przebywając w sercu brazylijskiej puszczy wraz z tubylcami, została wybrana przez nich ich królową.
W domu – Wypiszcie środki stylistyczne z wiersza wraz z przykładami oraz wykonajcie zad. 5 str.139. O pracę poproszę Oliwię R., Kacpra S., Bożenkę.
Miłej pracy!
13.11.20r.
Temat: Pokonać własne słabości – Marek Kamiński „Razem na bieguny”.
Marek Kamiński – polski podróżnik ekstremalny, innowator i filozof. Jako pierwszy na świecie zdobył oba bieguny Ziemi bez pomocy z zewnątrz. 23 maja 1995 roku biegun północny, a 27 grudnia 1995 roku biegun południowy, za co został wpisany do Księgi rekordów Guinnessa.
Uczestnik wypraw w różne zakątki świata, między innymi na Pustynię Gibsona, Kilimandżaro i Atlantyk. Zasłynął także z podróży na bieguny z niepełnosprawnym chłopcem, Jasiem Melą. Ma w swoim dorobku dziesięć książek.
W pamiętniku pisanym dość regularnie przez samego autora – Marka Kamińskiego, mamy informację o przygotowaniach globtrotera, trampa, podróżnika, który wybrał się w trudną podróż wraz z niepełnosprawnym, szesnastoletnim Jasiem Melą. Wzięli ze sobą niezbędną, liofilizowaną żywność oraz podstawowe leki, w tym plastry i sztuczną skórę. Data widniejąca jako początkowa to 8 kwietnia 2004 roku.
Droga prowadziła m.in. przez niebezpieczne fiordy Norwegii, Grenlandii i Ziemi Franciszka Józefa.
Ekipa liczyła w sumie cztery osoby. Dorośli pozwalali Jasiowi na chwile zabawy – budowę rzeźby z lodu, kopanie w śniegu, kucia dziur w lodzie. Niebezpieczne były dryfy – silne wiatry cofające wędrujących.
WARTO MIEĆ CEL W ŻYCIU I POCZUĆ OGROMNE SZCZĘŚCIE PO JEGO REALIZACJI. Udało się zdobyć biegun Markowi Kamińskiemu wraz z Jasiem Melą i przyjaciółmi. Mamy ich za co podziwiać.
12.11.20r. Zajęcia dodatkowe
Temat: Pracujemy nad postaciami czasownika.
- Określamy formy gramatyczne czasownika – koniugacja. a. będę czesana – 1.os., l. poj., czas przyszły złożony, aspekt niedokonany – ndk., strona bierna, tryb oznajmujący – ozn., rodzaj – żeński -ż.; b. zgryzłby – 3.os., l. poj., czas -, asp. – , str. czynna, tryb przypuszczający, rodz. m.; c. grzebią się – 3.os., l.mn., rodz. – , czas teraź., asp. -, str. zwrotna, tryb ozn.; d. otworzysz – 2.os., l. poj., rodz. -, czas przyszły prosty, asp. ndk., str. czynna, tryb ozn.; e. myjcie sobie (!)- 2.os., l. mn., rodz. -, czas -, asp. -, str. zwrotna, tr. rozkazujący; f. zagrałoby – 3.os., l. poj., rodz. nijaki, tryb przypuszczający, czas -, asp. -, str. czynna; g. będziemy piekły sobie – 1.os., l. mn., rodz. nmos., tryb ozn., czas przyszły złożony, asp. ndk., str. zwrotna; h. maż – 2. os., l. poj., rodz. -, tr. ozn., czas teraź., asp. -, str. czynna; i. jestem ubierana – 1.os., l. poj., rodz. ż., tr. ozn., cz. teraź., asp. -, str. bierna.
Temat: Co wiemy o czasowniku? O „nie”, które zawsze trzymano na dystans, i o trzech zdrajcach. Pisownia cząstki „nie” z czasownikami. 12.11.20r.
Otwieramy podręcznik na stronie 114. Dziś musimy zrozumieć odmienną część mowy – czasownik wraz z jej postaciami – bezokolicznikiem i formami zakończonymi na -no i -to.
Czasownik to część mowy wyrażająca odbywające się czynności oraz niektóre stany osób i innych istot żywych, rzeczy czy zjawisk. Spośród wszystkich części mowy w języku polskim właśnie czasownik w największym stopniu podlega odmianie.
Podstawowe pytania, na które odpowiada czasownik, to:
- Co robi?
- Co się z nim dzieje?
- W jakim jest stanie?
Trzeba zwrócić uwagę, że choć pytania te występują w formach trzeciej osoby liczby pojedynczej (co on, ona, ono robi?), to – tak jak i same czasowniki – podlegają wieloelementowej odmianie.
Zapytamy więc nie tylko, co robi?, ale też co robił? oraz co będzie robił? lub co ma robić lub zrobić?, także co ma/miało być/będzie miało być robione albo zrobione? – i to w odniesieniu do wszystkich osób i rodzajów liczby pojedynczej i liczby mnogiej.
Odmiana czasowników (inaczej: koniugacja) obejmuje:
- osoby i liczby
- czasy
- rodzaje
- tryby
- strony
Każdy czasownik można poddawać przekształceniom w odniesieniu do każdego z tych aspektów odmiany.
Odmiana czasownika przez osoby i liczby wyróżnia trzy osoby w liczbie pojedynczej:
- pierwsza osoba l.p.: ja – np. piszę,
- druga osoba l.p.: ty – np. śpiewasz,
- trzecia osoba l.p.: on, ona, ono – np. patrzy
i trzy w liczbie mnogiej:
- pierwsza osoba l.mn.: my – np. przesadzamy,
- druga osoba l.mn.: wy – np. przesuwacie,
- trzecia osoba l.mn.: oni, one – np. chodzą.
Odmiana czasownika przez czasy obejmuje:
- czas przeszły (np. ja czytałem, ty spacerowałeś, on napisał, ona się uczyła / nauczyła, ono śpiewało), czas teraźniejszy (ja czytam, ty spacerujesz, on pisze, ona się uczy, ono śpiewa)
- czas przyszły złożony i prosty (ja będę czytać / będę czytał / będę czytała / przeczytam, ty będziesz spacerował / będziesz spacerowała / pospacerujesz, on będzie pisał / napisze, ona się będzie uczyła / pouczy / nauczy, ono będzie śpiewało / będzie śpiewać / pośpiewa).
- czas przyszły prosty – ja: zanotuję (jeden wyraz)
- czas przyszły złożony – ja: będę notował ( dwa wyrazy cząstkowe)
Odmiana czasownika przez rodzaje, która zaznaczyła się w powyższych przykładach odmiany czasowników przez czasy, w liczbie pojedynczej odnosi się do rodzaju męskiego (np. ja czytałem, ty będziesz pisał, on naprawił), rodzaju żeńskiego (ja śpiewałam, ty będziesz malowała, ona spacerowała) i rodzaju nijakiego (ono deklamowało, ono będzie recytowało).
W liczbie mnogiej z kolei wyróżnia się czasowniki w rodzaju męskoosobowym (te, które w l.p. przyjęłyby rodzaj męski, np. my sprzątaliśmy, wy malujecie, oni nakleją) oraz w rodzaju niemęskoosobowym (pozostałe, a więc te, które w l.p. przyjęłyby rodzaj żeński lub rodzaj nijaki, np. one napisały, one będą czytały).
Odmiana czasownika przez tryby pozwala tworzyć formy:
*trybu oznajmującego (stwierdzenie jakiegoś stanu rzeczy, np. ja czytam, ty pisałeś, on będzie czytał, my poszliśmy, wy wróciliście, oni zostali),
*trybu rozkazującego (polecenie czy nakaz zrobienia czegoś, np. niech się wezmę za naukę, zrób, narysujcie, niech pomalują),
*trybu przypuszczającego (wyrażanie przypuszczenia, wątpliwości, niezdecydowania, np. robiłbym, przeczytałbyś, zreperowałby, ugotowalibyśmy, skończylibyście, podaliby).
Odmiana czasownika przez strony obejmuje:
- stronę czynną (mówiącą o aktywności podmiotu, np. ja czytam, ty spałeś, on będzie rozmyślał, ona popływała, ono zadeklamowało, my pospacerujemy, wy rozmawialiście, oni wyszli, one wrócą),
- stronę bierną (wskazującą na stan podmiotu albo na czynność, której podmiot jest poddawany, np. ja jestem leczony, ty będziesz kształcony, on był fotografowany, ono będzie kochane, my zostaniemy przebadani, wy będziecie naśladowani, oni zostali wysłuchani, one chciały być podziwiane)
- stronę zwrotną (wskazującą na ukierunkowanie czynności wykonywanej przez podmiot na ten sam podmiot, sygnalizowane wystąpieniem słówka „się”, np. ja myję się, ty zrelaksujesz się, on nauczył się, ono przekona się, my namyślimy się, one przygotują się).
Aspekt czasownika
Charakterystyczną dla czasowników cechą jest również jego aspekt– dokonany lub niedokonany. Aspekt w czasie przeszłym sygnalizuje, czy określona czynność została wykonana, czy też była wykonywana, ale się nie zakończyła (np. czytał, odkurzał – aspekt niedokonany; przeczytał, odkurzył – aspekt dokonany).
W czasie przyszłym wskazuje z kolei – czy podmiot będzie miał zamiar ją skończyć, czy tylko zacząć albo kontynuować, ale niekoniecznie ukończyć (np. poczyta / będzie czytała, będzie odkurzał – aspekt niedokonany; przeczyta, odkurzy – aspekt dokonany).
PARTYKULĘ PRZECZĄCĄ „NIE” Z CZASOWNIKAMI PISZEMY ZAWSZE ROZŁĄCZNIE – np. nie wezmę, nie zjemy, nie widzieliśmy. Łatwe prawda?
Uf. Koniec. Tyle teorii. Ćwiczenia wykonamy wspólnie na lekcji dodatkowej. Proszę przeczytać sumiennie dwa razy tę lekcję. Wszelkie wątpliwości wyjaśnimy o godzinie 13.30.
Do zobaczenia jeszcze dziś na Teams!
Temat: Co w swoim pamiętniku napisałby Robert? 10.11.20r.
Dziennik – gatunek autobiograficzny, zapiski bieżące, sporządzane dla potrzeb własnych lub w charakterze twórczości literackiej (publikowanej na bieżąco, bądź później w postaci zbiorczej). Składa się z codziennych wpisów, które mogą być opatrzone datą i informacją o miejscu powstania.
Ciekawostka: termin „dziennik” wywodzi się od łacińskiego wyrazu diarium, oznaczającego początkowo codziennie porcje pokarmu, rozdawane np. żołnierzom. Później słowo to zaczęło oznaczać również zapiski codzienne.
Pamiętnik – prozatorska relacja o zdarzeniach, których autor był uczestnikiem bądź naocznym świadkiem.
W przeciwieństwie do dziennika piszący przedstawia w nim wydarzeniach z pewnego dystansu czasowego, w związku z czym kształtuje się dwupłaszczyznowość narracji:
- narrator pamiętnika opowiadać może nie tylko o tym, jak zdarzenia przebiegały,
- może również ujawniać swoje do nich stanowisko w momencie pisania. Zdarzenia relacjonowane są zazwyczaj w narracji pierwszoosobowej i układzie chronologicznym, nie stanowi to jednak bezwyjątkowej reguły (tak, jak i forma prozatorska – bywają bowiem również pamiętniki poetyckie). Od autobiografii pamiętnik różni się tym, że nie koncentruje się przede wszystkim na analizie intymnego świata autora, lecz głównie stanowi relację o wydarzeniach zewnętrznych.
Podsumowując, w obu poznanych gatunkach literackich umieszczamy datę i miejsce związane z przystąpieniem do redagowania treści przez autora, gdzie dokonuje on opisu danego wydarzenia, przy czym dozwolone jest dzielenie się z odbiorcami własnymi spostrzeżeniami i przemyśleniami piszącego, a zatem poznajemy jego subiektywny punkt widzenia.
PRZYKŁAD DZIENNIKA ROBERTA.
Rowy, 22 sierpnia 2000 roku, godzina 23.00
To kolejny dzień, a właściwie noc mojego pobytu na wakacyjnym obozie tenisa ziemnego. Tym razem obudziło mnie donośne: „Wstawaj, ubieraj się, niespodzianka!” trenera, którego nazywaliśmy Wampirem. Półprzytomny wykonałem polecenie bez zastrzeżeń nadludzkim jednak wysiłkiem woli. Na korytarzu czekali pozostali zbudzeni. Wyruszyliśmy do lasu, mając w pamięci przestrogę o nieoddzielaniu się.
Mieliśmy podążać za światełkami, by dotrzeć do wyznaczonego celu. Nie ukrywam, że należę do osób o słabych nerwach i w takich chwilach najstraszniejsze myśli krążyły po mojej głowie. Do tego rosa bezlitośnie wsiąkała mi w skarpetki i buty. Ruszyłem z miejsca i szybko, pragnąc dogonić mojego poprzednika, zacząłem mijać światełka – kolejne świeczki. W pewnym momencie, może pięć czy sześć metrów do kolejnej, zgasła i ona. W ciemności słyszałem tylko łomotanie serca. Próbowałem iść dalej i wówczas w ciemności poczułem obcą osobę na moich plecach. Bezwiednie strzepnąłem ją z siebie i uczułem wyraźną ulgę. Cichy, dziewczęcy głos wyznał szczerze, że też się boi…
Po tej przygodzie zrozumiałem jedno – muszę coś zrobić, by przestać się bać. Czas pokonać własne słabości.
W domu – Zapoznajcie się z treścią czytanki pt. Próba odwagi” popularnego i chętnie czytanego ówcześnie pisarza – Pawła Beręsewicza
ze ss. 109-112. Napiszcie pamiętnik jako Robert – bohater wakacyjnego obozu tenisa ziemnego. O pracę poproszę Tomasz, Lenkę, Adama P. Przyjemnego redagowania!
Temat: Pracujemy ze słownikiem poprawnej polszczyzny. 09.11.20r.
Stosujmy poprawnie konstrukcje zdań:
POPRAWNA
Mnie się wydaje ładna ta okładka książki.
Jestem pewien, że to było właśnie tam. (kobieta mówi – jestem pewna, a mężczyzna – jestem pewien)
Dzisiaj jest senny, jesienny dzień za oknem.
Skutecznie zabija zarazki.
W każdym razie.
NIEPOPRAWNA
Mi się wydaje ładna ta okładka książki. ( konstrukcja „Mi się” zapamiętaj – „Misie” do lasu!)
Jestem pewny, że to było właśnie tam.
W dniu dzisiejszym jest senny, jesienny dzień za oknem.
Skutecznie zabija na śmierć zarazki.
W każdym bądź razie.
Przykład wyrazu ze słownika:
ARCYMISTRZ Słownik: Słownik poprawnej polszczyzny
[wym. arcymistsz, arcymistsz, arcymisczsz, arcymiszczsz], lm M. arcymistrzowie a. arcymistrze, DB. arcymistrzów. BŁĘDY: 1) [wym. arcymiszcz]; 2) lm DB. !arcymistrzy.
W domu – Zad. 2 b ze str. 108. O pracę poproszę Marysię, Adama H. i Gabrysia.
Temat: Życie służącego angielskiego dżentelmena jest pełne niespodzianek (Juliusz Verne „W 80 dni dookoła świata”). 06.11.20r.
Jules Gabriel Verne, Juliusz Verne – francuski pisarz, dramaturg i działacz społeczny. Powszechnie uważany za jednego z protoplastów fantastyki naukowej, autor kilkudziesięciu powieści. Od 1870 Kawaler, a od 1892 Oficer Orderu Legii Honorowej.
- Plan wydarzeń: a. nieoczekiwane pojawienie się pana Fileasa Fogga w mieszkaniu; b. brak reakcji Obieżyświata na wołanie go przez Fogga; c. oznajmienie o wyjeździe do Dover i Calais; d. zaskoczenie Jana wiadomością o podróży jego i pana dookoła świata; e. posłuszne pakowanie niezbędnych rzeczy do wyjazdu i rozważenie niecodziennego postępowania pana; f. dostrzeżenie uporu w działaniu Fogga; g. szybkie przygotowanie się obu panów do podróży; h. wsunięcie dwudziestu tysięcy funtów do torby; i. polecenie pilnowania walizki z pieniędzy przez służącego; j. obranie kierunku dworca Charing – Cross przez znajomych; k. spotkanie ubogiej kobiety i udzielenie jej pomocy w formie jałmużny – datku dwudziestu gwinei.
W domu – Zad. 4 str. 106. Poproszę o pracę Oliwiera, Mikołaja i Oliwkę G.
Pozdrawiam!!!
05.11.20r. Zajęcia dodatkowe.
Temat: Praca nad bajką „Jagnię i wilcy” Ignacego Krasickiego.
„Jagnię i wilcy”
Przemoc, sprawiedliwość zawżdy 1.znajdzie przyczynę, kto zdobyczy pragnie.
Dwóch wilków jedno w lesie 2.nadybali jagnię;
Już go mieli rozerwać; rzekło: «Jakim prawem?»
«Smacznyś, słaby i w lesie!» — Zjedli 3.niezabawem.
Przypisy
1.zawżdy (starop.) — zawsze.
2. nadybać — zdybać, przyłapać.
3. niezabawem — niebawem, nie zwlekając.
W lesie dwa wilki spotkały jagnię. Zapragnęły je zjeść. Ofiara zapytała je strwożonym, drżącym głosem -„Jakim prawem?” Usłyszała trzy argumenty: jest smaczny, słaby i sam w lesie.
Prekursorem, czyli osobą która po raz pierwszy coś napisze, zastosuje – w naszym przypadku napisała bajki ,był starożytny pisarz grecki – Ezop z VI w.p.n.e.
W oświeceniu, czyli epoce literackiej posługiwał się tym gatunkiem literackim nasz tzw. „książę poetów” – Ignacy Krasicki.
W bajkach zawsze szukamy morału, tzn. pouczenia.
Morał z bajki: silniejsi zawsze próbują górować nad słabszymi, stąd należy unikać samotnych spotkań. Widzimy tu tzw. prawo wilka, czyli stosowania nierównego prawa.
Temat: Doskonalimy poprawne używanie liczebników. 05.11.20r.
Na początek jeszcze trochę teorii. Przeczytajcie uważnie ze zrozumieniem.
Powyższe ćwiczenie porządkuje jeszcze dodatkowo temat wyrazu. Kolorem oddzielono końcówki, czyli formanty. To ważne słowo do zapamiętania. Przekreślone kółko to tzw. zero morfologiczne. Stosujemy je, gdy nie ma końcówki fleksyjnej, formantu.
Ćwiczenie.
Do każdego rodzaju liczebników dopisz inne, dowolne dwa lub trzy:
a. główne – pięć, dwadzieścia, milion, ….
b. porządkowe – czwarty, jedenasty, dwudziesty drugi, …
c. ułamkowe – 2/4 , 7/8 , 1/10 , …
d. zbiorowe – troje, dziewięcioro, sześćdziesięcioro, …
e. mnożne – pojedynczy, poczwórny, …
f. wielokrotne – dwukrotny, dziesięciokrotny, dwunastokrotny, …
g. wielorakie – jednoraki, pięcioraki, siedmioraki, …
h. nieokreślone – parę, kilkudziesięciu, kilkuset, …
Ciekawostka!!!
Biorę torbę za dwa ucha i przyglądam się trojgu źrebiąt, niosąc je na podwójnych drzwiach.
Pozdrawiam!!!
Temat: Ile? Który z kolei? Używamy liczebników. Nietrudna sztuka pisania „nie” z liczebnikami. 04.11.20r.
- Jak pisać partykułę przeczącą „nie” z liczebnikami?
„Nie” z liczebnikami pisze się rozłącznie., np. nie dwa, nie sto. Wyjątek stanowią liczebniki niejeden, chyba że w konstrukcjach wyrażających przeciwstawienie (np. nie jeden, a dwa) oraz zaprzeczenia liczebników nieokreślonych (np. niedużo, niemało, niewiele).
2. Liczebnik to odmienna część mowy, która odpowiada na pytania: ile? który? /która?/ które z kolei?
3. Rodzaje liczebników:
a. główne – jeden, dwa, dziesięć, tysiąc;
b. porządkowe – pierwszy, drugi, dziewiąty, szesnasty;
c. ułamkowe – 1/2 3/4 5/6
d. zbiorowe – dwadzieścioro, piętnaścioro, trzydzieścioro;
e. mnożne – podwójny, potrójny;
f. wielokrotne – czterokrotny (mistrz), sześciokrotny (medalista);
g. wielorakie – czteroraki, sześcioraki, ośmioraki;
h. nieokreślone – wiele, dużo, mało, niewiele, trochę.
4. Odmieniamy liczebniki, str. 99:
trzynaście godzin, czwarty turysta, dziewiętnaście kilogramów, jedenasta minuta, sześćdziesiąt cztery namioty, szóste muzeum.
W domu – Wykonajcie zadanie 3 a, b ze str. 98. O pracę poproszę Bożenkę i Kacpra W. oraz Zuzię.
Miłej pracy!!!
Temat: Mamy wspólne cele… 03.11.20r.
Zapraszam do podręcznika. Na stronie 94 mamy fragment XIX wiersza pt. „Kronika olsztyńska”, popularnego poety z XX wieku, warszawianka, satyryka, założyciela słynnego w owym czasie Teatrzyku „Zielona Gęś” – Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego.
XIX
Jutro popłyniemy daleko,
jeszcze dalej niż te obłoki,
pokłonimy się nowym brzegom,
odkryjemy nowe zatoki;
nowe ryby znajdziemy w jeziorach,
nowe gwiazdy złowimy w niebie,
popłyniemy daleko, daleko,
jak najdalej, jak najdalej przed siebie.
Starym borom nowe damy imię,
nowe ptaki znajdziemy i wody,
posłuchamy, jak bije olbrzymie,
zielone serce przyrody.
W liryku odzywa się bezpośrednio do czytelnika tzw. podmiot zbiorowy, którego rozpoznajemy po wyrażaniu się w 1.osobie liczby mnogiej, w imieniu danej grupy osób. Mówi zatem „my” liryczne.
Odszukam czasowników, które wskazują właśnie na osobę mówiącą w wierszu:
„popłyniemy”, „pokłonimy się”, „odkryjemy”, „znajdziemy”, „złowimy”, „damy”, „posłuchamy”.
Wyraźnie czujemy tu wypowiedzi 1. osoby liczby mnogiej. To właśnie podmiot zbiorowy wyraża swoje myśli.
Liryczne „my” ma cel – popłynąć daleko, tak daleko jak niebo i jeszcze dalej od obłoków. Pragnie przy cumowaniu łodzi, „pokłonić się” nowemu brzegowi lądu, odkryć jego tajniki, zwiedzić zatokę. Będąc uważnym twierdzi, iż odkryjemy nowe gatunki ryb, zachwycą nas nocą cudowne odbicia gwiazd w tafli jeziora, a „my” dalej będziemy podróżować wybranym akwenem przed siebie, „daleko, daleko, jak najdalej”. Wyczuwamy tu marzycielski ton wypowiedzi zbiorowego podmiotu lirycznego, jaki nadaje nowe nazwy mijanym sędziwym borom czy wsłuchuje się uważnie rytm życia natury. Pragnie zrozumieć jego bijące „zielone serce”.
W domu – Do wyboru napisanie pracy w imieniu grupy z zadania 3 ze str. 96. O pracę poproszę Adama P., Oliwkę R. i Kacpra S. Pozdrawiam!
Temat: Staś i Nel mają nowego towarzysza podróży – Kalego. 30.10.20r.
Kali pojawia się w lekturze podczas postoju karawany na Sawannie. Bohater pochodził ze szczepu Wa- hima. Tłumaczył, że jest synem naczelnika wszystkich Wa – himów. Towarzysz dzieci wierzył w dobre i złe Mzimu, czyli w siły dobra i zła, jakie rządzą tym światem. Młodzieniec uważał, że pozytywne Mzimu przybiera postać dobrego i urodziwego człowieka, stąd wierzył, że Nel jest kimś właśnie takim. Złe Mzimu to według bohatera złowrogie i straszne zjawiska przyrody, natury, niebezpieczne zwierzęta – dla Kalego był nim olbrzymi wąż, który mieszkał w baobabie, a którego pokonał King.
Ciemnoskóry posługiwał się charakterystycznym językiem swojego szczepu, gdzie na pierwszy plan wysuwał swoje imię: „Kali nie zapomni, że go wybawił z rąk Gebhra, jestem tego pewien.” Zwracał się z szacunkiem do Stasia, nazywając go „panem”. Odczuwał zazdrość, gdy przyjacielowi Nel udało się zabić lwa, wówczas sam pewnej nocy udał się na polowanie i skutecznie ubił bawoła, a przy okazji odszukał Sabę, który oddalił się od dzieci, po głośnym zabiciu przez Stasia Beduinów. Odznaczał się krępą budową ciała i wyraźną siłą rąk.
W domu – Jesteś obecna/obecny przy uwolnieniu Kinga z dziećmi. Opisz swój stan uczuć i włącz się do dialogu z bohaterami. Zajrzyj do rozdziału XXXIV, s. 183. O pracę poproszę Marysię, Tomka i Lenę. Miłego weekendu!
Temat: Niebezpieczeństwa i pułapki czyhające na podróżujących „W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza. 29.10.20r.
Przypomnę kilka sytuacji związanych z niebezpieczeństwem, jakie miało miejsce w powieści przygodowej „W pustyni i w puszczy”.
- Dzieci miały dołączyć do ojców do Kairu, ponieważ zbliżały się ferie zimowe. Niestety zupełnie nieoczekiwanie nagle zachorowała opiekunka dzieci – pani Oliwier, którą ugryzł skorpion. Staś i Nel wyruszyły pod opieką tym razem piastunki dziewczynki, pani Dinah.
2. Kiedy porywacze oddalali się od Nilu i od Bahr- Jussef, pozostawiając według mądrych spostrzeżeń Stasia słońce po wschodniej stronie, Beduini zatrzymali karawanę koło skał i zsiedli z wielbłądów, lecz zaraz podnieśli krzyk i ciskali przed siebie kamieniami. Wśród suchych krzaków ujrzeli bowiem dużego węża.
3. Podczas pobytu podróżnych w dżungli, gdzie opuścili Omdurman, zdrowie Nel uległo wyraźnemu pogorszeniu. Nie zapadła ona co prawda na febrę, ale Staś dawał jej codziennie pół proszka chininy. Dodatkowo osłabła Dinah, która nagle zemdlała i spadła z wielbłąda. Wieczorem odzyskała na chwilę przytomność, by pożegnać się z ukochaną panienką. Trzy dni spędziły dzieci dla odpoczynku w Faszodzie,
lecz niezmierna ilość komarów nad rzeką czyniła pobyt wprost nieznośnym. W dzień pojawiały się roje wielkich niebieskich much, nie gryzących wprawdzie, ale tak uprzykrzonych, że „właziły w uszy, obsiadały oczy i wpadały nawet w usta. Staś słyszał jeszcze w Port-Saidzie, że komary i much roznoszą febrę i zarazki zapalenia oczu…”
Temat: Podróże bohaterów lektury „W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza. 28. 10.20r.
Dzieci zostały porwane przez Sudańczyków – Idrysa, Gebra i Chamis , którzy byli obywatelami Sudanu. Idrys i Gebr to bracia, poganiacze wielbłądów. Chamis pochodził z dalszej ich rodziny. Przed porwaniem dzieci Chamis pracował dla kompanii budującej Kanał Sueski i stąd znał inżyniera Tarkowskiego i Rawlisona wraz z ich dziećmi.
Najbardziej odrażającym typem wśród porywaczy był Gebhr, na którego szczególnie warczał mastyf o imieniu Saba. Imię to oznaczało „lwa”.
- Etapy podróży Stasia i Nel: a El-Fajum – Chartum, środek transportu to wielbłądy, podróżni wjechali na wysoka płaszczyznę, „na której wiatr pomarszczył piasek i z której widać było na obie strony ogromna przestrzeń pustyni. Niebo przybrało barwę muszli perłowej.” Na pustyni wędrujący spotkali węże, ćmy i liski pustynne – fenki.
Jadący na wielbłądach doznali uczucia fatamorgany, gdzie mieli wrażenie dotarcia do oazy, czyli wody i miejsca zacienionego. Tu przeżyli też burzę piaskową, tzw. „śpiewające piaski”.
Etap drugi – Chartum – Omdurman, gdzie środek transportu stanowiły łodzie. „Chartum – murowane domy piętrowe, była to mudiria, to jest pałac gubernatora, (…) był kościół, budynki misyjne, arsenał”. Ze względu na dużą ilość znajdujących się w fosie nieboszczyków, okolica znamionowała w liczne choroby i rozprzestrzeniające się zarazki.
W domu – Opiszę inny dowolny fragment podróży dzieci. Wesprę się cytatem, dotyczącym krajobrazu. Poproszę o pracę Oliwię G., Adam H. i Gabrysia.
Temat: Poznajemy Stasia i Nel z lektury „W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza. 27.10.20r.
Powoli zaczynamy poznawać bohaterów powieści przygodowej „W pustyni i w puszczy”.
Zaczniemy od Nel, która jest Angielką, ośmioletnią córką owdowiałego wcześnie pana Rawlisona, obecnie jednego z dyrektorów kompanii Kanału Sueskiego, łączącego Morze Śródziemne z Morzem Czerwonym. Jej matka zmarła na suchoty w Heluanie, gdy dziewczynka miała trzy lata, dlatego jej wychowaniem zajmował się ojciec. Do najwierniejszych jej kompanów należał Staś Tarkowski. Nad dziewczynką czuwała opiekunka, Murzynka – Dinah, zaś procesem edukacyjnym zajmowała się nauczycielką, Francuzka – pani Olivier.
Nel wyróżniały zielonkawe oczy i anielska twarzyczka o nadzwyczajnej urodzie, delikatnej jak kwiat lub ptaszek. Określana zwykle jako „mała kobietka”. Niestety należała do dzieci o słabym zdrowiu, „Zdrowie Nel wymagało wielkiej ostrożności”. Jej czarująca uroda i niewinność onieśmielały oraz zachwycały innych. Budziła wzruszenie i sympatię. Była tak zjawiskowa, że Kali uważał, że jest „dobrym Mzimu” – „dobrym duchem” i nakazywał tubylczej ludności oddawanie jej hołdu i znoszenie darów.
Staś Tarkowski w chwili, kiedy poznajemy bohatera, miał czternaście lat. Urodził się w Port-Saidzie. Matka nastolatka, Francuzka, zmarła zaraz po jego urodzeniu. Ojciec – Władysław Tarkowski, samotnie wychowywał syna, przekazywał chłopcu informacje o oddalonym kraju, który była jego ojczyzną. Rodzic obecnie pracował przy budowie Kanału Sueskiego w Egipcie jako starszy inżynier kompanii tegoż kanału.
Staś należał do młodzieńców bardzo wysokich i silnych, co wyróżniało go wśród jego rówieśników. Odznaczała do wysportowana sylwetka ciała, dobrze jeździł konno oraz pływał. Stasia wyróżniały jasne włosy oraz ujmujące oczy koloru błękitnego.
W domu – Opiszcie po trzy sytuacje wraz z nazwaniem cech charakteru każdej z postaci. Dołączcie stosowne cytaty. O nadesłanie pracy poproszę Zuzię, Oliwiera i Mikołaja. Do zobaczenia jutro na Teams.